U jo'Rayev, R. F a r m o n o V, s h. E r g a s h e V



Download 1,61 Mb.
Pdf ko'rish
bet59/230
Sana15.05.2021
Hajmi1,61 Mb.
#64303
1   ...   55   56   57   58   59   60   61   62   ...   230
Bog'liq
jahon tarixi 8 uzb 001

Yangi ixtirolar.  X V I - X V I I asrlar yangi ixtirolar davri  h a m bo'ldi. 
Odamlar uchun energiyaning yangi manbalari juda zarur edi. Busiz ishlab 
chiqarishni yanada rivojlantmshning iloji yo 'q edi. 
XVI asrdan boshlab odamlar suv va shamoldan energiyaning yangi 
manbai sifatida foydalanishni o'rganib oldilar. Chunonchi, shu davrdan 
boshlab shamol-tegirmon ixtiro qilindi. Shunday tegirmon g 'ildiragi beradigan 
energiya yordamida teriga ishlov berildi va ruda maydalandi. Bu davrda 
tokarlik dastgoMning ixtiro qilinishi katta ahamiyatga ega bo 'ldi. Shuningdek, 
ixtirolarning anchagina qismini tog '-kon sanoati sohasidagi ixtirolar tashkil 
etdi. Chunki shaxtakonlari chuqurligi 200 metrdan 800 metrgacha yetgan 
edi. Bu esa shaxtalardagi suvni chiqarib tashlash ishini dolzarb muammoga 
aylantirib qo 'ydi. Inson aqU bu muammoni о 'sha davr sharoitida hal etishning 
yo 'lini topdi ham. Chunonchi, shaxtalardagi suvni tortib oladigan pompa 
deb ataluvchi nasos ixtiro qilindi. Bu ixtiro shaxtadan suvni qo '1 kuchi bilan 
chiqarishga jalb etilayotgan 600 kishining о 'mini bosdi. 
XVII asrda ruda portlatish yo 'U bilan oUna boshlandi. OUngan ruda esa 
yog 'och izlarda yuruvchi kichik vagonchalarda tashila boshlandi. Bu davrning 
yanabiryangiUgi-toshko'mirdanfoydalanishbo'ldi. Tog'-kon sanoati va 
metallurgiya rivojlangan hududlarda о 'rmonlar maydoni tobora qisqarib 
bordi. Bu omil toshko 'mirdan foydalamshning о 'ylab topiUshiga olib keldi. 
Angliya ко 'mir qazib chiqarish markaziga aylandi. 
1540- yildan 1640- yilgacha о 'tgan yuz yil ichida ко 'mir qazib chiqarish 
250 ming tonnadan 1,5 mln tonnaga yetdi. Toshko 'mir mamlakat hayotida 
kumushdan kambaholanmas edi. Yangi-yangi ixtirolarkitob chop qilish borasida 
ham yangilik yaratiHshiga olib keldi. Chunonchi, endi suratli kitoblar ham chop 
etila boshlandi. 
Panteizm - xudo bilan tabiat bir narsa, ular bir butunni 
tashkil qiladi, deb hisoblovchi ta'limot. 
42 


Snvo! УЯ topshfrtqlar 

Download 1,61 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   55   56   57   58   59   60   61   62   ...   230




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish