Ўзбекистон республикаси қурилиш вазирлиги ўзбекистон республикаси

Карбонат ангидриддан бетон Лос-Анжелесдаги Калифорния университети (ECLA) олимлари карбонат ангидриддан техник хусусиятларига кўра бетонга ўхшаш бўлган қурилиш ашёи ишлаб чиқишди. Бундай яшил бетон учун асосий компонент сифатида электростанциялар томонидан атмосферага чиқариб юбориладиган карбон диоксидидан фойдаланилади. Янги ашё CO₂NCRETE деб номланди (ушбу атама карбонат ангидриднинг кимёвий формуласи ва цемент маъносини англатувчи concrete сўзи қўшилмасидан ҳосил қилинган). Дарвоқе, дунё бўйича атмосферага чиқариладиган карбонат ангидриднинг 5 фоизи айнан анъанавий бетон ишлаб чиқариш билан боғлиқ. Олимларнинг таъкидлашларича, яшил бетонлар ҳавонинг ифлосланиши билан боғлиқ вазиятнинг яхшиланишига хизмат қилади, чунки уни ишлаб чиқариш жараёнида ҳеч қандай зарарли чиқиндилар ҳосил бўлмайди, аксинча электростанциялардан ҳавога чиқарилаётган карбон диоксиди фойдали ишга сарфланади. Инновацион ишланманинг асосий аҳамияти – илгари атроф-муҳитга зарар етказаётган газни энди унинг яхшиланишига хизмат қилишига эришилди.
Ҳозирги кунда яшил бетонларнинг тажрибавий намуналари университет лабораторияларида тайёрланмоқда. Яъни, карбонат ангидрид ва оҳак аралашмаси уч ўлчамли принтерга жойлаштирилиб, ундан қурилиш ашёи ишлаб чиқариляпти. Аммо ихтиро муаллифлари CO₂NCRETE ни қурилишларда фойдаланиш учун кенг миқёсда ишлаб чиқариш имкониятларини тадқиқ қилмоқдалар.
Нанобетон –қурилиш ашёларининг янги авлоди
“Нанобетон” атамаси йиғувчи маъносини беради, чунки у ўзида махсус тайёрланган бетон маҳсулотларини мужассамлаштиради. Нанобетон ишлаб чиқаришда оддий қўшилмалар ўрнига бетоннинг молекуляр жараёнда унинг хусусиятини ўзгартирувчи наноинициаторлар ишлатилади (15.7-расм).
Наноинициаторлар – катталиги бир неча микрон ва сирти бир неча атом қалинлигидаги ичи ғовак углерод полимер трубкадир. Уларнинг мустаҳкамлиги 100 гигапаскалдан ортиқ. Бундан ташқари наноинициаторлар ишқор ва кислоталарга чидамли бўлади. Нанинициаторлар сифатида кремний оксиди ва титан диоксиди ишлатилади (15.8-расм).