«veterinariya» ixtisosligi bo’yicha oliy o’quv yurtlari uchun qo’llanma

 
3. Gipo va aplastik anemiyalar - qon hosil bo’lishining buzilishi 
oqibatida kelib chiqadi.
 
4. Alimentar anemiyalar - (temir taqchilligi, vitamin taqchilligi 
anemiyalari) temir, mis, kobalt, B
12
vitamini va folat kislotasi 
yetishmovchiligi oqibatida kelib chiqadi. Bu turdagi anemiyalar bilan 
asosan yosh hayvonlar kasallanadi.
 
Postgemorragik anemiya
(Anaemia posthaemorragiea) - qon 
yo’qotilishi tufayli kelib chiqadigan kasallik bo’lib, eritrositlar soni va 
gemoglobin miqdorining kamayishi bilan o’tadi. Hamma turdagi 
hayvonlar kasallanadi. Ko’pincha cho’chqa va go’shtxo’r hayvonlar 
konnibalizm kasalligi paytida o’zini o’zi tishlashi oqibatida kelib 
chiqadi. O’tkir va surunkali kechadi.
Sabablari. 
O’tkir postgemorragik anemiya nisbatan katta qon 
tomirlarining jarohatlanishidan ko’p miqdorda tashqi yoki ichki qon 
ketishi oqibatida kelib chiqadi. Bunga turli xil jarohatlar, xirurgik 
muolajalar, oshqozon va ichaklar yarasi paytida ular devorining 
teshilishi, oshqozon oldi bo’limlarining damlashi oqibatida yorilishi, 
tug’ish paytida bachadon va uning bo’yinchasining yorilishi hamda katta 
uchastkalarda gemorragik diatez kuzatilishi sabab bo’ladi. 
Surunkali postgemorragik anemiyalarga uzoq muddat nisbatan 
kichik qon tomirlardan qon ketishi, buyrak, siydik pufagi kasalliklari, 

---

95 
yarali-erroziyali gastroenterit, qon ishlab chiqarilishida qatnashuvchi 
vitaminlar yetishmovchiligi, surunkali gemorragik diatezlar sabab 
bo’ladi.
Gemorragik anemiyalar pasterillyoz, cho’chqalar o’lati, otlarning 
yuqumli anemiyasi kabi gemorragik diatezlar bilan o’tadigan yuqumli 
kasalliklar hamda askaridoz, paramfistomatoz, diktiokaulyoz kabi qon 
ketishi bilan o’tadigan parazitar kasalliklar paytda ham kuzatiladi.