Y. R. Toshmatov, Sh. A. Sulaymonov, G’. O. Mamajanov Namangan-2017

Flavonoidlarning tibbiyotdagi ahamiyati 
Flavonoidlar asosan R vitamin ta`siriga ega bo’lib, qon tomirlarning 
o’tkazuvchanligini, yaxshilaydi, mo’rtligini kamaytiradi. Ba`zi flavonoidlar 
o’t va siydik haydash xossasiga ega. Flavonoidlar shuning uchun ayrim 
vaqtlarda qon bosimini pasaytiruvchi, tinchlantiruvchi sifatida ham 
ishlatiladi. 
Flavonoidlar saqlovchi o’simliklarni o’rganishda Vatan va
chet el olimlarini roli 
Flavonoidlar saqlovchi dorivor o’simliklarni topish, ularni himoyasini, 
farmakologiyasini o’rganib, tibbiyotga tatbiq qilishda O’zbekistondagi qator 
ilmiy tadqiqot institutlaridan masalan: 
O’zbekiston FA qarashli o’simlik moddalar kimyosi institutidagi 
kumarin va flavonoidlar kimyosi laboratoriyasi olimlari, Bioorganik kimyo 
instituti olimlari, ToshDU tabiiy birikmalar kimyosi muammo laboratoriyasi 

---

118 
olimlari, Toshkent Farmatsevtika instituti olimlari, hamda Rossiya, Ukraina, 
Gruziya olimlari katta hissa qo’shganlar. 
Flavonoidlar saqlovchi dorivor o’simlik va mahsulotlar o’zlarining 
fiziologik ta`siriga ko’ra quyidagi guruhlarga bo’linadilar. 
I. Tarkibida R vitanmin xususiyatiga ega flavonoidlar saqlovchi dorivor 
o’simliklar: Yapon sofforasi. 
II. Tarkibida tinchlantiruvchi xususiyatga ega bo’lgan, yurak - qon 
tomir kasalliklarida qo’llaniluvchi dorivor o’simliklar: Do’lana turlari, Arslon 
quyruq turlari, Baykal ko’kamaroni; 
III. Tarkibida Vit K saqlovchi va qon to’xtatuvchi xususiyatga ega 
bo’lgan dorivor o’simliklar: 
Achchiq taron, shaftoli, bargli taron, qushtaron;
IV. Tarkibida o’t haydovchi xususiyatga ega bo’lgan va me`da - ichak 
kasalliklarda qo’llaniladigan flavonoidlar saqlovchi dorivor o’simliklar: 
Bo’znoch, Dastarbosh, ittikanak, 
(qizilpoycha).
V. Tarkibida antotsianlar saqlovchi hamda siydik haydovchi dorivor 
o’simliklar: 
(Ko’k bo’tako’z),
uch rangli binafsha, qiriq bo’g’im.