Huzuridagi davlat va jamiyat qurilishi akademiyasi


«Alpomish» dostonining 1000 yilligiga bag„ishlangan tantanali marosimda



Download 6,19 Mb.
Pdf ko'rish
bet404/467
Sana02.01.2022
Hajmi6,19 Mb.
#311527
1   ...   400   401   402   403   404   405   406   407   ...   467
Bog'liq
ozbek filologiyasi bakalavri ixtisosligi

«Alpomish» dostonining 1000 yilligiga bag„ishlangan tantanali marosimda 

so„zlangan nutq 

 

Assalomu alaykum, qadrli vatandoshlar! 



Muhtaram mehmonlar! 

Xonimlar va janoblar! 

Kechagina  biz  xalqimiz  ozodligi  yo„lida  jon  fido  etgan  milliy  qahramonimiz 

Jaloliddin Manguberdi tavalludining 800 yilligini keng nishonladik. 

Bugun  esa  ajdodlarimiz  badiiy  dahosining  bebaho  yodgorligi  –  «Alpomish» 

dostonining  1000  yilligi  bayramida  siz  azizlar  bilan  diydor  ko„rishib  turganimdan 

g„oyat mamnunman. 

Har qaysi millatning o„z afsonaviy bahodiri, sevgan pahlavoni bor. Alpomish nomi 

ham bizning shuurimizga munis onalarimiz aytgan allalar bilan kirgan. Ajdodlar yodi, 

faxr-u g„ururi bizning xotiramizga Alpomish timsolida jo bo„lgan. 




 

485 


«Alpomish» – o„zbekning o„zligini namoyon etadigan, mard va tanti xalqimizning 

yurak-yuragidan chiqqan, ota-bobolarimiz avlodlardan avlodlarga o„tkazib kelayotgan 

qahramonlik qo„shig„idir. 

Xalqimiz  azaldan  o„z  vujudi,  o„z  tomirida  mavjud  ilohiy  qudratga  munosib 

bo„lmoqqa  intilib  yashadi.  O„z  o„g„lonlarini  mardlik  va  halollik,  jasurlik  ruhida,  el-

yurt uchun jonini ham ayamaydigan asl pahlavonlar etib tarbiyalab keldi. 

«Alpomish»  dostoni  bizga  insonparvarlik  fazilatlaridan  saboq  beradi.  Odil  va 

haqgo„y  bo„lishga,  o„z  yurtimizni,  oilamiz  qo„rg„onini  qo„riqlashga,  do„st-u 

yorimizni,  or-nomusimizni,  ota-bobolarimizning  muqaddas  mozorlarini  har  qanday 

tajovuzdan himoya qilishga o„rgatadi. 

Muhtaram birodarlar! 

«Alpomish»  dostoni  –  butun  o„zbek  xalqining  ma‟naviy  mulkidir.  Lekin  nima 

uchun biz uning to„yini aynan Termiz shahrida, Surxon vohasida o„tkazyapmiz? 

Negaki,  Surxon  vohasi,  avvalo,  «Alpomish»  dostoni  tug„ilgan  qutlug„  maskan. 

Alpomish  mana  shu  bepoyon  yaylovlarda,  baland  tog„  daralarida  gumburlatib  ot 

chopgan,  shu  yurtning  zilol  ko„llaridan  suv  ichgan,  shu  mag„rur  elga  munosib 

pahlavon bo„lib yetishgan. 

Shuning uchun ham Barchinoy dushmanlarga qarata g„urur bilan: «Mening yorim 

bilsang Boysun sultoni», deb aytadi. 

Surxon jahon sivilizatsiyasining qadimiy beshiklari – miloddan avvalgi Kushon va 

Baqtriya davlatlariga zamin bo„lgani bilan olamga mashhur, Vohadagi Dalvarzintepa, 

Xolchayon,  Tillatepa,  Zarautsoy,  Teshiktosh,  Fayoztepa  singari  ko„hna  makonlar,  u 

yerlarda  topilgan  arxeologik  ashyolar  ko„pming  yillik  tariximizning  noyob 

yodgorliklaridir. 

