Vzu davlat va huquq asoslari

О 'zbekiston Respublikasi JKning 29-moddasida ishtirokchilikning to'rt shakli ajratilgan: 1) oddiv ishtirokchilik, 2) murakkab ishtirokehilik, 3) uyushgan guruh, 4) jinoiy uyushma shaklida bo ‘ladi.

1. 
   Ikki yoki undan ortiq shaxsning oldindan til biriktirmay jinoyat sodir etishda qatnashishi oddiy ishtirokchilik deb topiladi.
   
2. 
   Ikki yoki undan ortiq shaxsning oldindan til biriktirib jinoyat sodir etilishida ishtirok qilishi murakkab ishtirokchilik deb topiladi.
   
3. 
   Ikki yoki undan ortiq shaxsning birgalikda jinoiy faoliyat olib borish uchun oldindan bir guruhga birlashishi uyushgan guruh deb topiladi.
   
4. 
   Ikki yoki undan ortiq uyushgan guruhning jinoiy faoliyat bilan shug'ullanish uchun oldindan birlashishi jinoiy uyushma deb topiladi.
   

Qilmishning jinoiyligini istisno etadigan holatlar. Jinoyat qonunida tashqaridan qaraganda jinoyatga o'xshash, ammo sodir etilganligi uchun javobgarlikka tortish mumkin bo'lmagan qilmishlar ham belgilangan.
Ular qilmishning jinoiyligini istisno qiladigan holatlar deb ataladi:

• 
  kam ahamiyatli qilmishlar;
  
• 
  zaruriy mudofaa;
  
• 
  oxirgi zarurat;
  
• 
  ijtimoiy xavfli qilmish sodir etgan shaxsni ushlash vaqtida zarar yetkazish;
  
• 
  buyruqni yoki boshqa vazifani bajarish;
  
• 
  kasb yoki xo'jalik faoliyati bilan bog'liq asosli tavakkalchilik.
  

JAZO TUSHUNCHASI, MAQSADLARI VA TURLARI
Jazo jinoyat sodir etishda aybli deb topilgan shaxsga nisbatan davlat nomidan sud hukmi bilan qo'llanadigan va mahkumni qonunda nazarda tutilgan muayyan huquq va erkinliklardan mahrum qilish yoki ularni cheklashdan iborat majburlov chorasidir.
Jazo mahkumni axloqan tuzatish, uning jinoiy faoliyatni davom ettirishiga to'sqinlik qilish hamda mahkum, shuningdek, boshqa shaxslar yangi jinoyat sodir etishining oldini olish maqsadida qo'llaniladi.
Jinoiy jazolar tizimi sudlar uchun aniq qilib belgilab qo'yilgan va nisbiy og'irligini inobatga olgan holda muayyan tartibda qo'yib chiqilgan hamda jinoyat sodir etishda aybli deb topilgan shaxsga nisbatan tayinlanishi mumkin bo'lgan jazo turlarining ro'yxatidir.
O'zbekiston Respublikasi Jinoyat kodeksida jazoning quyidagi asosiy turlari belgilangan;
—jarima;

•