Ўзбекистон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги алишер навоий номидаги самарқанд давлат

9 – Мавзу. Алгебраик ифодаларни айний шакл 
алмаштиришларни ўрганиш услублари 
Алгебраик ифодаларни айний шакл алмаштиришларни ўрганиш. Айний 
шакл 
алмаштириш 
тушунчасини 
алгебраик 
ифодалар 
устидаги 
амалларАйний шакл алмаштиришлар маъноси ва мақсадга мувофиқлиги 
Бутун рационал алгебраик ифодаларни ўрганиш Бутун алгебраик 
ифодаларни шакл алмаштиришларни 
Кўпҳадлар устида амалларни ўрганиш. Кўпҳадларни қўшиш ва 
айириш 
Кўпҳадларни кўпайтувчиларга ажратиш. Кўпҳадларни формула бўйича 
кўпайтиришда Кўпҳадларни бўлишни 
Алгебраик касрлар ва улар устида амаллар. Алгебраик каср асосий 
хоссасидан Алгебраик касрларни қўшиш ва айиришни Касрларни 
қисқартириш ва қўшишдаТурли махражли касрларни қўшиш ва айириш 
Кўпайтувчиларга ажратиш ва умумий махражни топиш
 

10 - Мавзу. Тенглама ва тенгсизликларни ўрганиш 
Тенглама ва тенгсизликлар йўналиши мазмуни ва аҳамияти. Тенглама 
ва тенгсизликлар математиканинг асосий йўналишларидан бири Тенглама ва 
тенгсизликлар алгебраси тарихи. Тенглама ва тенгсизликларни ўрганишнинг 
уч асосий йўналиши. 
Йўналишнинг асосий тушунчаларини ўргатиш. Асосий тушунчалари. 
Тенглама. М – алгебраик амаллар тўплами, х – М даги ўзгарувчи, у ҳолда М 
даги х га нисбатан тенглама деб
кўринишдаги предикатга 
айтилиши. а(х) ва в(х) берилган амалга нисбатан ифодалар. Предикат бу 
)
(
)
(
х
в
х
а


---

ўзгарувчили мулоҳаза. Тенгламанинг икки жиҳати Тенгламанинг илдизи
Тенгламани ечиш Тенглама ва тенгсизликларни ўрганишда тенг кучлилик 
ва мантиқий келиб чиқиш тушунчалари. Тенглама ва тенгсизликлар, 
уларнинг системаларини шаклини алмаштириш. Тенглама ва тенгсизлик 
мантиқий шаклини алмаштириш. Тенглама ва тенгсизликларни ўрганишнинг 
тўрт босқичи. 
Тушунчаларни 
ўрганиш 
умумий 
кетма-кетлиги. 
тенглама 
ва 
тенгсизликлар ўрганиш тартиби. Тенгламалар ечишнинг уч хил усули.
Ўрганиш услубияти икки босқич. Тенгсизликларни ўрганиш хусусиятлари