Bu tuproq azaldan ilm-u hunar, hikmat va san‟at ruhi bilan yo„g„rilgan. Imom At-

Termiziy,  avliyo  Hakim  ota  kabi  ulug„  zotlarning  o„lmas  ruhi,  hayotbaxsh  o„gitlari 

barkamol  avlodlarni  voyaga  yetkazdi.  Shubha  yo„qki,  «Alpomish»dek  buyuk 

obidalar,  «Alpomish»dek  mard  pahlavonlar  aynan  mana  shunday  muhitda  dunyoga 

keladi. 

«Alpomish» to„yining Termiz shahrida o„tayotganida men yana bir ramziy ma‟no 

ko„raman. 

Qachonki  o„lkamizga  janub  tarafdan  yov  hamla  qilgan  bo„lsa,  Termiz  uning 

qarshisida  metindek  qo„rg„on  bo„lib  kelgan.  Termiz  bugun  ham  ona  yurtimizning 

janubiy sarhadlarida mustahkam qal‟a bo„lib turibdi. 

Mana shu chegara hududlarida ko„ksini qalqon qilib tabiatan og„ir-vazmin, ammo 

Vatan boshiga sinov tushsa, jon fido etishga ham tayyor oriyatli xalq yashaydi. 

Bu  dovyurak  va  o„ktam  xalqning  –  Surxon  ahlining  yuragida  Alpomish  kabi 

pahlavonlardan meros qolgan shijoat yashaydi. 

Bu yurtda dunyoning kurash maydonlarida kuragi yerga tegmasdan zafar qozonib, 

o„zbek nomini butun olamga tarannum etayotgan yuzlab polvonlar yashaydi. 

Ishonchim komilki, bunday qudrat sohibi bo„lgan xalqni hech qanday yovuz kuch 

yengolmaydi. 




 

486 


Hurmatli mehmonlar, aziz vatandoshlar! 

Bugun biz sizlar bilan «Alpomish» dostonining 1000 yillik to„yini nishonlayapmiz. 

Lekin bu dostonda tasvirlangan voqealar yurtimizning necha-necha ming yillik shonli 

tarixidan darak beradi. 

Asardagi kichik bir dalilga murojaat qilaylik. Xalqimizning qadimiy tasavvurlariga 

ko„ra,  o„q-yoy  –  hokimiyat  nishoni  hisoblangan.  Alpomish  yetti  yoshda  o„n  to„rt 

botmon  birichdan  –  bronzadan  yasalgan  yoydan  o„q  otib,  «alp»  degan  unvonga  ega 

bo„ladi. Alp degani  – hokimiyat egasi ekanini inobatga olsak, bu doston ko„p asrlik 

milliy davlatchiligimizning badiiy ifodasi ekaniga ishonch hosil qilamiz. 

Aslida,  xalqimizning  qadimiy  va  shonli  tarixi  tuganmas  bir  doston  bo„lsa 

«Alpomish» ana shu dostonning shohbaytidir. Bu mumtoz asarda tarix to„fonlaridan, 

hayot-mamot  sinovlaridan  omon  chiqib  o„zligini  yo„qotmagan  xalqimizning 

bag„rikenglik, matonat, olijanoblik kabi ezgu fazilatlari o„z ifodasini topgan. 

Muhtaram yurtdoshlar! 

Bugungi  muborak  ayyomda  biz  «Alpomish»dek  so„z  durdonasini  yaratgan,  uni 

asrlar osha avlodlarga yetkazib kelgan ijodkor xalqimiz dahosi oldida bosh egamiz. 

Bugun  biz  ming  yillar  davomida  bu  dostonni  kuylab,  gavharday  asrab-avaylab, 

boyitib kelgan, nomlari bizga noma‟lum bo„lgan yuzlab xalq baxshilarining iste‟dodi 

qarshisida ta‟zim qilamiz. 

