Toshkent moliya instituti zulxumor toirovna abdalova zulxumor nazarovna tojiyeva

Iqtisodiy  rivojlangan  mamlakatlarga 
dunyoning  40  davlati 
to ‘g ‘ri  kelib,  iqtisodiy-ijtim oiy  rivojlanish  darajasi  b o ‘yicha 
boshqa  rivojlanayotgan  davlatlardan  farq  etadi.  Bu  davlatlam i 
26  tasi  Y evropada,  7  tasi  O siyoda,  4  tasi  Avstraliya  va  O k ea­
niyada  va  1  tasi  A frikada  joylashgan.  U shbu  davlatlarining 
iqtisodiy  rivojlanishining  o ‘ziga  xos  xususiyati,  yuqori  dara- 
jadagi  b o zo r  iqtisodiyoti  m unosabatlari  shakllanganligida,  fan- 
texnika  salohiyotini  aham iyatida,  aholi  tu rm u sh   darajasi  va 
sifati  k o ‘rsatkichlarida  nam o yo n  b o ‘ladi.  J a h o n   sanoati  va 
qishloq 
xo'jaligida 
ishlab 
chiqarilgan 
m ah su lotlam i 
va 
xizm atlarni  aksariyati  qism i  shu  davlatlarga  to lg‘ri  keladi.  Shu 
bilan  birga,  bu  gu ruh  davlatlarining  ichida  h am   m a ’lum  
tafovutlar 
mavjud 
b o ‘lib, 
bu 
davlatlam i 
b ir 
n ech ta 
guruhchalarga  b o iib   o krganam iz.
Iqtisodiy  rivojlangan  davlatlar  ichida  A Q S H ,  Y aponiya, 
G F R ,  Fransiya,  Buyuk  B ritaniya,  Italiya  va  K anadaning 
aham iyati  katta  b o ‘lib,  bu  «ettilik  davlatlari»  ning  yetakchiligi 
dunyo  siyosatida  va  iqtisodida  m u h im   rol  o ’ynaydi.  Jah o n d a 
ishlab  chiqarilgan  yalpi  ja h o n   m ahsulotining  (JYA M )  va 
sanoat  m ahsulot ini 
У2
  qism i,  shuningdek,  qishloq  h o ‘jaligi 
m ahsulot ini 
lA
  qism i  shu  davlatlar  salm og‘iga  to ‘g ‘ri  keladi. 
G ‘arbiy  Y evropaning  Avstriya,  Belgiya,  D aniya,  G ollandiya, 
N orvegiya,  Shveytsariya  va  Shvetsiya  davlatlari  h am   ikkinchi 
g u ruh chani  tashkil  etadi,  bu  davlatlar  u c h u n   h am   yuqori 
darajadagi  iqtisodiy-ijtim oiy  rivojlanishga  va  xalqaro  geografik 
m eh nat  taqsim otida  to r   ixtisoslashishga  ega.  Bu  davlatlar 
ja h o n   siyosatida  h a m   aham iyatli  m avqega  ega  b o ‘lib,  V ena  va 
Jeneva  shaharlarida  Birlashgan  M illatlar  tashkilotining  bir 
nech ta  b o ‘lim lari joylashgan.
Avstraliya,  Yangi  Z elandiya,  Janu biy  Afrika  Respublikasi 
(JA R ),  Isroil  davlatlari  u ch in chi  gu ru hcha  m am lakatlarini 
tashkil  etadi.  Bu  davlatlar  sobiq  Buyuk  B ritaniyaning  m u stam - 
lakalari  b o ‘lib,  ko‘ch m an ch i  kapitalizm   bu  davlatlar  u ch u n  
xos.  Oxirgi  yillarda  iqtisodiy  rivojlangan  davlatlar  qatoriga 
Janubiy  Afrika  Respublikasi.  Singapur,  Syangan  (G o nko ng )  va 
T ayvan  davlatlari  q o ‘shildi.
23

---