‘z b e k is t n r espu blik asi o L iy va ‘rta m axsus ta’ L i m vazirlig I

TARBIYA  M AQSADI  VA VAZIFALARI
Tarbiya haqida 
tushuncha.'Tarbiya  nazariyasi  pedagogika  fanining 
tarkibiy qismi  bo‘lib,  tarbiyaviy jarayon  maamuni,  shakl,  metod,  vosita 
va  usullari  hamda  uni  tashkil  etish  muammolarini  o ‘rganadi.. Yosh 
avlodni  tarbiyalashda  nimalarga  e ’tibor  qaratm o q  lozim?  Bunday 
m asalalarni  hal  etishda,  avvalo  m am lakatim izda,  siyosiy-ijtimoiy 
sohalarda  yuz  berayotgan  islohotlar  mohiyatini  c huqur  va  atroflicha 
m ushohada qilib olishga to ‘g‘ri keladi.  Chunki davr ham,  inson tarbiyasi 
ham   o ‘zgarib bormoqda.  Ayniqsa,  XXI  asr insoniyat  tarixida komputer 
davri  b o ‘Iib  kirib  keldi.  Biroq,  fan-texnika  qanchalik jadal  rivojlanib, 
jam iyat  hayotida  m uh im   jo y   olib,  ishlab  c hiqarish  jarayonlarini 
tezlashuviga  qanchalik  samarali  t a ’sir  etmasin,  tarbiya  nazariyasida 
shaxsni  komil  inson  etib  tarbiyalash,  bu  b orada  Markaziy  Osiyo 
mutafakkirlari,  xalq  pedagogikasi  hamda jahon pedagogikasining  ilg‘or 
fikrlariga  tayanib  ish  ko‘rish  zarur  boMadi.  Yoshlarni  barkamol  inson 
qilib tarbiyalashda, birinchi  navbatda Sharq mutafakkirlarining qimmatli 
m a ’naviy  meroslari  m uhim   dasturil  amal  ahamiyatiga  ega  boMadi. 
M u h a m m a d   al-Xorazmiy,  Abu  Nasr  Farobiy,  Abu  Ali  ibn  Sino,  Abu 
R a y h on  Beruniy,  A hm ad  a l- F a r g ‘oniy,  Im om   Ismoil  al-Buxoriy, 
A hm ad  Yassaviy,  Bahovuddin  Naqshband,  Amir Tem ur,  M uhamm ad 
T a rag ‘ay  Ulug‘bek,  Alisher  Navoiy  va  Zahiriddin  M uham m ad  Bobur 
singari  olamga  m ashhur  allomalarining  ijtimoiy,  siyosiy  va  falsafiy 
qarashlari  barcha  zam on lar  uchun  muhim  ahamiyat  kasb  etadi.  0 ‘z 
o ‘tmish madaniy merosini chuqur o ‘rganmagan va e ’zozlamagan, ajdod- 
avlodlari  bosib  o ‘tgan  tarixiy  yoMni  idrok  etmagan,  milliy  mustaqillik 
yoMida jon   fido qilgan  buyuk ajdodlar faoliyatidan xabardor boMmagan 
inson  o ‘zligini  hech  q achon  anglab  yetolmaydi.
0 ‘tmish  madaniy  merosini  o ‘rganish  murakkab jarayon  sanaladi. 
M ad aniy  meros  nam unalari  va  ularda  ilgari  surilgan  ezgu  g ‘oyalarni 
yosh  avlod  ongiga  singdirish  uzluksiz,  izchil,  tizimli  hamda  maqsadga 
m uvofiq  amalga  oshirilishi  zarur.