Huzuridagi davlat va jamiyat qurilishi akademiyasi

«Biz, – degan edi I.Karimov, – aholining ijtimoiy jihatdan nochor tabaqalari – 

pensionerlar,  nogironlar,  ko„p  bolali  va  kam  daromadli  oilalar,  ishsizlar, 

o„quvchi  yoshlar,  shuningdek,  qayd  etilgan  miqdorda  daromad  oluvchi 

kishilarni  himoya  qilish  davlatning  muqaddas  burchidir,  degan  qoidaga 

asoslanib ish tutdik»

. 

Ish haqini oshirish bilan birga barcha toifadagi maktablarning muallimlari, bolalar 

uylari,  maktabgacha  va  maktabdan  tashqari  muassasalar  tarbiyachilari,  oliy  va  o„rta 

maxsus o„quv yurtlarining professor-muallimlari va ilmiy xodimlari, ijodiy va tibbiy 

xodimlarni  ijtimoiy  himoyalash  va  ularning  mehnatini  rag„batlantirish  maqsadida 

ularga qo„shimcha moddiy ne‟matlar – kvartira haqi va kommunal to„lovlar sohasida 

imtiyozlar  berildi,  yakka  tartibda  uy-joy  qurib  olish  uchun  yer  uchastkalari  birinchi 

navbatda ajratiladigan bo„ldi. 

Masalan, o„qituvchilarning davlat va tashkilotlar tomonidan berilgan uylari bepul 

xususiylashtirildi. 35 ming 841 kishiga shaxsiy qurilish uchun yer uchastkasi berildi.  

Yana  shuni  aytish  o„rinliki,  Mustaqillik  yillarida  o„quvchi  yoshlarni  ijtimoiy 

himoyalashga,  ularga  ishlab  chiqarishdan  ajralgan  holda  o„qib,  bilim  olish  uchun 

zarur sharoit yaratishga ham doimo e‟tibor berildi. Oliy o„quv yurtlari talabalarining, 

texnikumlar  va  hunar-texnika  bilim  yurtlari  o„quvchilarining,  aspirantlarning 

stipendiyalari  shu  yillar  mobaynida  bir  necha  marta  oshirildi.  Bundan  tashqari 

yoshlarni  ijtimoiy  himoyalashning  boshqa  shakllari  –  ovqat  narxining  bir  qismini 

qoplaydigan  qo„shimcha  to„lovlar,  maktab  oshxonalari  va  tamaddi  xonalari 

qo„shimcha xarajatlarining  bir  qismini budjet  mablag„lari hisobidan qoplash,  jamoat 

transportida  arzon  haq  to„lash  va  boshqa  yengilliklar  joriy  etildi.  Milliy  an‟analarni 

nazarda tutib, birinchi bor nikohdan o„tayotgan kelin-kuyovlar uchun mebel va gilam 

mahsulotlari sotib olishning imtiyozli tartibi belgilandi.  

Biroq,  ayrim  joylarda  haqiqiy  ijtimoiy  himoyaga  muhtoj  oilalar  chetda  qolib, 

muhtoj  bo„lmagan  oilalar  ham  moddiy  yordam  ola  boshladi.  Shunday  sharoitda 

ijtimoiy  siyosatni  amalga  oshirishda,  yangicha  yo„l  tutish  zarur  bo„lib  qoldi.  Shu 

munosabat bilan ommaviy-ijtimoiy himoyalash tartibidan ishonchli ijtimoiy kafolatlar 

va aholini ijtimoiy qo„llab-quvvatlash tizimiga o„tish maqsadga muvofiq, deb topildi. 

Bunday  yangi  tartib  avvalo  adolat  tamoyiliga  rioya  qilishni  talab  qilardi.  Bu 

qoidaning  mohiyati  shundan  iboratki,  davlat  tomonidan  qo„llab-quvvatlanishiga 

haqiqatan  ham  muhtoj  bo„lgan  kishilarni  aniqlash,  ularga  yordam  uyushtirish  lozim 

edi. Buni aniqlash albatta adolat bilan ish tutishni taqozo qiladi. Bu borada hokimlar, 

mahalla  qo„mitalarining  mas‟uliyati  oshirildi.  Ular  aholining  moddiy  yordamga 

muhtoj  qismini  aniqlashda  bunday  yordamni  uyushtirishning  qo„shimcha  chora-

tadbirlarini  joriy  etishga  haqli  bo„ldilar.  Chunki  vazifa  g„oyat  murakkab  va 

mas‟uliyatli edi.