I-бўлим. Бухгалтерия ҳисоби асослари 1-мавзу. Бухгалтерия ҳисоби, унинг моҳияти ва турлари

Тадбиркорлик фаолияти тушунчаси 
Тадбиркорлик фаолияти (тадбиркорлик) - тадбиркорлик фаолияти субъектлари 
томонидан қонун ҳужжатларига мувофиқ амалга ошириладиган, таваккал қилиб ва ўз 
мулкий жавобгарлиги остида даромад (фойда) олишга қаратилган ташаббускор фаолият. 
Тадбиркорлик фаолияти субъектлари 
Тадбиркорлик фаолияти субъектлари (тадбиркорлик субъектлари) белгиланган 
тартибда рўйхатдан ўтган ҳамда тадбиркорлик фаолиятини амалга ошираётган юридик ва 
жисмоний шахслардир. 
Давлат ҳокимияти ва бошқарув органлари (қонун ҳужжатларида назарда тутилган 
ҳоллар бундан мустасно), уларнинг мансабдор шахслари, шунингдек тадбиркорлик фаолияти 
билан шуғулланиши қонун ҳужжатларида ман этилган бошқа шахслар тадбиркорлик 
фаолиятининг субъектлари бўлиши мумкин эмас. 
Юридик ва жисмоний шахслар 
Ўзбекистон Республикаси Фуқаролик кодексининг 39-моддасига ҳамда Солиқ 
кодексининг 16-моддасида юридик шахс тушунчасига қуйидагича таъриф берилган: 
Ўзбекистон Республикасининг қонун ҳужжатларига мувофиқ ташкил этилган, ўз мулкида, 
хўжалик юритишида ёки оператив бошқарувида алоҳида мол-мулкка эга бўлган ҳамда ўз 
мажбуриятлари юзасидан ушбу мол-мулк билан жавоб берадиган, мустақил балансига ёки 
сметасига эга бўлган, ўз номидан мулкий ва шахсий номулкий ҳуқуқларга эга бўла оладиган 
ҳамда уларни амалга ошира оладиган, мажбуриятларни бажара оладиган, судда даъвогар ва 
жавобгар бўла оладиган ташкилот; 
чет давлатнинг қонун ҳужжатларига мувофиқ ташкил этилган чет эл ташкилоти; 
Ўзбекистон Республикасининг, чет давлатнинг қонун ҳужжатларига ёки халқаро 
шартномага мувофиқ ташкил этилган халқаро ташкилот. 
Жисмоний шахс тушунчасига Солиқ кодексининг 16-моддасига мувофиқ, Ўзбекистон 
Республикаси фуқаролари, чет давлатлар фуқаролари, шунингдек фуқаролиги бўлмаган 
шахслар жисмоний шахс деб эътироф этилиши баён этилган. 

---

8