Hududidagilar



Download 90,87 Kb.
bet1/4
Sana15.01.2020
Hajmi90,87 Kb.
#34338
  1   2   3   4
Bog'liq
Asosiy qisim

Kirish

Arabiston yarimorolidagi arablar avvallari asosan hurmo, bug’doy va kamdan kam hollarda go’sht va guruch maxsulotlarini iste`mol qilishgan va shuningdek juda kam miqiyosda yogurt qo’shilgan taomlarni iste`mol qilishgan.

Arab oshxonasigaa oid quyidagi ma’lumotlarni takidlab o’tishimiz mumkin: Go’sht-qo’y go’shti va tovuq go’shti eng ko’p ishlatiladigan go’sht maxsuloti bo’lib, tuya va echki kabi hayvonlar go’shti esa yuqoridagi go’sht turidan kamroq ishlatiladiganlar sirasiga kiradi. Bundan tashqari ba’zi bir hududlarda qush va parrandalarni, daryo yoki denggiz bo’ylarida baliq go’shtidan ham istemol qilinadi.Va shuni eslatib o’tish kerakki, musulmon arablari uchun cho’chqa go’shti butunlay taqiqlangan, chunki islom dini qonuniga ko’ra bu harom hisoblanadi.Bundan farqli o’laroq ba’zi xristian arablar esa cho’chqa go’shtini iste`mol qilaveradilar ayniqsa Livan hududidagilar.

Kundalik oziq ovqatlar- kundalik iste`mol maxsulotlari sifatida asosan oq pishloq, yogurt, sariyog’ va qaymoq ommaviy tarzda iste`molda bo’ladi.

Ichimliklar –issiq ichimliklar sovuqlariga nisbatan ancha ommaviy tusga aylanggan,masalan kofee buning eng birinchi o’rinda turadiganidir.Shunga qaramay, choy ham ko’pgina arab mamlakatlarida asosiy ichimlik turkumiga kiradi, jumldan Misr va Iordaniyada kofeedan ko’ra choy muhmroq o’rinni egallaydi.

Ovqatlanish madaniyati. Arabiston Yarimorolidahar qanday ovqat tayyorlash bu sahiylik va do’slik ramzi sifatida bilinadi. Taomlar stol atrofidagi iliq munosabat va bir birlariga ulashish bilan ko’pgina oila a’zolariga tortiq etiladi. Rasmiy uslubdagi ziyofatlar va bayramlarda juda ko’p miqdorda qo’y go’shti tortiq etiladi va shu bilan birgalikda har bir ziyofatda arab qahvasini uchratish mumkin.



I.BOB. Arab milliy toamlari

1.1. Arab milliy toamlari tarixi

Arab taomlar atamalarining nomlarini berishdan maqsad shuki, arab milliy taomlarini boshqa xalqlarning milliy taomlariga chalkashtirib yubormaslik maqsadida ularni o’z atamasi bilan yodlash maqsadga muvofiq bo’ladi. Chunki ushbu milliy taomlar boshqa xalqlar tayyorlaydigan taomga yaqinroq bo’lishi mumkin, lekin uning farqli jihatlari anchagina va bu faqatgina arab oshxonasiga aloqador jixatlar hisoblanadi.

Arab xalifaligi tarkibiga kirgan xalqlar bilan birgalikda arablar tomonidan yaratilgan madaniyat butun Yaqin Sharq va Shimoliy Afrika - kishilar yashaydigan mintaqalar sivilizatsiyaviy taraqqiyoti yangi bosqichining axloqiy-ma’naviy mazmun va mundarijasini belgilab berdi. Yangi jamiyat, yangicha ijtimoiy munosabatlar, xo‘jalik yuritish faoliyati va davlat-siyosat amaliyotining yangicha shakllari turmush va kundalik hayotni yangilamasdan, ana shu yangilanishni rag‘batlantirgan yangi mafkura va erishilgan yutuqlarni mustahkamlovchi yangi madaniyat hayolga sig‘mas bir narsa bo‘lib qolaverardi, albatta. Bu madaniyat bu jamiyatning paydo bo’lishi arablar hayotiga yangida yangi atama so’zlarni kirib kelishi uchun zamin yaratdi.

