Hozirgi zamon xalqaro huquqi nazariyasi asoslari


 -§ .  B M T   va  yangi  dunyo  tartibotini  belgilash



Download 8,46 Mb.
Pdf ko'rish
bet367/379
Sana31.12.2021
Hajmi8,46 Mb.
#216417
1   ...   363   364   365   366   367   368   369   370   ...   379
Bog'liq
Hozirgi zamon xalqaro huquqi nazariyasi asoslari (I.Lukashik, A.Saidov)

4 -§ .  B M T   va  yangi  dunyo  tartibotini  belgilash
Yangi dunyo tartibining asosini belgilash jarayoni davlatlarning o'zaro 
murakkab  aloqasidan  kelib  chiqadi.  Davlatlar  tashqi  siyosiy  harakatla-

Глобализация  и  её  влияние  на  полное  пользование  правами  человека:  Резо 
люция  Генеральной Ассамблеи  ООН  от 4 декабря  2000  г.  55/102
www.ziyouz.com kutubxonasi


rida  bu  tartibot  ahamiyatining  u  yoki  bu  aspektlariga  diqqatlarini  qara- 
tishmoqda.  Lekin  m a’lum  darajada  yaxlit  konsepsiyalar  kam  uchraydi. 
Yangi  dunyoviy  tartibdan  global  m uam m olar  yechimini  ta ’min  etish 
talab  qilinadi.  Uning  samaradorligi  va  ishonchli  kafolati  o ‘zaro  m an- 
faatlarni  hisobga olishdadir.  XXI  asrda dunyo tartiboti  xalqaro  m unosa­
batlarni  keng  dem okratlashtirish  va  birlam chilik  huquqiga,  m uhim  
muammolarni  jam oa  bo'lib  hal  qilish  mexanizmiga  asoslanishi  shart. 
Xalqaro  institutlar  va  m exanizmlar  roli  jahon  iqtisodiyoti  va  siyosatida 
ham  kuchayib  bormoqda.  Xalqaro  munosabatlarni  muvofiqlashtirishda 
BMT  asosiy  bo‘g‘in  bo'lib  qolishi  kerak.
Hozirgi  yangi  siyosiy tafakkur va yangi  dunyo tartibi  shakllanish jara­
yonining  o'ziga  xosligi  unda  davlatlarning  keng  doirasi  qatnashishidadir. 
Bunda  BMT asosiy vazifani  bajaryapti.  Bosh Assambleyaning  2000-yilda 
bo'lib o'tgan  «Ming yillik Sammiti»  muhim  o'rin egallaydi.  Globallashuv 
asrida dunyo tuzumining asosiy  parametrlari  u  qabul  qilgan  rezolyutsiya- 
larda yetarlicha aniq belgilangan1.  Birinchi  navbatda bu  BMTning «Ming 
yillik  Sammiti»da  qabul  qilingan  Deklaratsiyasiga  taalluqlidir.
Deklaratsiya  muhim  ahamiyat  kasb  etadi.  Deklaratsiyani  amalga 
oshirishga  bag'ishlangan  rezolyutsiyada,  uning  qoidalari  milliy,  m in­
taqaviy va  xalqaro  miqyosda  hayotga tatbiq  etilishi  axloqiy-siyosiy  maj­
buriyat  sifatida  yuklanishi  ko'zda  tutilgan.  Deklaratsiyaning  amalga 
oshirilishida  hukum atlar  individual  va jamoaviy tarzda javobgar bo'lishi 
t a ’kidlangan.  BM Tning  barcha  tizim i  bu  ishda  davlatlarga  yordam  
ko'rsatishga  da’vat  etiladi2.
Dunyo  tartiboti  asosiga  o'zining  doimiy  va  universal  xususiyatini 
isbotlagan  BMT  Nizom ining  maqsad  va  prinsiplari joylashtiriladi.  Bu­
ning  ustiga  davlatlar va  xalqlar o'zaro bog'liqroq  va  o'zaro  aloqadorroq 
bo'lgan sharoitda ulaming imkoniyatlari va ilhomlantirish qobiliyati oshdi. 
Bu  maqsad va  prinsiplar asosida  butun  dunyoda adolatli  va  mustahkam 
tinchlik o'rnatiladi.  So'nggi qoida BMT tom onidan alohida ta ’kidlanadi. 
Unga,  ya’ni  «demokratik  va  adolatli  xalqaro  tartibotga  ko'maklashish» 
gaJ  Bosh  Assambleyaning  alohida  rezolyutsiyasi  bag'ishlangan.  Rezoly- 
utsiyaning  «demokratik  va  adolatli  xalqaro  tartibotga  ham m a  haqli» 
bo'lishi  haqidagi  ko'rsatm asi  alohida  e ’tiborga  loyiq.
Prinsiplar orasidagi inson huquqlari prinsipiga alohida e ’tibor berilgan. 
T a’kidlab  o'tam izki,  o 'z  taqdirini  belgilash  prinsipining  m azm uni  faqat 
xorij  okkupatsiyasi  yoki  m ustam laka  hukmronligi  ostida  qolayotgan 
xalqlarga  taalluqlidir.  Bunda  davlatlarning  hududiy  yaxlitligini  ta ’min 
etish  borasidagi  tashvish  o 'z  aksini  topgan.
1
  Resolutions  and  Decisions  adopted  by  the  General  Assembly  during  its  fifty-fifth 
session.  Vol.  I.  New York.  2001.
2
 Док.  ООН.  Резолюция  ГА  ООН  55/162,  2001.
1
 Док.  ООН.  Резолюция  ГА  ООН  55/107,  2001.
www.ziyouz.com kutubxonasi


Yangi dunyo tartibi sharoitida globallashtirishga oid tomonidan qo'yilgan 
masalalar orasida hal  qilinishi  zarur bo'lganlariga asosiy o'rin  ajratilgan.  U 
dunyodagi barcha xalqlar uchun  ijobiy kuchga aylanishi zarur.  Globallash- 
tirish barchaga ulkan  imkoniyatlar ochishi  qayd  qilinmoqda.  Lekin hozirgi 
vaqtda  uning  hosili  va  azobi  baravar taqsimlanmagan.
Tegishli  m uam m olar yechimi rang-barangligiga qaramay,  insoniyat - 
ning  birdamligiga  asoslangan  umumiy  kelajak  yaratishda  qat’iy  harakat 
qilish  va  keng  yo'llar ochishni  talab  qilyapti.  Bu  harakatlar jamiyatning 
o'zgaruvchan  iqtisodi  va  rivojlanayotgan  m am lakatlar  ehtiyojiga javob 
beradigan  ham da  ulam ing  samarali  ishtirokida  amalga  oshiriladigan  va 
belgilanadigan global  darajadagi  mablag'lar va  siyosatni  qo'shishi  shart. 
Shundagina dunyo tartibotining adolatli va demokratik xarakterini ko'rish 
mumkin.

Download 8,46 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   363   364   365   366   367   368   369   370   ...   379




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish