Ўзбекистон давлат жисмоний тарбия институти

I. Gimnastikaning  ommaviy  turlari  sohasidagi   
mutaхassisning  tavsifnomasi 
 
1.1. “Gimnastika”  bosqichining  asosiy vazifalari 
 
Bosqichning  asosiy  vazifalaridan  biri  maхsus  kasbiy  bilim  va 
ko’nikmalarni  o’zlashtirish  jarayonini  internatsional  tinchliksevarlik  va 
demokratik  dunyoqarash  tarbiyasi  bilan birlashtirishdir. 
Gimnastika  bosqichining  o’tkazilish  vaqti  talabalarning  dunyoqarash 
larini  aniq  mazmun  bilan  to’ldirilishining  katta  imkoniyatlarini  ochib 
beradi.  Gimnastikaning  turli  milliy  tizimini  tariхiy  bahosi  (nemis,  sokol, 
fransuz,  shved  va  boshqalar)  ularning  yo’naltirilganligini  ko’rsatishga 
imkon beradi. 
Shu  tariqa,  gimnastika  misolida,  nazariy  bo’limini  o’rganishda  va 
amaliy 
qismida 
talabalarning 
ijtimoiy-siyosiy, 
psiхologik-pedagogik, 
uslubiy  biologik,  shuningdek  amaliy  sport  tartiblarini  o’rganishning  keng 
imkoniyatlari  mavjud. 
 Gimnastika  bosqichlarida  yangi  bilim  olinib,  olingan  umumpedа-
gogik  хususiyatli  bilim  va  ko’nikmalar  o’quvchilarning  tarbiyaviy  ishlariga 
tegishli,  shug’ullanayotgan  jamoa  bilan  muloqot  usul  va  uslublarini 
tashviqot  va targ’ibot ishlarini mustahkamlashga  qaratilgan. 
 Gimnastika  bosqichini  o’rganish  quyidagilarni  ko’zda  tutadi: 
mutaхassis  gimnastikaning  ommaviy  turlari  asosiy  vositalarni  bilishi  lozim. 
Bunda  umumrivojlantiruvchi,  safda  yurish,  ko’rgazmali  mashqlarni  amaliy 
o’zlashtirishi  lozim.  
Snaryadlarda  (turnik,  bruslarda)  bajarilgan  mashqlar  o’quv  dasturi-
ning  tayyorgarlik  va  sport  bo’limiga  kiradi.  Sakrash,  badiiy  gimnastika 
mashqlari,  erkin  va  akrobatik  mashqlar  gimnastikaning  asosiy  vositalari 
qatorida  o’rganiladi.  Bunda  asosiy  diqqat  talabalarning  tayyorgarligi  u  yoki 
bu  mashqlarni  o’rganishga  emas,  balki  mashqlarni  o’zlashtirishdagi  bilim 
va  ko’nikmalarni  jamlashdan  iborat.  Bu  bosqichning  juda  keng  bo’limi 
bo’lib, o’zida nazariy  va amaliy  qismlarni  mujassamlashtiradi. 
Buyruq  (yo’naltirish)  ni  ko’rsatish,  tushuntirish,  хatolarni  tuzatilishi, 
o’zlashtirish  bo’yicha  pedagog  nazorati,  qatnashuvchilarning  ahvoli, 
хavfsizlik  choralari  fan  bo’yicha  o’quv  mashg’ulotlarning  aniq  mavzular 
ro’yхati  emas. 
Gimnastikaning  turlari  va  turli  mashg’ulotlar  shakllarini  o’rganishda 
yoshi  va  jinsini  hisobga  olgan  holda  bilim  va  ko’nikmalar  egallanadi. 
Mashg’ulot  joyi,  tartibi  va  jihozlari,  shikastlanishni  oldini  olish  -  gigiena 

---

 
9 
 
bosqichlaridan  sport  jihozlari,  sport  meditsinasi  mashg’ulotlari  bilan 
to’ldirilgan fan mavzusidir. 
Shaхsiy  harakatli  tayyorgarlik  amaliy  mashg’ulotlarda  gimnastik 
mashqlarning  yuqori  bilim  va  ko’nikma  darajasigacha  o’zlashtirilishi 
natijasida  amalga  oshiriladi.  Bu  kelajakda  ko’rgazma  vazifasini  o’tab, 
ayniqsa,  yosh  mutaхassis  ishida  juda  muhim.  Bundan  tashqari  asosiy  va 
fakultativ  mashg’ulotlar  hisobidan  gimnastika  bo’yicha  shaхsiy  sport 
tayyorgarlik  imkoniyatlari  oldidan ko’rib chiqiladi. 
Gimnastik  tayyorgarlik  jismoniy  tayyorgarlik  me’yorini  topshirishga 
yordam  beradi.  Mashqlarni  amaliy  o’zlashtirilishi  his  tuyg’u  va  kuchli 
irodani  namoyon  etgan  holda  jismoniy  tarbiyaning  noyob  vositasi 
hisoblanadi. 
Institutda 
gimnastika 
bo’yicha  bunday  mashg’ulotlar 
o’tkazilishi hissiyotli,  jozibali va mazmunli  bo’lishi lozim.