Arab-islom madaniyati shakllanishi qiymatsiz bir joydan boshlangan emas. Hali «johiliyyat» davridayoq shimoliy arablar ellinistik, qadimgi rimliklar, oromiylar va forslar madaniyati elementlari bilan tanish bo‘lishgan. Ana shu elementlarning islomning asosiy qoidalari va islomdan avvalgi badaviy she’riyati an’analari bilan, shuningdek, Suriya nestorianlari va Harron shahri sobiylari (sektachi-gnostiklari) tomonidan keng tarqatilgan falsafiy-axloqiy g‘oyalar va umuman antik zamonning yunon-rum madaniy merosi bilan birlashtirilishi arab tilida islom ilmiy tafakkuri va ta’limning keyinchalik taraqqiy topishi uchun tamal asosni yaratib bergandi. Hali VII asrdayoq Arabistondagi Makka va Madina, Iroqdagi Kufa va Basra Suriyadagi

Damashq bilan bir qatorda ham ana shu shaharlarda, arablar tomonidan Misrda asos solingan Fustatda (keyinchalik Qohira), Falastinda barpo etilgan Ramlada, shuningdek, Suriyaning Qarron, Raqqo’, Halab, Hamo, Kinnasrin va Falastinning Qaysariya shaharlari «hazirat»larida («shahar ostonasi», aynan esa — «ko‘chib o‘rnashilgan joy») nihoyatda jadal tarqalgan, shiddat bilan taraqqiy etib borayotgan madaniyatning yetakchi markazlariga aylandi32.

Qur’oni karimda payg‘ambar Muhammadning ham Makka, ham Madina davrida oid va’zlari, Tavrotda keltirilgan syujetlarga oid hikoyalar (Musulmonlar boshqa «Ahl al-Kitob» bilan yaqinlashtiruvchi), payg‘ambarning pand-nasihatlari va ko‘rsatmalari, musulmon ummati tomonidan ishlab chiqilgan ilk qonun- qoidalar jamlangan. Qur’oni karimning ta’siri keyinchalik butun arab adabiyoti (darvoqe, qolgan barcha musulmon adabiyotlarida) sezilib turadi, chunki Qur’oni karim nafaqat muqaddas kitob va dinga oid hujjat, qolaversa, arab tilini og‘zaki ijodiyot tilidan yozma adabiyot tiliga, o‘zaro bir-biridan farqlanib turuvchi badaviy dialektlaridan yanada madaniyatli shaharliklar tiliga aylantirishga oid ilk tajriba hamdir (arab tili o‘shanda barcha arablar uchun yagona til bo‘lmaganini nazardan qochirmaslik kerak). Qur’oni karim tili mumtoz arab adabiy tili poydevoriga aylandi («al-Lug‘at al-fusha»).Va eng muhimi Qur’onda hali arablar tushinib yetmagan turli so’z va atamalar mavjud edi.

Islomdan avval arablarda musiqa she’riyatdan ajralmas bir narsa ediki, shuning uchun ham arablar qo‘shiqchilarni «shoir» deb atashgan.

Eron, O‘rta Osiyo va Vizantiya imperiyasining sobiq mulklarini bosib olgandan keyin arablar yanada taraqqiy etgan musiqiy madaniyatlar an’analarini idrok etib qabul qildilar: ularning tovushqatori ikki «oktava»gacha kengaydi. Arablar tomonidan yangi janrlar va cholg‘u asboblari ham o‘zlashtirildi. Keyinchalik mumtoz namunaga aylanib borgan arab musiqasi kanonlari — buzilmas qonun-qoidalari asta-sekin va bosqichma-bosqich ishlab chiqildi.



1.2 Termin tushunchasi

Har bir mamlakatda milliy va madaniy atamalarga oid ishlarning muvaffaqiyatli hal etilishida har bir sohaga oid atamalarni to’la qamrab olgan atama lug’atlarni, ayniqsa, izohli atama lug’atlarni tuzish va nashr etish muhim ahamiyat kasb etadi. Bunday lug’atlarda har bir atamaning o’zi atayotgan tushunchaning, narsa – hodisaning mohiyatini qay darajada to’g’ri, to’liq va aniq ifodalashini belgilash muhimdir.Bu bilan har bir atama talabga qanchalik javob berishiyoki javob bermasligi bilan aniqlanadi. Atamashunoslikka oid lug’atlar yaratilgunga qadar atamalogik tizimdagi har xil salbiy hodisalar, masalan, ayni bir tushunchani ifodalash uchun birdan ortiq atamining qo’llanishi, yoki aksincha bir necha (boshqa –boshqa) hodisalarni ifodalash uchun bir atamining qo’llanilishi, hodisaning mohiyatini to’g’ri, to’la va aniq ifodalay olmaydigan atamalarning mavjud bo’lishi kabi va boshqa salbiy hodisalar davom etaveradi. Har bir sohaga oid atamalarni imkoni boricha to’la qamrab oladigan, hodisaning mohiyatini to’g’ri, to’la va aniq aks ettiradigan atamalarni belgilaydigan izohli atamalogik lug’atlarni yaratish shu soha mutaxassislarining eng birinchi galdagi vazifalaridandir. Biz ham ushbu bitiruv malakaviy ishimizda arab tilidagi milliy madaniy atamalar (tor manoda so’zlar) bo’yicha baholi qudrat qo’ldan kelgancha ishlarimizni taqdim qilish niyatidamiz. Bu ishga kirishishdan oldin atama, termin, terminologiya va milliy-madaniy atamalar to’g’risida to’xtalib o’tmoqchimiz.

