I. A. Bakieva, X. S. Xadjaev, M. Z. Muhitdinova., Sh. Sh. Fayziyev. Mikroiqtisodiyot

6.2  Ishlab chiqaruvchi ortiqchaligi 

     

 

Endi  biz  bozorni  boshqa  tomoniga  murojaat  qilsakda  va  sotuvchilarning 

bozordagi  ishtiroklaridan  olayotgan  foydalarini  ko`rib  chiqsak.  Sotuvchilar 

farovonligining tahlili xaridorlar farovonligining tahlili bilan bir xilligini ko`ramiz. 

Rasm 

oste’molchi ortiqchaligiga 

narx qanday ta’sir qiladi 

Narx 

Narx 

Miqdor 

Miqdor 

Iste’mol 

ortiqchaligi 

Yangi iste’molchilarga 

éste’mol ortiqchaligi 

Talab 

Talab 

Ilk iste’mol 

ortiqchaligi 

qlk iste’mol ortiq- 

chaligiga qo’shilgan 

iste’mol ortiqchaligi 

(a) P

1

 narùdagi iste’mol ortiqchaligi 

(b) P

2

 narxdagi iste’mol ortiqchali0i 

(a) rasmda P

1

 narx, Q

1

 talab hajmi va ABC uchburchak maydoni

teng.  Narx  P

1 

dan  P

2

  ga  tushganda  tazab  hajmi  Q

1

  dan  Q

2

  ga  ko’tariladi  va  iste’molchi 

ortiqchaligi  A¾F  uchburchak  maydoniga  ko’payadi.  Iste’molchi  ortiqchaligidagi  •’sish 

(BCFD maydon) qisman yuz beradi. Chunki mavjud iste’molch½lar kamroq to’laydi (BCED 

maydon) va past narxlarda qisman yangê iste’molchilar bozorga kirib keladi (CEF maydon). 

---

 

101