Yillarda Albaniya

Kommunizm
Asosiy maqola: Albaniyada kommunizm
Qo'shimcha ma'lumot: Albaniyadagi bunkerlar

Enver Xoja Albaniya Bosh vaziri va Mehnat partiyasining birinchi kotibi lavozimlarida ishlagan .
Ikkinchi jahon urushi va Axis davlatlarining mag'lubiyatidan so'ng , mamlakat dastlab Sovet Ittifoqining sun'iy yo'ldosh davlatiga aylandi va Enver Xoja yangi tashkil etilgan Albaniya Xalq Respublikasining rahbari sifatida maydonga chiqdi . ^[97] Sovet-alban munosabatlari 1953 yilda Stalin vafotidan keyin yomonlasha boshladi . Bu vaqtda mamlakat boshqa kommunistik davlatlar bilan, jumladan , Xitoy Xalq Respublikasi bilan tashqi aloqalarni rivojlantira boshladi .
Ushbu davrda mamlakatda sanoatlashtirish va urbanizatsiya, jadal kollektivlashtirish va iqtisodiy o'sish sodir bo'ldi, bu esa turmush darajasining oshishiga olib keldi. ^[96] Hukumat infratuzilmani rivojlantirishga va ayniqsa, transportni butunlay yangilagan temir yoʻl tizimini joriy etishga chaqirdi.
Yer islohoti toʻgʻrisidagi yangi qonunlar qabul qilindiki, yerga unga ishlov beruvchi ishchi va dehqonlarga mulk huquqi berildi. Qishloq xo'jaligi kooperativ bo'ldi va ishlab chiqarish sezilarli darajada oshdi, bu esa mamlakatning qishloq xo'jaligida o'zini-o'zi ta'minlashga olib keldi. Ta'lim sohasida mamlakatning katta yoshli aholisi o'rtasida savodsizlikka barham berildi. ^[98] Hukumat, shuningdek, ayollarni ozod qilish va butun mamlakat bo'ylab sog'liqni saqlash va ta'limni kengaytirishni nazorat qildi. ^[99]
Mamlakat milliy daromadining oʻrtacha yillik oʻsishi jahon va Yevropa oʻrtacha koʻrsatkichlaridan mos ravishda 29% va 56% yuqori boʻldi. ^{[100] [ tekshirish muvaffaqiyatsiz tugadi ]} Davlat dastlab Yugoslaviya bilan 1948 yilgacha, keyin 1961 yilgacha Sovet Ittifoqi va 1950-yillarning oʻrtalarida Xitoy bilan katta qarzlarga botgan. ^[101] Kommunistik tuzum konstitutsiyasi jismoniy shaxslarga soliq solishga ruxsat bermadi, aksincha, kooperativlar va boshqa tashkilotlarga soliq solindi va xuddi shunday ta'sir ko'rsatdi. ^[102]

Alban Alp tog'lariga qaragan bunker . 1983 yilga kelib, mamlakat bo'ylab taxminan 173,371 beton bunkerlar tarqalgan. ^[103]
Bugungi kunda hech qanday rasmiy dini , diniy erkinliklari va urf-odatlari bo'lmagan dunyoviy davlat kommunistik davrda qattiq cheklanib, barcha turdagi ibodatlar taqiqlangan edi. 1945-yilda qabul qilingan “Agrar islohot” qonuni diniy guruhlarga tegishli boʻlgan katta miqdordagi mulklar, asosan vaqflar hamda masjidlar, tekkelar, monastirlar va yeparxiyalar mulklari milliylashtirildi. Ko'plab dindorlar, ulamolar va ko'plab ruhoniylar bilan birga hibsga olinib, qatl qilindi. 1949-yilda “Diniy jamoalar toʻgʻrisida”gi yangi Farmon ularning barcha faoliyatiga faqat davlat tomonidan ruxsat berilishini talab qildi. ^[104]
Yuzlab masjidlar va bebaho qoʻlyozmalarni oʻzida jamlagan oʻnlab islom kutubxonalari vayron qilinganidan soʻng, Xoja 1967 yilda Albaniyani dunyodagi birinchi ateist davlat deb eʼlon qildi. ^[105] [106] Cherkovlar ham saqlanib qolmadi va koʻplari yoshlar uchun madaniy markazlarga aylantirildi. 1967 yilgi qonun barcha fashistik, diniy va antisosialistik faoliyat va tashviqotni taqiqladi. Dinni targ'ib qilish uch yildan o'n yilgacha qamoq jazosiga hukm qilingan.
Shunga qaramay, ko'plab albanlar o'z e'tiqodlarini yashirincha amalga oshirishda davom etdilar. Xo‘janing dinga qarshi siyosati o‘n yil o‘tib o‘zining eng asosiy huquqiy va siyosiy ifodasiga erishdi: “Davlat hech qanday dinni tan olmaydi”, deyiladi 1976 yilgi konstitutsiyada, “ilmiy materialistik dunyoqarashni shakllantirish maqsadida ateistik targ‘ibotni qo‘llab-quvvatlaydi va amalga oshiradi. odamlar". ^[106]