I adabiyot p65

farq bo'lmaydi.
103

---

Odam Ato va Momo Havodan ibrat olish haqida
Yima pandim olg‘il uzatma amal,
Amal asrasin-da pusuqli ajal.
Amal temishim, do‘st, uzun sonmoq ul,
Uzun sonma soqish o‘kish qil amal.
Yana o‘git-nasihatimni olgin, uzoq amal ( o ‘ylov)g‘a botma, 
amal ( o ‘ylov) zamirida ajal yashiringan bo‘ladi. A m al (o ‘ylov)  
deb aytgan narsam, ey do‘st, bu ko‘p o‘ylashdir, sen ko‘p o‘ylanib 
o‘tirma, ko‘proq (is h ) qil.
Ayursan kedim, to‘n, sharob, osh kerak,
Telim mol, o‘kush qul qarovosh kerak.
Agar yig‘ding ersa umurluq tavor,
Burun boshqa bo‘rkni kiyar bosh kerak.
Kiyim, to‘n, sharob, osh, ko‘p mol-dunyo, xizmatkor, qul 
kerak deb aytasan.
Agar bir umrga yetadigan mol-dunyo yiqqan bo‘lsang, eng 
avval bo‘rk kiyuvchi bosh kerak.
So‘nggi bo‘lim: axloqning karomati, 
harislikni tashlash haqida
Butun qilg‘i fe’lin o‘ta irtagil,
Karam kimda bo‘lsa, ani er tegil.
Yemishsiz yig‘ochtek karamsiz kishi,
Yemishsiz yig‘ochni kesip o‘rtagil.
(K ishilarning) hamma fe’lini tugal kuzatgin, kim karamli, 
shafqatli bo‘lsa, uni er kishi deb hisoblagin.
Karamsiz, shafqatsiz kishi mevasiz daraxt kabidir. Mevasiz 
yog‘ochni kesib yondirgin.
104

---

Musulmong‘a mushfiq bo‘lub mehrubon,
Senga sondug‘ungni musulmonga son.
Musulmonga shafqatli va mehribon bo‘lib, o'zingga o'xshagan 
kishilarni musulmon sana.
Tangrining buyrug‘i va shafqatiga itoat 
qilish haqida
Jafo qildashingg‘a yonut qil vafo,
Arimas necha yuvsa qon birla qon.
Senga jafo qiluvchiga sen vafo bilan javob qil, qonni qon 
bilan qancha yuvsa ham, u arimaydi.
Kuch emgak tegurma kishiga qoli,
Agar tegsa emgak, kishitin ko‘tur.
Yarog‘liq oshingni kishiga yedur,
Yarog‘ bo‘lsang ufrog‘ yalingni butur.
Z in h o r kishiga zo'ravonlik va zulm qilma, agar kishi 
qiyinchilikka tushsa, sen unga ko‘mak ber. Yaxshi yaroqli oshingni 
kishiga yedir, yaroqli narsa (kiyimlik) topsang, yalang‘ochlarning 
yirtilgan kiyimini butla.
Esiz qilg‘an erga sen edgu qil-a,
Karamning boshi bu erur ked bil-a.
Agar kelsa ertin senga edguluk,
O ‘kush qil ul erning sanosin tila.
Yomonlik qilgan kishiga sen yaxshilik qil, bu karam-shafqatning 
boshlanishidir, buni yaxshi angla.
Agar biror kishidan yaxshilik ko'rsang, u kishini ko‘p maqta, 
duo qil.
105

---

Yozug‘luq kishining yozug‘in kechur,
Adovat ko‘kini qazip kes kechur.
Alinglansa tutnub g‘azab inad o‘ti,
Halimliq suvin soch ul o‘tni o‘chur.
Gunohkor kishining gunohini kechir, adovat ildizini qazib 
tashla, kes va qo‘porib tashla. G ‘azab o‘ti tutab, alangalanib 
yonsa, muloyimlik bilan shafqat, marhamat, haqiqat suvini sochib, 
uni o‘chir.
Karam bir bino angar hilm bunyod ul,
Yo maydontek ul gul karam ol ko‘l ul.
Karam, shafqat kishiga bir binodek, unda yaxshi xislat hosil 
bo‘ladi, u maydon kabi (keng gulzor, undan karam o l) ko‘ldir.
Yiqiqliqqa yirib kesullukka ula,
Bu endinlik erga ozod o‘z qo‘l-a.
Odobli bo‘lishga yondashib ( o ‘zingni) kamtar tut, tartibli 
kishilarga ozod jon qul bo‘lsin.
Kudazgil, ayo do‘st, ulug‘lar aqin,
Osiqsiz jadal ham mizojtim soqin.
Ulug‘larni bushrub senga bu mizoj,
Kichiklarni gustoh qilur bil yaqin.
Ey, do‘st, ulug‘larni izzat qil, foydasiz har narsaga aralashish