Termin grekcha “terminus” so‘zidan olingan bo‘lib, o’z mohiyatidan chek- chegara degan ma’noni bildiradi.Binobarin, termin chekli, chegaralangan, aniqrog’i – bir ma’noli so’zdir.Vaholanki, odatda so’zlar ko’pincha ko’p ma’noli bo’ladi.So’zlarning ko’p ma’noli bo’lishi tabiiydir.Malumki, har qanday so’z yaratilishida bir ma’noli bo’ladi, lekin kishilik jamiyati taraqqiyoti davomida u ko’p ma’noli so’zga aylanib boradi.Zero, termin ma’no jihatdan aniq bo’lishi, ya’ni tushunchaning mohiyatini yoki eng asosiy belgilarini aniq ifodalashi kerak. Termin tuzilishi jihatdan ixcham, qisqa va qulay bo’lishi kerak.

So’z ko’chma yoki obrazli (oynaning ko’zi, yog’ochning ko’zi, tizzaning ko’zi, uzuk ko’zi, ishning ko’zi, otalar so’zi aqlning ko’zi) yoki intonatsiya (“kosmonavtlarimizga balli” ijobiy ma’no bo’lsa, “balli” so’zi kinoya ma’nosida ishlatilishi ham mumkin) ham so’z ma’nosini ham o’zgartiradi.Atama esa cheklanganligi, ya’ni bir ma’noliligi bilan maxsus konteksda hamma vaqt o’z ma’nosini saqlaydi.U emotsionallik va ekspressivlik xususiyatlariga ega emas. Hech qanday intonatsiya atama ma’nosini o’zgartira olmaydi.

Atama tor ma’noda ma’lum bir sohaga oid maxsus leksikadir.Keng ma’noda esa atamashunoslik umumiy lug’at tarkibining ayrim sohalarda ishlatiladigan qismidir.3Jumladan,har bir tilda bo’lganidek arab tilidagi milliy va madaniy soxadagi atamalar misolida ham ko’rishimiz mumkin. Bunda biz faqatgina o’sha sohaga oid so’zlarni ko’ramiz, misol uchun milliy taomlar: faqatgina malum bir millat yoki xalqqa taalluqli bo’lgan taomlar nomi tushiniladi.

Har qanday atama nafaqat bir xalq leksikasiga mansub bo’lishi bilan birga so’z sifatida tilning boyligi hamdir,balki boshqa tillarga ham ko’chirib o’tkazilishi mumkin.O’z navbatida, u boshqa bir umumxalq tilining boyish uchun xizmat qiladi. Ushbu so’zlar ma’lum millatga oidligi va o’sha millat ichida shakillanganligi tufayli ularni nomlarini o’zgartirishlarsiz boshqa bir tilga olib kiriladi.

Atamalogik leksika (so’z) umumxalq tili leksikasining ajralmas qismi bo’lib u bilan birga rivojlanadi,uning madniyati, millati, qadiryati, jamiyat va til taraqqiyotidagi barcha jarayonlarni boshdan kechiradi

Arab oshxonasi haqida gap bor ekan, butun arab olamida mintaqalar bo’ylab turli xil taomlarni qamrab olgan ma’lum yeguliklar ko’z oldimizga keladi.Ushbu taomlar tarkibini, turlarini biz Mesopatamiyadan tortib to Saudiya arabistonigacha bo’lgan hududlarda ko’rishimiz mumkin



II.BOB. Arab milliy toamlari terminlari tahlili

2.1 Arab miliy davlatlar milliy taomlari va urf odatlari

Birlashgan Arab Amirliklarining kelajakdagi mamlakat va innovatsion texnologiyalar deb atalishiga qaramay, uning aholisi ajdodlarimiz va milliy taomlar an'analarini qadrlashadi. Ko'p sonli xalqaro restoranlar bor, lekin BAA oshxonasining sharqona chiroyi va xilma-xilligini qadrlash uchunmi an'anaviy muassasalarga tashrif buyurishingiz kerak. Boy menyu va arab aromati taniqli gurme yoki oddiy sayyohni befarq qoldirmaydi.Birlashgan Arab Amirliklari oshxonasining xususiyatlari:

