Hujayra va gen injeneriyasi

O’ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O`RTA MAXSUS TA`LIM VAZIRLIGI

TOSHKENT VILOYATI CHIRCHIQ DAVLAT PEDAGOGIKA INSITUTI

ANIQ VA TABIIY FANLAT FAKULTETI
GENETIKA KAFEDRASI

“HUJAYRA VA GEN INJENERIYASI” FANIDAN

KURS ISHI
MAVZU: HUJAYRAGA YANGI GEN KIRITISH

Bajardi: 1-kurs Magitratura talabasi Xoldorov Ulug`bek
Ilmiy rahbar:
Taqrizchilar:
Topshirgan sana 15.05.2022
Himoya qilgan sana:
Baho:

Toshkent-2022

MUNDARIJA
KIRISH
I-BOB. Tirik organizmlar hujayrasiga yangi gen kiritish texnalogiyalari
1.1. Gen muhandisligiga asoslanib o`simlik irsiyatini o’zgartirish
1.2. O‘simlik va hayvonlarda gen injeneriyasi usuli bilan o‘zgartirish
II-BOB. Gen terapiyasi yoki DNKni hujayraga qanday kiritish va bu bemorlarni davolash Gen terapiyasi usullari
2.1. Gen terapiyasi haqida tushuncha
2.2. Gen terapiyasi ikki usulari

2.3. Hujayraga genetik ma'lumotni etkazib berish usullari

XULOSA

KIRISH

Gen terapiyasi nima?

Xo'sh, gen terapiyasi aslida nima? Bu savolga javob berish uchun shuni esga olish kerak tanamizdagi genlarning asosiy vazifasi oqsillarni ishlab chiqarishni tartibga solishdir barcha hujayralarning normal ishlashi va salomatligi uchun zarur. Ammo ba'zi genetik nuqsonlar (genlardagi nuqsonlar) ularning asosiy funktsiyasiga to'sqinlik qiladi, oqsillarni ishlab chiqarishga u yoki bu darajada aralashadi. Gen terapiyasining maqsadi (gen terapiyasi). nuqsonli genlarni sog'lom genlar bilan almashtirish... Bu tegishli oqsilning ko'payishini o'rnatishga yordam beradi, ya'ni odam ma'lum bir kasallikdan davolanadi.
Agar rivojlanishning ideal stsenariysini ko'rib chiqsak, hujayralar bilan tuzatilgan deoksiribonuklein kislotasi (DNK) molekulalari bo'linishni boshlaydi, o'z navbatida, tuzatilgan genning bir nechta nusxalarini ishlab chiqaradi, bu esa tanaga genetik anormallikdan xalos bo'lishga va to'liq davolanishga imkon beradi. Biroq, kasal hujayralarga sog'lom genlarni kiritish (shuningdek, tegishli og'ishlarni tuzatishga urinish) juda qiyin jarayon, hozirgacha kamdan-kam muvaffaqiyatga olib kelgan... Shuning uchun ko'pchilik zamonaviy tadqiqotlar genlarni shikastlangan hujayralarga kiritish uchun xavfsiz va ishonchli mexanizmlarni ishlab chiqishga qaratilgan.