qanday harbiy bloklarga a‟zo bo„lmaslikdir. Prezident Islom Karimov bu masalani
yanada sodda qilib tushuntirib aytdiki, birorta o„zbek askari o„z mamlakatimiz
harbiy blokka kirish amaliyotiga to„g„ri kelmaydi. Mabodo shunga amal qilinadigan
bo„lsa, mintaqadagi xavfsizlik muvozanatiga putur yetkazib qo„yishi mumkin.
Garchand mintaqamizdagi ayrim davlatlar o„z sa‟y-harakatlari bilan mintaqa
275
xavfsizligiga rahna solayotgan bo„lsa-da, O„zbekiston rahbariyati bularga qarshi
harakat qilmasligini ochiq-oydin ma‟lum qilgan. Aksincha, bizning maqsadimiz
mintaqamizda tinchlik va barqarorlikni, farovon hayotga erishishni ta‟minlashdir.
O„zbekiston – NATO munosabatlarining asl mohiyati ham shu – davlatimizning
xavfsizligi va tinchligini ta‟minlash, qolaversa, mintaqada barqarorlikni qaror
toptirish uchun shart-sharoitni imkon qadar kengaytirish va mustahkamlashdan iborat.
Bugungi kunda dunyodagi 19 mamlakat NATOning to„laqonli a‟zosi sanaladi,
qirqqa yaqin davlat ushbu alyans bilan hamkorlik qiladi. Mazkur Shimoliy alyans
bilan, NATOga a‟zo hamda unga sherik davlatlar bilan hamkorlikni rivojlantirish
O„zbekiston uchun juda muhim. Islom Karimov Yevroatlantika hamkorlik
kengashining yalpi majlisida so„zga chiqib, O„rta Osiyo mintaqasida tinchlik va
barqarorlikni saqlash uchun zarur bo„lgan quyidagi omillarga alohida to„xtalib o„tdi:
– yigirma yildan beri o„sha davr nuqtayi nazaridan davom etib kelayotgan va
mintaqa xavfsizligiga katta tahdid solayotgan afg„on mojarosini tinch yo„l bilan hal
etish. Shu o„rinda bir fikrni aytish joizdir. Agar Yevropaning biror-bir nuqtasida
kichkinagina janjal chiqsa-yu, uch-to„rt kishi qurbon bo„lsa, masala darrov
jahonshumul ahamiyat kasb etadi. Holbuki, Afg„onistonda kuniga yuzlab odamlar
urush tufayli halok bo„layotgani jahon ahlida unchalik ham katta tashvish tug„dir-
mayotgani ajablanarli. Fikrimizcha, buning sababi jahon xavfsizlik tizimida
muvozanat yo„qligidir. O„zbekistonning, qolaversa, boshqa davlatlarning ham NATO
bilan hamkorlikni yanada rivojlantirishga intilayotgani ayni shu muvozanatni
ta‟minlashga xizmat qilishi shubhasiz;
– yadro quroliga ega davlatlar sonining ko„payishiga yo„l qo„ymaslik zarur.
Negaki, keyingi vaqtda Janubiy Osiyoda o„tkazilgan yadro sinovlari kishini
tashvishga soladi;
– mintaqada diniy ekstremizm va fundamentalizmning tarqalishiga yo„l qo„ymaslik
lozim. Aytish mumkinki, bugun aynan diniy ekstremizm va fundamentalizm yer
yuzidagi ko„plab urushlar, mojarolarga havo berib turibdi;
– terrorizm va zo„ravonlik, qurol-yarog„ hamda narkotik moddalar
kontrabandasiga qarshi hamkorlikda kurashni kuchaytirish zarur. Ayni shu
masalalarda O„zbekiston NATOning va unga sherik boshqa davlatlarning ko„magiga
ehtiyoj sezadi.
Islom Karimovning «Eksimbank» prezidenti J.Hermon bilan muloqoti,
shuningdek, Kapitoliyda O„rta Osiyo hamda Kavkaz davlatlari rahbarlari bilan birga
AQSH senatorlari bilan uchrashuvi ham tashrifning muhim voqealaridan bo„ldi. Shu
o„rinda AQSH senatorlari bilan bo„lgan uchrashuv haqida biroz to„xtalib o„tsak.
Senator Sem Braunbek uchrashuvni ochar ekan, ayni vaqtda AQSH senati «Buyuk
Ipak yo„li – XXI asr» nomli qonun qabul qilishga chog„lanayotganini ma‟lum qildi.
AQSHning Buyuk Ipak yo„liga qiziqayotgani xayrli, albatta. Tabiiy bir savol
tug„iladi: nega Buyuk Ipak yo„li oradan ikki ming yil o„tib yana muhim strategik
ahamiyat kasb etayapti? Sabab shuki, bugun bu yo„ldan nafaqat mazkur mintaqa
davlatlari, balki Yevropa mamlakatlari, shu jumladan, AQSH ham katta manfaat
276
topishi mumkinligi tobora yaqqolroq namoyon bo„layapti. Davlatimiz rahbari
senatorlar bilan uchrashuvda so„zga chiqib, yig„ilganlarning e‟tiborini Buyuk Ipak
yo„lini rivojlantirishga qanday omillar, kuchlar xalal berishi mumkin, degan masalaga
qaratdi. Sir emaski, ayrim mamlakatlar O„rta Osiyo va Kavkaz davlatlarining g„arbga
tomon yangi aloqa koridorlariga ega bo„lishini xohlamaydi. Ayniqsa, mazkur
mintaqadagi neft va gazni jahon bozoriga chiqarish uchun yangi yo„nalishlarning
paydo bo„layotgani ularning paytavasiga qurt tushirayotir. Ikkinchidan, diniy
ekstremizm va fundamentalizmning mazkur mintaqa mamlakatlarida tarqalishi va
buning asnosida yuzaga keladigan beqarorlik ham davlatimizning hamkorlik yo„lidagi
sa‟y-harakatlariga putur yetkazishi mumkin. Uchinchidan esa, ayrim davlatlar hamon
shovinistik kayfiyatdan xalos bo„la olmayotgani bilan bog„liq. Ular mintaqada o„z
ta‟sirlarini saqlab qolish uchun turli amallardan foydalanyapti. Bu harakat esa Buyuk
Ipak yo„lini tiklash, o„zaro integratsiyalashuv yo„lidan borayotgan davlatlarning
maqsadiga zid. Va nihoyat, Osiyodagi ayrim davlatlar o„z strategik maqsadlarini
ko„zlab Buyuk Ipak yo„lining tiklanishiga va rivojlanishiga xalal berishi mumkin.
Shuning uchun bu haqda gap ketganda, yuqorida tilga olingan masalalarga alohida
e‟tibor qaratish kerak bo„ladi.
O„zbekiston Respublikasi Prezidenti huzurida milliy xavfsizlik kengashi,
xavfsizlikni ta‟minlash sohasida davlatning ichki va tashqi siyosati masalalari
bo„yicha maslahat organi tashkil etildi.
Shubhasiz, yuqoridagilar O„zbekistonda milliy xavfsizlikni ta‟minlash va
barqarorlikni saqlab turishning ishonchli omili bo„lib xizmat qiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: 
