I bob. Asosiy kimyoviy tushuncha va qonunlar

Mavzu: Allotropiya.

Ta’rif:Ayni elementning bir necha oddiy modda hosil qilishiga allotropiya deyiladi.

Bu moddalarga allotropik modifikatsiyalar yoki allotropik shakl o’zgarishlari deyiladi.

Allotropiyaning 2 ta sababi bor:

1. 
   Molekuladagi atomlar sonining turlicha bo’lishi. Masalan, kislorod elementi 2 xil: O₂ va O₃ (ozon) moddalarini hosil qiladi.
   
2. 
   Modda kristall panjarasining turlicha bo’lishi, masalan, uglerod 3 xil moddani: olmos, grafit va karbinni hosil qiladi.
   

Olmosdan uglerod atomlari tetraedrik , grafitda geksagonal va karbinda chiziqsimon joylashgan bo’ladi.

Allotrpiya hodisasi O, C, S (rombik, monoklinik, amorf), P (oq, qizil, qora), metallardan Sn da (α- Sn, β - Sn), Fe da (α – Fe, β – Fe, γ - Fe) o’rinli.

Allotrpik o’zgarishlar kimyoviy hodisa hisoblanadi:

S_rombik→S_monoklinik

Allotrpiya hodisasi tufayli 110 ta kimyoviy elementga 400 ta oddiy modda mos keladi.