Umumkasbiy fanlar bloki

Muammoli ta’limining mohiyati quyidagichadir. O’quvchi oldiga bilishga oid muammo qo’yiladi, so’ngra o’quvchilar muammoni hal qilish yo’llari (usullari) tadqiq qiladilar. Ular gepoteza tuzadilar, uning haqiqiyligin tekshirish usullarini belgilab chiqadilar va muhokama qiladilar, dalil-isbotlar keltiradilar, tajribalar, kuzatishlar o’tkazadilar, ularning natijalarini tahlil qiladilar, mulohaza yuritadilar va isbotlaydilar. Bunda o’qituvchi dirijyorlik rolini bajarishi lozim. O’quvchilarning biror bir haqiqatni mustaqil izlashi va kashf etilishi bilan bog’liq metodi muammoli-evristik yoki tadqiqotchilik metodi deyiladi.

Muammoli ta’lim bir qancha afzalliklarga ega: 1) u o’quvchilarni mantiqiy, ilmiy, ijodiy fikrlashga o’rgatadi; 2) u o’quv materialini ancha ishonarli qiladi, bu bilan bilimni e’tiqodga aylanishiga ko’maklashadi; 3) u odatda, ancha ta’sirchan bo’lib, chuqur intellektual his-tuyg’ular, shuningdek, o’z imkoniyatlari va kuchiga ishonish tuyg’usini vijudga keltiradi, shuning uchun o’quvchilarni qiziqtiradi, o’quvchilarda ilmiy bilishga jiddiy qiziqishni tarkib toptiradi; 4) haqiqatning, qonuniyatning mustaqil “kashf etilishi” osonlikcha unutilmaydi, mustaqil hosil qilingan bilimlar unutilgan taqdirda ham, ularni tezroq qayta tiklash mumkin.

Muammoli ta’limda asosiy narsa – muammoli vaziyatni vijudga keltirishdir.

Muammoli ta’lim jarayoni to’rtta asosiy qismga ajratish mumkin: 1) umumiy muammoli vaziyatni anglash; 2)uni tahlil qilish, konkret muammoni ifodalash; 3) muammoni hal qilish; 4) muammoni to’g’ri hal qilinganligini tekshirish.