Mamlakatda etti nafar amirlik mavjud bo'lib , ular hayratlanarli tarzda oshxona an'analariga va urf-odatlariga ta'sir ko'rsatmoqda. Bundan tashqari, ular Birlashgan Arab Amirligida hamma narsa Islom ta'siriga duchor bo'lishidan ta'sirlangan. Ovqatlarni tayyorlashda va spirtli ichimliklarni iste'mol qilishda cho'chqa go'shtini ishlatishni man qilgan din. Musulmonning muqaddas Ramazon oyi mobaynida taqiq tobora kuchayib bormoqda. Arab amirliklari oshxonasiga kelsak, u mahalliy lazzatlanish uchun ajoyib lazzat va o'ziga xos ta'mga ega bo'lgan ziravorlar va ziravorlardan keng foydalanish bilan ajralib turadi. Ziravorlar mashhur koridor, chili, doljin, kimyon, kori va Susan hisoblanadi. Ular har qanday bozorda xarid qilishlari mumkin, bu ziravorlar katta assortiment bilan ifodalanadi.

Ko'pgina mahalliy taomlarning asoslari cho'chqa go'shtidan tashqari har qanday go'sht hisoblanadi. Bu juda mashhur qush, uni kebab shaklida ishlab chiqariladi yoki xizmat qiladi. BAAning go'shtli taomlari nafaqat karkas go'shtidan, balki boshdan, ichakdan va hatto tuyoqdan tayyorlangan.

Dubay , Abu Dabi va boshqa amirliklardagi ko'pgina korxonalarda arab oshxonasi Livan-Suriya versiyasida namoyish etilgan. Bu shuni anglatadiki, har qanday ovqat "mayiz" kichik atirlar bilan boshlanadi - sabzavotli salatlar, go'sht yoki sabzavotli dolmalar, issiq pecheneler, patlıcan ikra va boshqa idishlar. Bularning barchasi kichik hujayralarga bo'linadigan katta hajmli tepsida taqdim etiladi.

Birlashgan Arab Amirligidagi mehmonxonalarda oshxona juda ham turli xil. Ularning menyusida baliq va dengiz maxsulotlari, yangi meva va sabzavotlar, non mahsulotlari va shirinliklardan tayyorlangan idishlar mavjud. BAA milliy taomlari:

Ko'pgina sayyohlar Arab Amirliklari va Hindistonning oshxona an'analari o'rtasida o'xshashlikni topadilar. Ikkala mamlakatning taomlari turli lazzatlar va lazzatlar bilan ajralib turadi. Siz buni arab amirliklari milliy taomlarini sinab, shu jumladan:

Tuya to'ldirilgan. Ko'pincha butun dunyoda eng ajoyib taom deb ataladi. Bu ekzotik taom hatto Ginnes rekordlar kitobida dunyodagi eng katta taom sifatida qayd etilgan. Tantanali tadbirlarda, masalan, to'ylarda boy oilalarda tayyorlanadi. Ular qo'zichoq, yigirma tovuq, baliq, guruch va tuxum bilan to'ldirilgan bitta tuya tana go'shtidan foydalanadilar. Tayyorlangan tuya Birlashgan Arab Amirliklarining eng yorqin va xos ovqatlaridan biri sanaladi.

Bug'doy al-Haris (Al-Harees). Al-Haris yana bir oz ajablantiradigan, ammo kam bo'lmagan noyob taomdir. Shuningdek, u festivallarda, festivallarda va Ramazonda xizmat qiladi. Ovqat go'sht va bug'doydan qilingan. Tarkibi bir hil pasta holatiga keltiriladi, so'ngra ziravorlar va eritilgan sariyog 'bilan tajriba qilinadi.

Rays al-Mahbus (Al-Machboos). Bu mashhur o'zbek pilovlarining o'xshash turidir. Ovqat go'sht, guruch, sabzavot va ziravorlardan tayyorlanadi. Faqat bu holatda go'sht katta bo'lak pishiriladi.

Sof Humus (Humus). Bu asosiy taom emas. Nohut, tahin pastasi va sarimsoqdan tayyorlanadi, keyin lavash yoki shawarma bilan birga ishlaydi. Birlashgan Arab Amirligida mashhur baliq ovqatlar:

Baliq va dengiz mahsulotlariga boy bo'lgan Fors va Ummon cho'qqilarining yaqinligi deyarli har bir restoranda toj baliq piyolasi borligiga sabab bo'ldi. Arab Amirliklari oshxonasida eng mashhur baliq ovqatlar quyidagilardir:

g'ishtlar - baliq va qisqichbaqalar bilan uchburchak qozon pirojnoe, yashil va limon bilan xizmat qiladi;

Al-Madruba - qaynatilgan tuzlangan baliq, saxovatli maxsus sous bilan sug'orilgan. Bundan tashqari, Birlashgan Arab Amirliklarining restoranlarida siz yangi qisqichbaqalar va qisqichbaqalar, dengiz boshi, orkinos, barrakudalar go'shtlardan lazzat olishingiz mumkin. BAAdagi shirinliklar:

Har qanday boshqa sharqiy mamlakat kabi Birlashgan Arab Amirliklari ham shirinliklar bilan mashhur. Birlashgan Arab Amirliklarining milliy oshxonasida shirinliklar keng ko'lamda namoyish etiladi. Bu yerda dam olish uchun, albatta, harakat qilib ko'rish kerak boladi:

mayiz va yong'oqlar bilan "umm-ali" non puding;

pistagi pudingi "mexanallabiya";

nozik krem bilan to'ldirilgan pishloqli "ash-asaya" shirin pyure;

ajoyib donutlar asal bilan "ligament";

asudagi ashaddiy arabcha shirinligi.

Mamlakat bozorlarida siz bodom bilan to'ldirilgan va asal bilan quyilgan xurmo sotib olishingiz mumkin. Bu erda baklava, rahat-lukum, tarixiy asal va boshqa oryantal shirinliklar ham mashhur. BAA ichimliklar haqida:

Ko'pchilik qahvaxona muhabirlari ushbu jonli sharobni tayyorlash san'atining Sharqdan Evropaga kelishiga ishonishadi. Shuning uchun, qahvalarda BAA oshxonasining ajralmas qismi ekanligi ajablanarli emas. Ular ovqatlanishni boshlashadi va tugatishadi, ular hamma joyda va ko'pincha ichishadi. Ayniqsa, bu erda eng mashhur arabica donalari tayyorlangan engil arabiy qahva. Birlashgan Arab Amirligining milliy taomlari kabi, ichimliklarni etkazib berish va ulardan foydalanish uchun muayyan qoidalar mavjud. Misol uchun, u doimo "dalla" da - o'tkir burunli mis qahva idishlarida xizmat qiladi va yomon shakldagi hisoblanmish uchun to'liq kosani to'ldira olmaydi.

BAAning kamida ikkinchi mashhur suvi - choy. Ko'p shakar bilan to'ldiriladi, shuning uchun u sirop kabi shirin bo'ladi, ammo sizning chanqog'ingizni susaytiradi. Birlashgan Arab Amirligida choy kichik stol bilan tor shisha idishda xizmat qiladi.

Ko'pchilik sayyohlar va mahalliy aholi BAAning mazali taomlarini mineral suv bilan ichishni afzal ko'radi. Mahalliy manbalarda qazib olinadi yoki olib kelinadi.

Mamlakatda spirtli ichimliklar taqiqlanadi. Turistlar faqat mehmonxonada yoki restoranda sotib olishlari mumkin. Birlashgan Arab Amirligida Street Food:

Ko'cha ichidagi mahalliy oshxona an'analari bilan tanishish yaxshiroqdir. Bu erda ko'plab chodirlarda va idishlarda xushbo'y shawarma va xushbo'y qahva xarid qilishingiz mumkin. Aperitif odatda tekis kaka (lavash )ga o'ralgan yoki dumaloq bulka (pita) bilan to'ldirilgan. Birlashgan Arab Amirliklarining ko'cha taomlari eng mazali taomlaridan biri eritilgan pishloq, o'tlar va zaytun bilan to'ldirilgan manakish - lavash yoki pita hisoblanadi. Issiqqa xizmat qilinadi va qo'llar bilan iste'mol qilinadi.

Dubay, Abu Dabi yoki boshqa biron bir amirlikning ko'chadagi chodirlarida ziravorlar bilan qovurilgan va zaytun moyida qovurilgan balafil - nohut sotiladi. Bu kartoshka keki kabi ko'rinadi, lekin marul yoki pita non bilan xizmat qiladi. Ko'chalardagi oziq-ovqat haqida gapirganda, biz Shawarma-ni eslay olmaymiz. Bu xorijliklarga tanish bo'lgan Birlashgan Arab Amirliklari oshxonasining milliy taomlaridan biri. Bu erda odatda banan va qulupnaydan tayyorlangan mevali sharbat bilan iste'mol qilinadi. Birlashgan Arab Amirligida Shawarma har doim go'sht, pomidor, marul va sarimsoq bilan to'ldirilgan. Boshqa mamlakatlardan farqli o'laroq, har qanday amirlikda vodka yoki parhezli sherma topilmaydi. BAA oshxonasi haqida yana nima bilishingiz kerak bo’ladi?

Arab amirliklarida dam olishdan oldin sayyohlar yaxshi tayyorgarlik ko'rishlari kerak. Faqatgina BAAda oziq-ovqatning qaysi turi eng mashhur ekanligini bilish uchun etarli emas, siz qanday va qachon bo'lishidan xabardor bo'lishingiz kerak. Misol uchun, musulmon bayramlarida mo'minlar quyosh botishi bilan quyosh botishi o'rtasida faqatgina ovqatlanishlari mumkin. Shunga ko'ra, barcha restoranlar o'z dasturlarini o'zgartiradi va faqat soat 20 dan keyin ochiladi. Tortishuvga ketishdan oldin buni yodda tutish kerak.

Bu mamlakatda qo'l bilan ovqatlanish odati bor. Stakanlarni ichish yoki ovqat bilan oziq-ovqat bilan almashtirish faqat o'ng qo'lingiz bilan amalga oshiriladi. Jadvalda ovqatlanish va ichimliklar birinchi navbatda oqsoqollarga beriladi. Mamlakat aholisini ziyorat qilishda siz hech qachon ovqat eyish yoki ichishdan bosh tortishingiz shart emas. Aks holda, u uy egasiga hurmatsizlik sifatida qabul qilinadi.

Saudiya Arabistoni sayyohlik jihatidan bir vaqtning o'zida rangini tortadigan va qattiq diniy urf-odatlar bilan qo'rqitadigan noaniq mamlakatdir. Islomning an'analari nafaqat mamlakatning sayyohlik sanoatiga, balki mahalliy oshpazlik an'analariga ham ta'sir ko'rsatdi. Maxsus tabiiy va iqlim sharoiti bilan bir vaqtda, ular Saudiya Arabistoni taomlari ham bir xil, ham rangli bo'lganligi sabab bo'ldi.

Saudiya Arabistoni sayyohlik jihatidan bir vaqtning o'zida rangini tortadigan va qattiq diniy urf-odatlar bilan qo'rqitadigan noaniq mamlakatdir. Islomning an'analari nafaqat mamlakatning sayyohlik sanoatiga, balki mahalliy oshpazlik an'analariga ham ta'sir ko'rsatdi. Maxsus tabiiy va iqlim sharoiti bilan bir vaqtda, ular Saudiya Arabistoni taomlari ham bir xil, ham rangli bo'lganligi sabab bo'ldi.

Saudiya Arabistoni oshxonasining tarixi va xususiyatlari:

Bir necha ming yillar davomida bu shohlikning oshxona an'analari o'zgarmadi. Shu bilan birga, Saudiya Arabistoni oshxonasi Yaqin Sharqdagi boshqa mamlakatlarga o'xshashdir. Ularning har birida faqat nomi bilan farq qiluvchi mutlaqo bir xil idishlar mavjud. Ko'p jihatdan bu arab tilida ko'p sonli dialektlar va mahalliy oshxona an'analarining keng xilma-xilligi bilan bog'liq. Misol uchun, Saudiya Arabistondagi shawarma va shish kabob kabi an'anaviy taomlar "shvarma" va "tika" deb ataladi. An'anaviy ingredientlarni aralashtirish, mahalliy aholi mutlaqo yangi original idishlar olishadi. Saudiya Arabistondagi yashovchilarning yashash joylari va Arab yarim orolining ko'chmanchi xalqlari ham juda o'xshash. Turli xilliklar faqat ziravorlar nisbati va shaklida ko'rish mumkin. Bu va boshqa oshxona an'analari ham Fors, turk, hind va hatto Afrika oshxonalari ta'sirida shakllangan. Saudiya Arabistoni oshxonasida an'anaviy ingredientlar:

Boshqa mamlakatlar bilan bo'lgani kabi, bu qirollikning oshxona retseptlarida siz go'sht, baliq, sabzavot mahsulotlari, sut mahsulotlari va juda ko'p ziravorlar topishingiz mumkin. Islomiy qonunlarga rioya qilish orqali mahalliy xalq cho'chqa go'shti iste'mol qilmaydi. Boshqa hayvonlarning go'shti halolga muvofiq tayyorlanadi. Eng go'shtli taomlarning asoslari - qo'zichoq, tovuq va qo'zichoq. So'nggi bir necha yil ichida mamlakat qo'zichoq va qo'zichoq importi bo'yicha dunyoda etakchi o'rinni egallab kelmoqda.

Saudiya Arabistoni milliy taomlaridan sabzavot mahsulotlaridan quyidagilar

bug'doy;


kartoshka;

guruch;


sanalar;

yangi mevalar.

Sut mahsulotlari, arablar qo'y, echki va tuya sutini iste'mol qiladilar. U nafaqat o'zgacha ta'midan, balki foydali fazilatlardan farq qiladi. Shuning uchun, sariyog ', pishloq va yogurt tayyorlash uchun ishlatiladi.

Saudiya Arabistoni taomlarining har qanday taomlari ziravorlar va ziravorlar bilan boydir. Mahalliy aholi va qirollikning barcha restoranlarida stol choyi, sarimsoq, koriander, zamburug' va zaytun moyi asosida tayyorlangan Magribian pastasi Harissa har doim mavjud. Beduinlar Shimoliy Afrikaning xalqlaridan bu ziravorlar uchun retsepti qarz olishdi. Saudiya Arabistoni oshxonasida pishirish:

Ushbu mamlakatda xamirturushsiz non "havzalar" deb nomlanadi. Bu go'sht va baliqlarning ko'plab taomlariga xizmat qiladi. Saudiya Arabistondagi milliy taomlardagi boshqa non mahsulotlari orasida: Lafa. Yaqin Sharqdagi boshqa mamlakatlarda ham iste'mol qilinadigan lavash kabi yupqa kek. Issiq pechlarda pishirilgan bargli nonning turiga ishora qiladi. Ko'pincha lafu kichkina to'ldirilgan go'sht, falafel (chuqur qovurilgan nohut) va humus (nohut pyuresi) bilan to'ldirilgan ko'cha tepsilarida sotiladi.

Xmer. An'anaviy bug'doy noni metall dumaloq pechda yoki an'anaviy qovurilgan idishda pishiriladi. Asos sifatida, Qizil Fife turlarining o'zidan tayyorlangan bug'doy uni ishlatiladi.

Markuk yoki Shrek. Dvigatelda yoki gumbazli pishiriladigan kostryulkalarda pishirilgan katta, yangi va deyarli yaroqsiz tortillaslar. Saudiya Arabistoni oshxonasida asosiy taomlar:

Qirollikdagi go'sht va baliqlarning asosiy taomlari odatda salatlar "quinini" va "fattush" ga xizmat qiladi. Birinchi salatning tarkibiy qismlari xurmo, qora non, keramom, sariyog 'va zafar, ikkinchisi eskirgan pirojnoe, katta dilimlenmiş sabzavotlar va ko'katlardan iborat. Tushlarning bu erda mashhur qovoq va patlıcan ikra, bryzza, zaytun va mayonez bilan tuxum bor.

Ko'pchilik sayyohlar Saudiya Arabistonida qanday ovqatni tavsiya qilishlari kerakligi haqidagi savolga javob berishdan manfaatdor. Shubhasiz, Saudiyaliklarning bunday an'anaviy taomlaridan lazzatlanmasdan mamlakatdan chiqmasligingiz kerak:

Aris - go'sht va qaynatilgan qo'pol bug'doy aralashmasi;

Sarid - go'sht yoki sabzavotli bulonda namlangan nonning bo'laklari;

Mansaf - qo'y guruch va bulg'ur garnitürlü quruq fermentlangan qatiq sosida;

Kublar - guruch va go'shtdan tayyorlangan bir necha turdagi idishlar;

Hahniz - guruch va turli ziravorlar bilan qo'zichoq;Mandi - qo'chqor, guruch, qarag'ay yong'oq, mayiz va ziravorlar bilan tandoorda tayyorlanadi;

Madfun - guruch, mayiz va qizarib pishgan yong'oqli languor qo'zichoq;

Murtabak - tuxum, maydalangan go'sht, yashil piyoz va boshqa plomba bilan to'ldirilgan nozik pankek;

Grilda pishirilgan urug'lar ;

Makluba - guruch va qovurilgan sabzavotli tovuq yoki qo'zichoq;

Kussa Mahshi - turli plomba bilan to'lgan qovoq;

Shakshuka - tomat sosu, piyoz, sarimsoq, chili va ziravorlar bilan tuxum.

Sho'rvalar Shohlik aholisi orasida kamroq. Bu erda loviya, yong'oq va yashil no'xat bilan pyuresi sho'rvalarni, shuningdek uy qurilishi, rasolnik va hatto borschni ham ko'rishingiz mumkin. Saudiya Arabistoni oshxonasida pishiriqlar va ichimliklar:

Mamlakatda ovqatlanish qahva yoki choy ichish bilan tugaydi. Bu erda nafaqat bayram marosimlarida, balki rasmiy uchrashuvlarda ham xizmat ko'rsatiladi. Saudiya Arabistonidagi qahva odatda kuchli, xushbo'y hidli aromadir. "Dallah" kofe kosasida xizmat qiladi va kichkina stakanlarga quyiladi. Podshohlikda bu ichimlikni etkazib berish uy egasining mehmondo'stligi va mehmondo'stligining alomatidir.

Saudiya Arabistoni milliy taomlari an'analariga muvofiq stolda qahva va choy bilan birga shirinliklar bilan laganda joylashtirildi. Ular orasida kaak susamonli nonli halqalar, pishloq va shakar siropi bilan to'ldirilgan yupqa xamirdan tayyorlangan kontur, shokoladli va oddiy siropli shirin "bazbosa" pirojnoe va guruch unidan va mısırcıktan olingan kremsi puding "muhalabiya".

Pishirish va shirinliklar bilan bir qatorda bayram vaqtida yangi va konservalangan meva, muss, jel, asal va muzqaymoq bilan yong'oq xizmat qiladi.

Saudiya Arabistonida bu erda spirtli ichimliklar iste'mol qilish qat'iyan man etiladi. Sarvari koinot (s.a.v.) taomni juda issiq holda yeyishni yoqtirmaganlar;

Oisha (r.a.)dan rivoyat qilinishicha, Payg‘ambarimiz (s.a.v.)ning nonxurush sifatida suyib yeydigan taomlaridan ba’zilari quyidagilar: qo‘yning qo‘li, qiyma, kabob, tovuq go‘shti, go‘shtli sho‘rva, tirit (arab milliy taomlaridan biri), qovoq, zaytun yog‘i, pishloq, qovun, tarvuz, holva, asal, xurmo;

U zot (s.a.v.) hech qachon biror taomni kamsitmas, yoqsa yer, yoqmasa yemas edilar. Yoqtirmaganlarini boshqalarga yomonlamasdilar;

Rasululloh (s.a.v.) o‘zlari sevgan yeguliklar haqida aytgan so‘zlaridan ba’zilari: «Sirka qanday yaxshi nonxurushdir»;

«Zaytun yog‘ini iste’mol qilinglar va foydalaninglar, chunki bu yog‘ muborakdir».

Mazkur satrlarni o‘qib: «Eh-he, Payg‘ambarimiz (s.a.v.) taomga juda ixlos qo‘ygan ekanlar-da», degan xayolga bormaslik kerak. U zot bu narsalar topilganida xush ko‘rib yeganlar, bosh­qa mahalda esa boriga qanoat qilganlar. Tarixchilar Rasuli akram (s.a.v.) hech qachon bir kunda ikki mahal qorinlari to‘yib ovqat yemaganliklarini qayd etishgan.

Oisha onamiz (r.a.)dan rivoyat qilinadi: «Rasululloh (s.a.v.)ning eng yaxshi ko‘rgan ichimliklari shirin va salqin sharbatlar edi. Asal, xurmo va quritilgan uzum (ma­yiz)dan tayyorlangan sharbatlarni ham xush ko‘rardilar».

Asal sharbati va sut Payg‘ambarimiz (s.a.v.)ning eng sevimli ichimliklari edi. Hadisi shariflarida sut haqida shunday deganlari rivoyat qilinadi: «Alloh taolo bir kishiga taom yedirganida, u odam: «Allohim, bu taomni bizga barakotli qil va bizga bundan ham xayrli rizq nasib et», deb duo qilsin. Alloh taolo bir kishiga bir miqdor sut ichirgani vaqtda u odam: «Allohim, bizga bu sutni barakotli qil va bizga yana ham mo‘l sut ato et», deb duo qilsin. Chunki ham taom, ham ichimlikning o‘rnini bosa oladigan sutdan yaxshi boshqa biror narsa borligini bilmayman».

“Irfon” taqvimining 2011 yil, 1-sonidan olindi.


Download 90,87 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish