Hozirgi zamon xalqaro huquqi nazariyasi asoslari

Xalqaro  taraqqiyot  assotsiatsiyasi  (XTA)  —  XTTB  otalig'idagi 
ta s h k ilo t,  qashshoq  m am la k a tla rg a   foizsiz  q a rz lar  berish  bilan  
shug'ullanadi;
4) 
Investitsiya  kafolatlari  bo'yicha  ko'p  tomonlama  agentlik  (IKKA).
Shuningdek, 
London  va  Parij  klublari  bank  ittifoqlari  ham  mavjud
bo'lib,  ular davlatlarga  xususiy  boshqaruvdagi  banklardan  tijorat  shart­
lari  asosida  qarz  olib  berish  bilan  shug'ullanadi.
10-§.  Xalqaro  investitsiya  huquqi
Xalqaro  investitsiya  huquqi davlatlarning  sarmoya  kiritish  borasidagi 
munosabatlarini  tartibga  soluvchi  prinsiplar  va  normalar  majmuyidir.
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

Xorijiy  investitsiyalar  —  chet  el  investorlari  tom onidan  foyda  (daro- 
mad)  olish  maqsadida  tadbirkorlik  obyektlariga  va  faoliyatning  boshqa 
turlariga  omonat  qo'yiladigan  mulkiy  hamda  intellektual  boyliklarning 
barcha  turlari.
XX  asming  90-yilIari  xorijiy  investitsiyalar  ko'lam i  va  ular  bilan 
bog'liq  holda bu sohadagi  milliy  hamda xalqaro huquq  ijodkorligi  izchil 
ravishda  yuksalgan  davr  bo'ldi.  Chet  el  investitsiyalarini  jalb  etishga 
intilib,  qariyb  45  ta  rivojlanayotgan  va  sobiq  sotsialistik  mamlakatlar 
keyingi  bir necha yilda  yangi  qonunlar qabul  qildilar.  Buning  natijasida 
taxm inan 500 ta ikki tom onlam a shartnoma tuzildi.  Bunday shartnom a- 
larning umumiy soni  900 taga yetib,  ularda  140 ta davlat  ishtirok etayo- 
tir.  Bu hujjatlarning barchasi,  umuman olganda,  bir tom ondan investitsi- 
yalarning  huquqiy  rejimini  liberallashtirishga,  ikkinchi  tom ondan  ular­
ni himoyalash darajasini oshirishga qaratilgandir.  Ulardan ayrimlari xorijiy 
investorlarga milliy  rejim  va hatto erkin kirish  imkoniyatini taqdim   eta­
di.  Ulaming ko'pchiligida kompensatsiyalanmagan  natsionalizatsiyadan 
va  valyutani  olib  chiqishni  taqiqlashdan  kafolatlar  mavjud.
O'zbekiston  ishtirok  etayotgan  bitimlarda  milliy  rejim  taqdim   etish 
ko'zda tutilgan.  Asosiy e ’tibor xorijiy investitsiyalarni  notijoriy qaltislik- 
lardan,  ya’ni  urush,  davlat  to'ntarishi,  inqilob va hokazolar bilan bog'liq 
siyosiy  qaltisliklardan  kafolatlashga  qaratilgan.
1988-yili  Jahon  banki  tashabbusi  bilan  1985-yildagi  Seul  konvensi­
yasi  negizida