Va adabiyoti universiteti kompyuter lingvistikasi: muammolar, yechim, istiqbollar



Download 5,23 Mb.
Pdf ko'rish
bet193/214
Sana16.03.2022
Hajmi5,23 Mb.
#494805
1   ...   189   190   191   192   193   194   195   196   ...   214
Bog'liq
kl toplami. 2021. oxirgi

Alisher Navoiy nomidagi Toshkent 
davlat o„zbek tili va adabiyoti 
universiteti 
“KOMPYUTER LINGVISTIKASI: 
MUAMMOLAR, YECHIM, ISTIQBOLLAR”
Respublika I ilmiy-texnikaviy konferensiya
Vol. 1
№. 01 (2021) 
http://compling.navoiy-uni.uz/
202 
этади. Уларнинг айримлари китобий фраземалар даражасига тўла 
кўтарилмаган дейиш мумкин. Масалан, 
«тумшуғидан илинмоқ»
 
ибораси ана 
шундай иборалар ваторига киради. Масалан: 
«Очиғи, уй эгасининг ҳушѐрлиги 
иш бериб, ўғри тумшуғидан илинди»
(Зарафшон, 22.08.2009). 
Тилимиздаги функционал-услубий жиҳатдан хосланмаган ибораларни 
белгилашнинг асосий мезонлари семантик ва миқдорий мезонлардир. Бу тип 
иборалар мавзуий жиҳатдан умумий тушунчаларни ифодалаб, сўзлашув 
нутқида, бадиий, публицистик услубларда ва онда-сонда илмий услубда 
қўлланиш хусусиятига эгадир: 
« - Агар бир кориҳол бўлса, юзим шувут
 
бўлади, балога қоламан»
(У.Назаров. Чаѐн йили); 
« - нуқул, мажбуриятим, 
мажбуриятим дейди, катталарга сўз бериб қўйганман, юзим шувут бўлади, 
деб саннайди»
(Ў.Усмонов. Гирдоб); 
«Шундай иқтидорга - тафаккур 
«йўсинига эга адиб ҳеч қачон замоннинг ўткинчи эпкинлари олдида 
тебранмайди, замонлар ўзгарганда ҳам авлодлар олдида юзи шувут 
бўлмайди»
(Мурод Муҳаммад Дўст. Лолазор) кабилар. 
Шундай қилиб, тилимиздаги кўпгина ибораларнинг функционал 
жиҳатдан ўзгарувчанлиги, китобий, сўзлашув ва оддий сўзлашув 
ибораларидан фарқли томонлари уларни алоҳида услубий гуруҳларга 
ажратиб ўрганишни тақозо этади. Бундай иборалар фоиз таркиби
экспрессив-баҳо ва функционал-услубий белгиларига кўра функционал 
хосланмаган ФБлардан ажралиб туради, яъни функционал хосланмаган 
ФБлар адабий тил фразеологик тизимининг ядроси, ўзагини ташкил этади, 
ҳамда нейтрал, услублараро қўлланиш хусусиятига эга. 

Download 5,23 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   189   190   191   192   193   194   195   196   ...   214




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish