Toshkent moliya instituti sh. H. Tashmatov, X. S. Asatullayev, Z. G. Allaberganov



Download 3,72 Mb.
Pdf ko'rish
bet8/233
Sana01.08.2021
Hajmi3,72 Mb.
#134878
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   233
Bog'liq
Ш.Ташматов. Иктисодий таълимотлар тарихи

Institutsionalizm  tarafdorlari  (T.Veblen,  J.Gelbreyt)  fikriga  ko‗ra 
xo‗jalik  yurituvchilar  o‗rtasidagi  munosabatlar  nafaqat  iqtisodiy,  balki 
noiqtisodiy  omillar  ta‘sirida  vujudga  keladi.  Shu  sababli  iqtisodiyotga 
muassasaviy o‗zgarishlar orqali ham ta‘sir ko‗rsatish mumkin. 
Taniqli  davlat  arbobi  Uinston  Cherchill  (1874-1965)  «Qayerga 
borishimizni  bilish  uchun,  qayerdan  chiqqan  ekanligimizni  bilishimiz 
kerak»,  deb  aytgan  edi.  Bu  g‗oya  nihoyatda  ahamiyatli  bo‗lib,  bosib 
o‗tilgan  yo‗lni  to‗g‗ri  baholash  va  kelajak  istiqbolini  ko‗zlash      haqida 
fikr yuritishga undaydi. 
 Iqtisodchilarning  tadqiqotlaridagi  asosiy  va  bosh  g‗oya  jamiyat, 
insoniyat,  ayrim  shaxslarning  boyligi  masalasidir.  Maqsad  bir,  lekin 
unga  eltadigan  yo‗llar  nihoyatda  xilma-xil  ekanligini  ko‗ramiz.  Ilk 
kapitalistik  munosabatlar  vujudga  kelgan  davrgacha  (XV  asr)  bo‗lgan 
iqtisodiy  g‗oyalardagi  umumiylik  shuki,  barcha  donishmandlar  va 
ularning  yozgan  asarlarida  mehnat  va  yer  boylikning  asosiy  manbasi 
ekanligi  turli  yo‗llar  bilan  talqin  etiladi,  ularda  ishlab  chiqarish  sohasi 
asosiy, deb hisoblangan. 
Yana bir muhim masala ustida to‗xtab o‗tish kerakki, avval yuzaga 
kelgan  iqtisodiy  g‗oyalarga  shu  kun  bilan  baho  beriladi  va  odatda 
ilgarigi  g‗oyadagi  «xato»  va  «kamchiliklar»lar  aniqlanib,  yangi 
g‗oyaning undan afzalligi «isbotlanadi». 
Bunda dialektik mantiq bor albatta, lekin yuqorida ta‘kidlanganidek 
avvalgi  g‗oyalar  tufayli  odatda  yangi  g‗oyalar  yuzaga  keladi,  shuning 
uchun  bu  g‗oya  «yaxshi»,  unisi  «yomon»  kabi  baholash  adolatdan 
bo‗lmaydi. A. Smitning mashhur asarida o‗zidan avvalgi davrda yuzaga 
kelgan antik dunyo, merkantilizm, fiziokratizm ta‘limotlari tahlil etilgan, 
Yevropaning  iqtisodiy  tarixi  sinchiklab  o‗rganilgan  va  yangi  g‗oya 
vujudga kelgan. 
Yana  bir  qiziqarli  holat  shuki,  biz  uchun  iqtisodchi  bo‗lgan 
shaxslarning ko‗pchiligi kasb-kori, mutaxassisligi bo‗yicha boshqa soha  
sohiblari  yoki  davlat arboblari bo‗lganlar. 
Masalan,  klassik  maktab  asoschisi  V.Petti  vrach-shifokor,  P. 
Buagilber  huquqshunos-sudya,  fiziokrat  F.Kene  jarroh,  A.Smit  faylasuf 


14 
bo‗lishgan.  Bunday  misollarni  ko‗plab  keltirish  mumkin,  ammo  biz 
ularni asosan iqtisodchilar, deb bilamiz. 
 

Download 3,72 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   233




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish