Вазирлиги ўзбекистон давлат жаҳон тиллари университети

ТОВУШҚОННИНГ ТЎЙИ
Тўю томошага нима ҳам етсин, 
Тўй бўлган ҳовлига қувонч тўлади. 
Валекин тўйлар ҳам ҳар хил бўлади,
Зўр тўйни бу масал бир таъриф этсин: 
Товушқонга тушди тўй қилиш дарди,
Ўзи-ку, мажмағил, муштдай бир жонвор, 
Ҳайвонлар аро ҳам билган билади, 
Лекин бўлсам дерди тўқайда номдор. 
Шу-чун катта тўйга бел боғлади у, 
Чорлади яқину узоқдан меҳмон. 
Қолмади айтилмай бирорта ҳайвон. 
Ўрмондаги “казо-казолар” ни-ку- 
Товушқон ҳаммадан олдинроқ айтди. 
“Тулки ҳам бораман, деди, Бўри ҳам, 
Тараддудингизни тез кўринг, акам”,- 
Дея хабарчиси кўп хурсанд қайтди. 

---

Публицистика 
91 
Мана тўй: авжида айни зиёфат, 
Товушқонда энди ўзга қиёфат: 
Айтинг-чи керилмай бўларми ахир, 
Тўйининг тўрида ўтирса Қашқир, 
“Соғ бўл!”- дея қадаҳ кўратса Тулки, 
Айиқ ўйнаб берди, бўлди зўр кулки. 
Хуллас жамоат жам, хўп қизиди тўй, 
Бунақа тўй қилиш осонмас, вой-вўй... 
Шодликдан маст бўлиб, меҳмон кузатиб 
Турарди Товушқон, сезмасди аммо- 
Бўри билан Тулки уни кўрсатиб, 
Лаб ялаб, оҳиста қилишар имо... 
Шунча ҳаракати зое кетмади, 
Охири оғизга тушди Товушқон,
Валекин янаги тўйга етмади, 
Бўрининг оғзида таслим қилди жон. 
* * * 
Кўрга ҳасса мисол қиссадан ҳисса: 
Беҳуда чиранма, бу йўлингдан қайт,
Мабодо сени ҳам тўйга етказса- 
Дуч келганни эмас, дўстларингни айт.
Эпиграмма –
деб дастлаб Юнонистондаги ибодатхоналарнинг 
деворларига, ҳайкалларга ва турли идишларга битилган ёзув; ҳажвий 
мазмундаги қисқа шеър тушунилган. Унинг илк намояндаси лирик шоир 
Симонид Кеосский ҳисобланади. 
Бадиий публицистикада эпиграмма дегенда турли мазмундаги кичик 
ҳажвий лирик асар тушунилади. Баъзида эпиграммалар кимга қаратилганининг 
аниқ номи берилмаса-да, масалан, бюрократ, ароқхўр, гиёҳванд, хушомадгўй 
кимсалар қаламга олиниб, умумлаштирилган ҳолда улар устидан мазах 
қилинади. Эпиграммага Ҳамзанинг “Бир эшон ўпкаси”, Абдулла Қодирийнинг 
“Калвак маҳзум нима дейди?” (гарчи ҳажман қиссага яқин бўлса-да), Ғафур 
Ғуломнинг “Истакларим”, Абдулла Қаҳҳорнинг “Нутқ”, Саид Аҳмаднинг 
“Хандон писта”, “Ҳиндча қўшиқ” каби асарларини мисол қилиб кўрсатиш 
мумкин. “Муштум” журнали, «Ўзбекистон матбуоти» журнали, «Адабиёт ва 
санъат» газеталари саҳифаларида бу каби асарларни кўплаб учратиш мумкин. 

---

Публицистика 
92 
18-маъруза.