Transport vositalarini loyihalash va hisoblash

Nazorat savollari
1. Uzatmalar qutisiga qanday talablar qo‘yiladi?
2. Uzatmalar qutisi qaysi ko‘rsatkichlari bo‘yicha tasniflanadi?
3. Uzatmalar qutisining qo‘llanilishi
4. Uzatmalar qutisini loyihalashda qaysi parametrlar berilgan 
bo‘ lishi kerak?
5. Uzatmalar qutisini loyihalashda qaysi parametrlar tanlab olinadi?
6
. Uzatmalar qutisini loyihalashda qaysi parametrlar hisoblab 
topiladi?
7. Uzatmalar qutisida aylana bo‘ylab yo‘nalgan qanday aniqlanadi?
8
. Uzatmalar qutisida o‘q bo‘ylab yo'nalgan qanday aniqlanadi?
9. Uzatmalar qutisida radius bo‘ylab yo‘nalgan qanday aniqlanadi?
10. Uzatmalar qutisida o‘qlar orasidagi masofa qanday aniqlanadi?
11
. 
0
‘q bo‘ylab yo‘na!gan kuchlarning tenglik muvozanati nima?
12. 
Podshipniklaming resursi qanday aniqlanadi?
71

---

VII. KARDANLI UZATMA
VII.l. Kardanli uzatmaning vazifasi, talablar, tasnifi, qoMlanilishi
Ichki yonuv dvigateli, ilashish muftasi va uzatmalar qutisi bir 
butun kuch blogini tashkil etib, bu blok avtomobil kuzoviga (ramaga) 
mahkamlangan bo‘ladi.yetakchi ko‘prik esa kuzovga (ramaga) osma 
orqali elastik bog‘langan. Dvigatelning burovchi momentini uzatmalar 
qutisidan yetakchi ko‘prikka (asosiy uzatmaga) o ‘zgaruvchan burchak 
ostida uzatish zarurati paydo bo‘ladi. Bu vazifani kardanli uzatma 
bajaradi.
Kardanli uzatma vallari bir to‘g‘ri chiziqda yotmagan yoki burchak 
ostida boMgan, shuningdek, o‘zaro joylashuvi o ‘zgaruvchan mexa- 
nizmalar orasida kuch va kinematik bogManish uchun xizmat qiladi.
Kardanli uzatma o ‘z vazifasini samarali va ishonchli bajarishi 
uchun unga quyidagi talablar qo‘yiladi:
- burovchi momentni uzatayotganda transmissiyada qo‘shimcha 
yuklanishlar hosil boMmasligi kerak (egiluvchi, buraluvchi, o‘q bo‘ylab 
yo‘nalgan, titroq)
- o‘qlar orasidagi burchakdan qat’i nazar yetakchi va yetaklanuvchi 
vallarning o ‘qlari iloji boricha bir xil burchak tezlik bilan aylanishi 
kerak.
- FIK yuqori boMishi kerak.
- shovqinsiz ishlashi kerak.
- umumiy talablar.
Kardanli uzatma quyidagi ko'rsatkichlari bo‘yicha tasniflanadi: