Xulosa va takliflar
Auditorlik tashkilotlari majburiy va tashabbus tarzidagi (ixtiyoriy) auditorlik
tekshiruvlaridan tashqari, O’zbekiston Respublikasi «Auditorlik faoliyati
to’g’risida»gi qonuni va N 90-«Auditorlik tashkilotlarining professional
xizmatlari» nomli auditorlik faoliyati milliy standarti(AFMS)da ko’rsatilgan,
istalgan professional xizmatlarni ko’rsatishlari mumkin. Bunday xizmatlarga
quyidagi-lar kiradi:
a) buxgalteriya hisobini yo’lga qo’yish, qayta tiklash va yuritish
b) moliyaviy hisobotni tuzish;
v) milliy moliyaviy hisobotni buxgalteriya hisobi xalqaro standartlariga
o’tkazish;
g) xo’jalik yurituvchi sub’ektlarning moliya-xo’jalik faoliyatini tahlil qilish;
d) buxgalteriya hisobi, soliq solish, rejalashtirish, menedjment va moliya-
xo’jalik faoliyatining boshqa masalalari yuzasidan konsalting xizmati;
e) soliqlar va boshqa majburiy to’lovlar bo’yicha hisob-kitoblar va
deklaratsiyalarni tuzish;
j) auditorlik tashkilotlari auditorlik faoliyatining milliy standartlarida nazarda
tutilgan boshqa professional xizmatlarni ham ko’rsatishlari mumkin. [3]
Ushbu keltirilgan professional xizmatlar ro’yxati kengaytirilishi va
to’ldirilishi mumkin, ammo hozirgi ko’rinishda ham auditorlik tashkilotlari
tomonidan taklif qilinadigan xizmatlarning qanchalik xilma-xil ekanligini
ko’rsatmoqda.
Auditorlik tashkiloti yuqori sifatli professional xizmat ko’rsatishga erishishi
uchun o’z faoliyatini shunday tashkil etishi kerak-ki, uning ish bajarish yoki
xizmat ko’rsatishda qatnashayotgan xodimlari quyidagi talablarga javob berishi
lozim:
halollik va haqqoniylik;
professional kompetentlilik va zarur tajriba hamda malakaga egalik;
professional axloq normalariga rioya qilish va belgilangan standartlar (shu
jumladan korxonadagi ham) talablarini bajarish;
o’z professional majburiyatlarini bajarish chog’ida xodimlarga ma’lum
bo’lgan axborotlarni maxfiy (sir) tutish printsipiga rioya qilish va hokazo.
Mijoz-korxona rahbariyati shartnoma asosida professional xizmatlar
ko’rsatayotgan auditorlar faoliyati ustidan joriy nazorat o’rnatishi va
ko’rsatiladigan xizmatlar sifatiga ta’sir etuvchi muammolar yuzaga kelganda
ularga ma’lum qilishi mumkin.
Ta’kidlash, joizki odatda buyurtmachi auditorlik tashkilotiga murojat
qilganida bitta emas, balki bir necha xizmatni olishni hohlaydi. Shuning uchun
ayrim xizmat turlarini alohida ko’rib chiqishimiz mumkin.
Bu holatlar albatta auditorlik faoliyatini vazifalarini bajarishda auditorlik
tamoyillarini mustaxkamligini ta’minlaydi.
Do'stlaringiz bilan baham: |