I. A. Bakieva, X. S. Xadjaev, M. Z. Muhitdinova., Sh. Sh. Fayziyev. Mikroiqtisodiyot


Bozordagi asimmetrik axborotlarni yo`qotish yo`llari



Download 3,77 Mb.
Pdf ko'rish
bet163/384
Sana30.12.2021
Hajmi3,77 Mb.
#98806
1   ...   159   160   161   162   163   164   165   166   ...   384
Bog'liq
Mikroiqtisodiyot oquv qolanma 2017 8db24-1-427

Bozordagi asimmetrik axborotlarni yo`qotish yo`llari. 

Bozor  signallari.  Bozorda  sotiladigan  tovar  to`g’risida,  tovarni  ishlab 

chiqaruvchi  firmaning  nomi  to`g’risidagi  axborotlar,  tovar  markasi,  firma  belgisi, 

firmaning  obro`i,  tovar  sifati  va  kafolati  to`g’risidagi  axborotlar  bozor  signallari 

bo`lib  xizmat  qiladi  va  bu  signallar  tovar  sotib  olishdagi  tavakkalchilikni 

kamaytiradi. Masalan, siz sotib olmoqchi bo`lgan tovar siz bilgan, sifatli mahsulot 

ishlab  chiqaradigan  firmaning  mahsuloti  bo`lsa,  siz  mahsulotni  yo`qotishsiz  sotib 

olasiz. 

Firmalar  xaridorlar  ularda  yaxshi  sifatdagi  mahsulot  borligini  bilishi  uchun 

reklamaga mablag’ sariflashlari mumkin. 20  – bo`limda ko`rganimizdek talabalar 

ishga oluvchilar ularning bilimlari yetarli darajada ekanligini  bilishlari uchun oliy 

o`quv dargohlarini diplomini olishlari  mumkin. Bilimning signal nazariyasi  odam 

kapitali  nazariyasidan  farq  qiladi.  Odam  kapitali  nazariyasida  diplom  mavjudligi 

odamning  qobiliyatlari  Mavjudligidan  emas,  balki  ish  mahsulligini  ko`rsatadi. 

Signal  qilishning  bu  ikki  misoli  umuman  turlicha  ko`rinishi  mumkin  biroq  tashqi 

ko`rinish  ostida  ular  deyarli  bir  xil:  ikkala  misolda  ham  habardor  taraf  (firma, 

talaba),  habardor  bo`lmagan  tarafga  (xaridor,  ishga  oluvchi)  signal  orqali  ular 

yaxwi sifatli narsani taklif qilayotkanlari haqida habar berishmoqda.  

Biror  bir  harakat  yaxshi  signalga  aylanishi  uchun  nima  kerak  bo`ladi?  U 

qimmatga tushishi ravshan. Agar signal tekin bo`lganida hamma undan foydalanar 

va  u  hech  qanday  ma’lumotni  uzatmas  edi.  Huddi  shu  sababga  boshqa  bir  talab 

bor:  yuqoriroq  sifatli  mahsuloti  bo`lgan  odamga  signal  kam  xarajatli  yoki  yuqori 

foydali  bo`lishi  kerak.  O`zga holda barcha  signalni  ishlatishni hohlab qoladi  va  u 

hech narsani bildirmay qo`yadi. 

Yuqoridagi ikki misolimizni yana bir bor ko`rib chiqamiz. Reklama holatida, 

sifatli  mahsuloti  bo`lgan  firma  reklamaga  pul  ketkazib  yanada  ko`proq  daromad 

ko`radi  chunki mahsulotni bir bor ishlatib ko`rgan iste’molchi uni yana sotib olishi 

ehtimoli  yuqoriroq.    Shuning  uchun  yaxshi  mahsulotga  ega  firmaga  signal 

(reklama)  uchun  mablag’  sarflash  foyda,  iste’molchiga  esa  signalni  mahsulotni 

sifati haqida habar beruvchi ma’lumot sifatida qarash foyda desak bo`ladi. Ta’lim 



 

159 


misoliga  kelsak,  iqtidori  bor  odam  maktabni  bitirishi  osonroq  iqtidorsiz  odamga 

qaraganda. Shunday ekan shaxsga signalni (ta’lim) narxini to`lash, ishga oluvchiga 

esa  bu  signalga  shaxsning  qobiliyatlari  haqida  ma’lumot  sifatida  qabul  qilish 

to`g’ri bo`ladi.  

Dunyo  signallarga  to`lib  ketgan.  Jurnallardagi  reklamalarda  ba’zida 

“televizorda ko`rganingizdek”  yozuvi bo`ladi.  Nega  jurnalda  reklamasi bor  firma 

bu  faktga  urg’u  bermoqchi  bo`ladi?  Bunga  sabab  korxona  qimmat  signaldan 

(televizorda)  foydalanayotgani  sizga  uning  mahsuloti  yuqori  sifatli  ekanligidan 

darak bermoqchiligidadir. Xuddi shu sababga ko`ra nufuzli maktablarni bitirganlar 

bu faktni o`z rezumelarida aks ettirishadi. 




Download 3,77 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   159   160   161   162   163   164   165   166   ...   384




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish