Hozirgi kelasi zamon fe’lini o`rganish (6-sinf ona tili) Darsning texnologik xaritasi va ishlanmasi

Uy vazifasi o`tilgan mavzularni o`qib kelish. (“Shum bola” o`yini orqali nazorat qilinadi).
O`yin tartibi:

Shum bolaning yolg`on so`zlaydigan odati bor. “Yolg`onning umri qisqa” deydilar. O`tilgan mavzular bo`yicha shum bola har 3 guruhga 2 ta ma’lumot aytadi. Qo`lidagi do`pni tutgan o`quvchi aytilgan ma’lumotning rost yoki yolg`onligini fosh etadi , ya’ni yolg`on ma’lumot aytilsa, koptokni olgan o`quvchi darhol o`rnidan turishi lozim. Shu tariqa qisqa vaqt ichida o`quvchilarning uy ishiga tayyorligi aniqlanadi. Bu usul uy vazifasini tekshirishda o`qituvchiga yaqindan ko`mak beradi.

Masalan, hozirgi zamon nutq jarayonidan oldin yuz beradigan yoki yuz bermaydigan harakat-holatni bildiradi. (o`tgan zamonligini bilib, o`quvchi o`rnidan tursa, guruhiga rag`bat kartochkasini olib beradi.)
DIQQAT, YANGI MAVZU!

Yangi mavzu e’lon qilingach, slayd orqali 1-topshiriq namoyish etiladi. Savollarga guruhlar o`zaro maslshatlashib, javob beradilar.

1. Bilyapman, boryapman so`zlaridan rasm asosida gap tuzing.
(Yangi mavzu bo`yicha o`quvchilar tomonidan bildirilgan fikrlar umumlashtirilib, guruhlarga ball qo`yiladi. O`qituvchi tomonidan ko`rgazma va slaydlar yordamida yangi mavzu tushuntiriladi)


B ILIB OLING!
Hozirgi-kelasi zamon fe’li -a –y qo`shimchalari bilan yasalgan
ravishdoshlarga tegishli shaxs-son qo`shimchalarini qo`shish bilan hosil bo`ladi.


Hozirgi-kelasi zamon fe’li bir necha ma’noda qo`llanadi:

1. 
   Nutq jarayonidan keyin bajariladigan harakatni –kelasi zamonni bildiradi:
   

U elga keladi albat qoshimga,
Elga shodlik olib keladi. (Hamid Olimjon.)


2. Hozirgi-kelasi zamon fe’li doimiy bo`lib turadigan ish-harakat yoki
holatni anglatish uchun ham qo`llanadi:
Yer Quyosh atrofida aylanadi.

Hozirgi-kelasi zamon fe’li undosh tovush bilan tugagan fe’l asoslarga -a, unli bilan tugagan asoslarga esa -y qo`shimchasi qo`shiladi: yoz + a + man - yozaman,