Тузувчи : Файзуллаева Н

 
2.5.Mavzu: Iste’mol va investitsiya funksiyalari 
 
Masalalarni yechilishi bo’yicha namunalar 
1-masala 
   
Jamg’arishga  chegaralangan  moyillik  ko’rsatkichi  0,2  ga,  avtonom  iste’mol  hajmi  700 
ga, chegaralangan soliq stavkasi 0,25 ga,  daromadlar darajasi 7000ga teng bo’lsa, topilsin: 
a) iste’mol va jamg’armalar hajmi; 
b) iste’molga va jamg’arishga chegaralangan moyillik ko’rsatkichlari. 
Echish: 
Dastlab iste’molga chegaralangan moyillik kshrsatkichini =isoblab topamiz 
Ma’lumki MPC+MPS=100         MPC=100-MPS=100-20=80%,  yoki 0,8 
 
Iste’mol funksiyasiga ko’ra iste’mol xarajatlari miqdorini aniqlaymiz 
C=a+b (Y- tY)=700+0,8 (7000-0,25  7000)= 4900 sh.b. 
Jamg’arish miqdorini tasarufdagi daromaddan iste’mol xarajatlarini ayirib topamiz 
S=Y
d
-C= (Y- tY)-C = (7000 - 0,25  7000)-4900 =5250-4900=350 sh.b. 
Iste’molga  va jamg’arishga  o’rtacha moyillikni topamiz 
APC=S/Y
d
=4900/5250= 0,93             APS=S/Y
d
=350/5250=0,07 
 
2-masala 
   Investitsiyalar (I)  50 sh.b.ni, davlat xarajatlari (G) – 200,  sof eksport (X
n
) – 70, avtonom 
iste’mol  xarajatlari  (S)  –  100  sh.b.ni,  jamg’armaga  chegaralangan  moyillik  (MRS)  –  0,25  ni 
tashkil etsa, YAIMning muvozantli darjasini aniqlang.  
Echish: 
MRS =  1 – MPS = 1- 0,25 = 0,75; 
Iste’mol xarajatlari funksiyasi:  
S = 100 + 0,75 Y 
 Y = C + I + G + X
n
. 
Mavjud  ma’lumotlarni  asosiy  makroiqtisodiy  ayniyatga  qo’ygan  holda  YAIMning 
izlanayotgan  muvozanatli miqdorini topamiz. 

---

149 
Y= 100 + 0,75 Y + 50 + 200 + 70  
0,25 Y = 420 pul birl. 
Y = 420:0,25, bundan   Y = 1680 pul birl. ekanligini aniqlaymiz.