Hozirgi o'zbek tilida yordamchi so'zlar va so'z gaplar

So’zlar ma’lum so’roqqa javob bo’lishi yoki bo’lmasligi, atash ma’nosining mavjudligi yoki mavjud emasligiga, gapda ma’lum gap bo’lagi vazifasida kelish-kelmasligiga ko’ra mustaqil va yordamchi so’zlarga bo’linadi.

• So’zlar ma’lum so’roqqa javob bo’lishi yoki bo’lmasligi, atash ma’nosining mavjudligi yoki mavjud emasligiga, gapda ma’lum gap bo’lagi vazifasida kelish-kelmasligiga ko’ra mustaqil va yordamchi so’zlarga bo’linadi.

Vazifadosh ko’makchilarga ost, yon, ust, old, orqa, ro’para, oldin, avval, keyin, so’ng, tomon, qosh, bo’ylab, deb, atab singari so’zlar kiradi.

• Vazifadosh ko’makchilar.

• Vazifadosh ko’makchilarga ost, yon, ust, old, orqa, ro’para, oldin, avval, keyin, so’ng, tomon, qosh, bo’ylab, deb, atab singari so’zlar kiradi.
• Bunday so’zlar ko’makchi vazifasida kelganda, atash ma’nosini yo’qotadi, shuning uchun ma’lum so’roqqa javob bo’lmaydi.
• O’zi qo’shilgan so’z bilan birgalikda bitta so’roqqa javob bo’ladi.

Ko’makchilar yetakchi so’zga bog’lanib, unga turli qo’shimcha ma’nolar yuklaydi.

• Ko’makchilar yetakchi so’zga bog’lanib, unga turli qo’shimcha ma’nolar yuklaydi.
• Jumladan, sababli, tufayli, uchun maqsad ma’nosini.
• Haqida, to’g’risida ko’makchilari mavzu ma’nosini.

Tomon, qarab, sari, bo’ylab yo’nalish ma’nosini.

• Tomon, qarab, sari, bo’ylab yo’nalish ma’nosini.
• Kabi, singari ko’makchilari o’xshatish, qiyoslash ma’nosini.
• Qadar ko’makchisi chegara ma’nosini ifodalaydi.

-dek qo’shimchasi narsa-hodisa,belgi-xususiyatga o’xshatishni ifodalaydi va shu ma’noda kabi, singari, yanglig’ ko’makchilari bilan ma’nodoshlikni hosil qiladi.

• Ko’makchilar va qo’shimchalar ma’nodoshligi.

• -dek qo’shimchasi narsa-hodisa,belgi-xususiyatga o’xshatishni ifodalaydi va shu ma’noda kabi, singari, yanglig’ ko’makchilari bilan ma’nodoshlikni hosil qiladi.

• Jo’nalish kelishigi qo’shimchasi yo’nalish ma’nosida tomon, bo’ylab ko’makchilari bilan ma’nodoshidir.

• Bilan,kabi,singari,
• Uchun, sari,
• Sayin,bo’ylab kabi
• ko’makchilar, asosan,
• bosh kelishik
• shaklidagi ismlarga
• qo’shiladi.