Umurtqali hayvonlar. II asosiy qism. Sutemizuvchilar orientatsiyasi Migratsiyani o'rganish usullari



Download 47,99 Kb.
bet3/10
Sana01.06.2022
Hajmi47,99 Kb.
#629544
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Bog'liq
Umurtqali hayvonlar hayotida migratsiya va uning ahamiyati

Migratsiyani o'rganish usullari
Sutemizuvchilar migratsiyasini o'rganish usullari xilma-xil va murakkab. Bu, birinchi navbatda, sutemizuvchilarning yashashi bilan bog'liq turli muhit. Ulardan ba'zilari yashaydi yer sharoitlari o'rmonda va erda yoki daraxtlarning tojlarida. Bu hayvonlarning ko'pchiligi ajoyib toqqa chiqish qobiliyatiga ega. Boshqa quruqlikdagi hayvonlar ochiq joylarda yashaydi va tez yuguradi yoki xavf tug'ilganda, ular darhol yer ostiga yashirinadi (marmotlar, yer sincaplari); sutemizuvchilarning ayrimlari (desman, norka, ondatra, nutriya va boshqalar) yarim suvli tasvir daryolar yaqinida yashaydilar, ular oziq-ovqat izlaydilar.
So'nggi yillarda migratsiya chizilgan Maxsus e'tibor butun dunyo olimlari. Migratsiyalar nafaqat bevosita kuzatishlar, balki markirovka yordamida ham oʻrganila boshlandi. Allaqachon, ko'plab quruqlikdagi hayvonlarni belgilash qiziqarli natija beradi va bizni ularning geografik tarqalishi haqidagi oldingi nazariyalarni qayta ko'rib chiqishga majbur qiladi. Belgilash tabiatda sodir bo'ladigan migratsiyalarning aniqroq va ob'ektiv aks ettirilishidir.
Hayvonlarni markalash 1924 yilda qo'llanila boshlandi. Boshida (1924-30 yillarda) atigi 22 ta hayvon belgilandi: 19 ta quyon, 2 ta chipmunchoq va 1 ta ko'rshapalak. Bu yangi qiziqarli biznesdagi ikkilangan qadamlar edi. Kelajakda hayvonlarni teglash hamma joyda joriy etila boshlandi va 30 yildan so'ng 75 turga mansub 16 693 ta hayvon teglandi.
V.S. SSSR Fanlar akademiyasining atrof-muhitni muhofaza qilish komissiyasi xodimi Pokrovskiy 1959 yilda mamlakatimizda tadqiqotning bu turi boshqalardan ancha orqada ekanligini ta'kidladi, chunki. hali ham sutemizuvchilarni ushlash va yorliqlash usuli kam rivojlangan.
Yorliqlar rivojlanishining birinchi bosqichida mo'ynali hayvonlar eng ko'p teglangan. 1924 yildan 1955 yilgacha kiritilgan 16 693 ta goldan 11 248 tasi bor edi. Juda oz sonli tuyoqlilar va sichqonga o'xshash kemiruvchilar yorliqlangan, garchi ularning migratsiyasi katta ilmiy qiziqish uyg'otadi. Hayvonlarning qo'ng'irog'ining rivojlanishini xuddi shu davrda qushlar ustida olib borilgan shunga o'xshash ishlar bilan taqqoslaganda, sutemizuvchilar uchun olingan natijalar ahamiyatsiz ekanligini aytish mumkin.
Hayvonlarni belgilash juda qiyin ish. Tutilgan tirik hayvonlar odatda juda tajovuzkor. Hozirda olimlar hayvonlarni, ayniqsa quruqlikdagi yirik hayvonlarni vaqtincha uyquga qo‘yuvchi turli dori vositalarini sinovdan o‘tkazmoqda, shunda ular teglashda turli manipulyatsiyalar uchun ishlatilishi mumkin. Bu g'oya ko'plab qabilalarning ovchilari tajribasidan kelib chiqadi. janubiy yarim shar ov uchun zaharlangan o'qlardan foydalangan. Hayvonning mushaklariga kuchli ta'sir ko'rsatadigan, uni vaqtincha bo'shashtiradigan kurarediplotsin deb nomlangan preparat allaqachon yaratilgan. Ushbu ixtirodan foydalanish kiyik, kulanlar va boshqa tuyoqli hayvonlarni ommaviy markalashni osonlashtirishi va bu hayvonlarning migratsiyasini o'rganishni faollashtirishi mumkin. Yorliqlashning turli yondashuvlari sutemizuvchilarning morfologik xususiyatlari bilan ham belgilanadi. Quruqlikdagi hayvonlarning aurikullari bor, ular markalash uchun intensiv ravishda ishlatiladi. Er osti va suvda ular yo'q.
Belgilash usullari:

Download 47,99 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish