X. Vaxobov, A. A. Abdulqosimov, N. R. Alimkulov

Muzliklardan to’yinib yozda to’lib oqadigan daryolar.
Bunday daryolar 
doimiy qor va muzliklar bilan qoplangan Tyanshan, Pomir, Himolay, Hinduqush, 
Tibet, Markaziy Kavkaz, Al’p va boshqa tog’li o’lkalar uchun xarakterli. Tog’ 
muzliklaridan to’yinadigan daryolar yilning issiq davrida to’lib oqadi. Yozda harorat 
qancha yuqori bo’lsa, tog’ muzliklari shuncha tez eriydi va daryolar toshadi. Bu 
tipdagi daryolarning rejimi qishloq xo’jaligida foydalanish uchun juda qulay. 
3.
 
Musson yomg’irlaridan to’yinib yozda toshib oqadigan daryolar.
Musson tipidagi daryolar materikning Sharqiy, Janubi-Sharqiy va Janubiy Osiyo 
o’lkalari uchun xarakterli. Bu daryolar musson yomg’irlaridan to’yinib, yoz 
mavsumida toshib oqadi. Ayniqsa, maksimal oqim yozning ikkinchi yarmiga to’g’ri 
kelib, kuchli toshqinlar tez-tez takrorlanib turadi.
 
4.
 
Bahorda to’lib va yozda
toshib oqadigan daryolar.
Shimoli-sharqiy Sibir 
o’lkasidagi daryolar qishning boshlanishi bilan to’yinish manbalardan mahrum 
bo’ladi. Hatto bu o’lkada ko’p yillik muzloq yerlar keng tarqalganligi sababli 
daryolar qishda yer osti suvlaridan ham to’yina olmaydi. Kichik daryolar (Anabar, 
Yana, Indigirka va boshqa) qattiq sovuq tufayli o’zanining tagigacha muzlab qoladi. 
Bahorda qor qoplamining erishidan to’yinib daryolar to’lib 
oqsa, 
yozda muzloq 
yerlarning erishidan to’yinib toshib oqadi. 
5. Yomg’irlardan to’yinib vaqti-vaqti bilan to’lib oqadigan daryolar.
Markaziy massiv, Karpat, Tog’li Qrim, Kavkaz ortidagidaryolarda davomli kuchli 
suv toshqinlari kuzatilmaydi. Lekin yil davomida vaqti-vaqti bilan yog’ib turadigan 
jalalar tufayli bu daryolarda qisqa muddatli toshqinlar takrorlanib turadi. Hatto 
qishning iliq kunlarida ham kuchli yomg’ir yog’ib, toshqinlar sodir bo’ladi.