Agar iloji bo„lsa, men ana shu insonlarning nomlarini ma‟naviyatimiz tarixiga oltin 

harflar bilan yozgan bo„lur edim. 

Muhtaram jamoat! 

Baxshi-shoirlar o„z xalqining biyron tilidir. Ular yurtimizda doimo «Baxshili el  – 

yaxshili el» deb ulug„langan. 

Bugun  biz  Yodgor  baxshi  va  Tilla  kampir,  Jossoq  shoir  va  Amin  baxshi,  Sherna 

baxshi  va  Ergash  Jumanbulbul,  Fozil  Yo„ldosh  va  Po„lkan  shoir,  Islom  shoir  va 

Abdulla  shoir,  Saidmurod  panoh  va  Bekmurod  Jo„raboy  o„g„li,  Berdi  baxshi  va 

Rahmatulla  Yusuf  o„g„li,  Qodir  shoir  va  Shoberdi  baxshi  kabi  dostonchilarning 

nomlarini  ehtirom  bilan  tilga  olamiz.  Ularning  noyob  qobiliyati,  yuksak  mahorati 

tufayli «Alpomish» bor salobati va nafosati bilan yashab kelmoqda. 

Bugun  biz  bu  o„lmas  asarni  yozib  olish,  nashr  etish,  ilmiy  o„rganish,  tarjima  va 

targ„ib  qilish  ishiga  ulkan  hissa  qo„shgan  Hodi  Zarif,  Hamid  Olimjon,  Muzayyana 

Alaviya, Mansur  Afzalov  kabi  zahmatkash  insonlarni, ko„plab  xorijiy  olimlarni ham 

minnatdorlik bilan eslaymiz. 

Muhtaram Vatandoshlar. 

Yillar, asrlar o„tadi, ona O„zbekistonmizda yangi-yangi avlodlar voyaga yetadi. 

Ishonaman,  har  bir  avlod  mana  shu  qahramonlik  dostonini  asrab-avaylab  kelgusi 

avlodlarga yetkazadi. 

Ishonaman,  xalqimiz  bugungi  shodiyonadan  ruhlanib,  qadr-qimmatini  yanada 

chuqurroq  anglaydi,  o„zining  beqiyos  jasoratini,  bukilmas  irodasini,  mustahkam 

iymon-e‟tiqodini namoyon etib, yorug„ kelajak sari qat‟iyat bilan boraveradi. 



 

487 


Ishonaman,  har  qaysi  qishloq,  har  qaysi  shahar,  har  bir  xonadonda  yangi-yangi 

alpomishlar  dunyoga  keladi,  vatanga  sadoqatli,  jasur  va  yengilmas  insonlar  bo„lib 

ulg„ayadi. 

Surxon  vohasining  betakror  tabiati,  Bobotog„,  Boysun,  Vaxshivor  singari  baland 

tog„lar,  Oltinsoy,  Sangardak,  Sayrob,  Xonjizza  kabi  go„zal  go„shalarini  bir  bor 

ko„rgan odam beixtiyor qoladi. 

Bu  zaminda  yashab,  fidokorona  mehnati  bilan  uning  ko„rkiga  ko„rk,  chiroyiga 

chiroy  qo„shayotgan  insonlarga,  ayniqsa,  yosh  o„g„il-qizlarimizga  mening  havasim 

keladi. 

Har  qanday  inson  bu  yuragi  ochiq,  mard  va  tanti,  ham  jismonan,  ham  ma‟naviy 

jihatdan sog„lom odamlar bilan chin ko„ngildan yaqin bo„lishni istaydi. 

Shu unutilmas, hayajonli damlarda  Alpomishdek bahodirlarni  kamolga  yetkazgan 

ona xalqimga yana bir bor ta‟zim qilaman. 

Yurtimiz osmoni doim musaffo, xalqimiz hamisha omon bo„lsin! 

 

1999-yil 6-noyabr. 

Termiz shahri

 

 




Download 6,19 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   400   401   402   403   404   405   406   407   ...   467




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish