www.pedagoglar.uz
26-son 1 –to’plam may 2022
Sahifa: 51
so'rovnomalar yordamida har bir mintaqada muvaffaqiyatli klaster rivojlanishining
asosiy xususiyatlaridan biri bo'lgan hamkorlik mavjudligi so'raldi. Topilmalar Ekuka
mintaqasida hamkorlikning nisbatan yuqori darajasi mavjudligini tasdiqlaydi, bu
yerda mintaqada o'zaro bog'liq va qo'shimcha korxonalar mavjud bo'lib, ular o’zaro
bir-biri bilan birgalikda mintaqaviy raqobatbardoshlikni rivojlantiradi.
1-jadval
Muvaffaqiyatli klaster xarakteristikalarining mavjudligi
15
Klaster
Xarakteristikalari
Mildura
Svann-
Hill
Ekuka
Elburi
Vodonga
Firmalarning o'zaro bog'liqligi
X
X
X
X
Kooperativ raqobat
X
X
X
X
Jamiyat madaniyati va uni
qo'llab-quvvatlovchi
davlat
siyosati
X
X
X
X
Raqobat
biznes
etikasi
to'g'risida umumiy tushuncha
X
X
X
X
Xususiy sektorda yetakchilik
X
X
X
O
Klaster
qatnashchilarining
keng ishtiroki
X
X
X
X
Tegishli klaster chegaralari
X
X
X
O
O'zaro
munosabatlarni
institutsional-lashtirish
X
X
X
O
Ijtimoiy tuzilma va shaxsiy
X
O
X
O
15
Lade, C. (2010). “Developing tourism clusters and networks: Attitudes to competition along Australia's Murray
river.”,
Tourism Analysis
,
15 (
6), pp. 649-661
www.pedagoglar.uz
26-son 1 –to’plam may 2022
Sahifa: 52
munosabatlarga e'tibor
Hayotiylik davrlari
O
O
O
O
X xarakteristikaning mavjudligini ko'rsatadi; O xarakteristikaning
kelgusida rivojlanishidan dalolat beradi.
Turistik biznesga klaster yondashuvining qo‘llanishi klaster korxonalarni xarajatlarni
ko‘proq qisqartirish imkonini yaratadi. Yevropa mamlakatlarida klasterning vujudga
kelishi va shakllanishi 70-yillarda vujudga kelgan.
Turizmda klaster yondashuv – bu yondashuv bilan rekratsion va turistik biznes
rivojlanadi. Bu yo‘nalish korxonaning servis obyekti, infratuzilmasi va korxonani
raqobatbardoshligini oshiradi.
Klaster yondashuvning tahlil qilinishi ishlab chiqarish sohasida tahlil qilinadi. Turizm
sohasida bo‘lsa, bunday tahlildagi yondashuv amaliyotda hali mavjud emas. Turizm
biznes tahlilida klaster ma‘lum bir hududlarni rivojlanishida raqobatbardoshlikni
oshirish uchun qulay sharoitlar yaratish masalasi ko‘rib chiqilishi kerak. Bu turizmda
bir qancha muhim belgilar jumladan, xo‘jalik yurituvchi subyektlarni geografik
jihatdan yaqinligiga asosiy e‘tibor beriladi. Turistik biznesning o‘ziga xos
xususiyatlari hozirgi kunda klaster yondashuvning dolzarbligini oshiradi, chunki
turizm keng deapozonli soha bo‘lib, turli tarmoqlardagi aloqalarni asosan kichik va
o‘rta biznesni qamrab oladi. Turizm sohasidagi mahsulot ko‘pincha nomoddiy
xarakterga ega bo‘ladi. Turizm industriyasi bir qancha xususiyatlarga ega bo‘lib, u
dam olish va sayohat sohalarida klaster yondashuvni ahamiyatini oshiradi.
Klasterlarni shakllantirish – bu bir – birining raqobatbardoshligini oshirishga o‘zaro
ko‘maklashuvchi uzviy bog‘langan firmalar, tarmoqlar birlashmalarini shakllantirish
jarayoni. Davlatning butun iqtisodiyoti uchun klasterlar ichki bozorning o‘sish
nuqtalari va xalqaro iqtisodiyot bazasi rolini bajaradi.
Klasterlarning ushbu afzalliklaridan turizm sohasini rivojlantirishda Italiya,
Germaniya, Fransiya kabi qator rivojlangan davlatlar samarali foydalanib kelmoqda.
Natijada mazkur mamlakatlar iqtisodiyotida turizm yuqori naf keltiruvchi soha
Do'stlaringiz bilan baham: |