I bob. Adabiyotlar sharhi

Bilimlarni oshirish funksiyasi jismoniy va ruhiy og`ir sharoitda inson organizimi maksimal imkoniyatlari o’rganilishi uchun model sifatida sport faoliyatining qo’llanilishi, inson o’rganish imkoniyatlarini oshirish uchun cheksiz sharoit yaratib beradi.
Tinchlikni kuchaytirish funksiyasi mamlakatlar va millatlar orasida o’zaro bir –birini tushunish P.Ku’erten tomonidan sportga nisbatan aytilgan odasida yaxshi izhor etilgan: “Sen xalqlar orasida yaxshi, do’stona munosabatlarni belgilaysan. O sport! Sen tinchliksan!”
Tomosha funksiyasi katta miqdordagi insonnlarning sport musobaqalari, sportchilarning ko’rgazmaviy chiqishlari tomosha qilish ehtiyojini qondiradi. Mazkur funksiya vazifalariga insonlarni sportga jalb etish, sport sohasida ma’rifiy ishlarni amalga oshirish, doimiy ravishda jismoniy mashqlarni bajarishga nisbatan qiziqish uyg’otish, sport bilan shug’illanishni turmush tarziga aylantirish, sport tomoshalarini jamiyat manfatlarida qo’llash.
Iqtisodiy funksiya mamlakat ichida sport rivojlanishini ta’minlash uchun moddiy mablag’lar bilan taminlash va tashqi iqtisodiy aloqalarni o’rganishdir. Bizning mamlakatimizda mablag’ manbai sifatida sport loterelaridan, sport tadbirlaridan, sanoat, nashriyot, ilmiy faoliyatdan, reklama xizmatlaridan, sportchilar chiqishlaridan, murabbiylardan, hamda sponsirlardan olingan daromadlar xizmat qiladi. Oxirgi yillarda biznes qonunlariga asoslangan professional-tijorat sporti rivojlanishi kuzatiladi. [10]
Obro’ ortishi funksyasi asosi shundaki, sport sohasidagi muvaffaqiyatlar mamlakat, hudud, shahar, kulub obro’sini oshirish maqsadida qo’llaniladi.
Sportning barcha funksiyalari, uning inson va insoniyat manfatiga qaratilganlidan dalolat beradi. Bu haqda doim esda tutish lozim, aks hollarda sportning asil maqsadiga yot bo’lgan salbiy holatlar kelib chiqishi mumkin.
Sport xalqaro, regional va milliy darajada amalga oshiriladi. Xalqaro darajada, 40 dan ortiq jismoniy tarbiya birlashmalari mavjud: YUNESKO qoshidagi jismoniy tarbiya va sport bo’yicha komissya; jismoniy tarbiya va sport xalqaro qo’mitasi; xalqaro Olimpiya qo’umitasi va Olimpiya kongerisi (Olimpiyaxarakati bosh o’rgani, 4 yilda bir marotaba o’tkizilad); milliy Olimpiya qo’mitalari anssambliyasi; xalqaro sport federatsiyalari bosh assotsiyasi; ZOQ, ANOK, GAISF a’zolaridan tashkil topgan uch tamonlama komissiya; sport turlari bo’yicha xalqaro komissiya (160 yaqin) sport ilmiy tadqiqotlar bo’yicha xalqaro uyushmalar va boshqalar. Regional uyushmalar miqiyosida –Evropa milliy Olimpiya qo’mitalari assotsiyasi; Afrika sport oily qo’mitasi; Markaziy Amerika va Karib dengizi mamlakatlari sport tashkiloti; Osiyo o’yinlar federatsiyasi va boshqalar. [2,20,36]
Sportdagi muhim tashkilliy ommillar sirasiga musobaqalar va malakaviy tizimlar qoidalari, nizomlari, kalendarlari kiradi.