Toshkent farmatsevtika instituti ijtimoiy fanlar kafedrasi "pedagogika. Psixologiya"

Ta‟lim  jarayonini  nazorat  qilish 
Kasb-hunar  kollej  ta‟lim  muassasalarida  ta‟limya 
jarayonini nazorat qilish o‟quv yurtining rahbariyati (O‟quv yurti direatori, direktorning 
o‟quv ishlari bo‟yicha muovini,fanlar bo‟yiyaa metod yuirlashmalar) tomonidan amalga 
oshiriladi. Bu ish pedagogik jamoaga rahbarlik qilishning ma‟lum bir shakli hisoblanib, 
unda ta‟lim-tarbiya ishini takomillashtirishga oid hujjatlarga asoslaniladi. 
Quyidagilar nazorat ob‟ektlari bo‟lib xizmat qilishi mumkin: 
1.O‟quvchilarning  umumta‟lim,  umumkasbiy  va  kasbiy tayyorgarlik  darajasi;  ularning 
bilim, ish-harakat usullari va shaxsiy fazilatlarning o‟zlashtirganlik darajasi; 
2.O‟qituvchi  va  muhandis-pedagoglar  tomonidan  o‟tkazilayotgan  mashg‟ulotlarning 

---

85 
 
ilmiy, g‟oyaviy, siyosiy, iqtisodiy va uslubiy saviyasi. 
3.  O‟quv  rejasi,  dasturini  bajarilish  holati  va  rejalashtirish  hamda  hisobga  olish, 
hujjatlarini yuritilishi 
4. O‟qituvchi va ishlab chiqarish ta‟limi ustalarini darslarga tyyorgarlik ko‟rishi 
5. O‟quvchilar bilan sinfdan va ta‟lim muassasasidan tashqari ishlarni olib borilishi 
6.  O‟quv  xonalari,  laboratoriyalar  va  ustaxonalarning  o‟quv  moddiy  bazasi  bilan 
ta‟minlanganlik holati va shu kabilar. 
Nazariy  va  ishlab  chiqarish  ta‟limi  darsmashg‟ulotlarini  tahlil  qilishDarsni  tahlil 
qilishdan  ko‟zlangan  asosiy  maqsad  o‟qituvchining  ilg‟or  ish  uslubini  o‟rganish, 
umumlashtirish va ommalashtirish zarur hollarda uslubiy yordam berish, ta‟lim-tarbiya 
ishining  samaradorligini  oshirishdan  iborat:Nazariy  va  ishlab  chiqarish  ta‟limi 
darsmashg‟ulotlarini tahlil qilish quyidagi bosqichlarda amalga oshiriladi: 
1.Nazoratchi (tekshiruvchi)ning tayyorgarligi  
2. Darsni tahlil qilishning taxminiy sxemasi


 
3. Darsni tashkil etish mazmuni va metodikasi  
4. YOrdamchi kuzatishlar 
5.Darsdan kutiladigan natijalar 6.Nazorat qilish va baholash 
    Ta‟limida tarbiya jarayonini nazorat qilishTarbiya jarayonida “o‟quvchi” tushunchasi 
bilan  bir  qatorda  “shaxs”  tushunchasidan  foydalaniladi.  Bu  bilan  tarbiya  jarayoni 
avvalambor  o‟quvchini  shaxs  sifatida  shakllantirishga  qaratilganligi  ta‟kidlanadi. 
“SHaxs”  nutq  qobiliyatiga  ega  bo‟lgan  va  mehnat  faoliyatiga  layoqatli  aqlli  zot-
insondir».  SHaxs  atrofidagi  odam  bilan  o‟zaro  faol  munosabat  jarayonida,  jamiyatda, 
jamoada, boshqa odamlar bilan muomalada shakllanadi. 
    Tarbiyaning  muayyan  maqsadlari  yoshlarda  qanday  fazilatlar  tarbiyalanishi,  uning 
shaxsining  mazmuni  aniq  qanday  bo‟lishi  haqidagi  ravshan  tasavvurdan  kelib  chiqadi. 
Mana  shu  fazilatlarni  aniq  belgilash  tarbiyaning  asosiy,  eng  muhim  maqsadlarini 
belgilash  demakdir.  Ilmiy-metodik  adabiyotni  va  o‟qituvchilar  tarbiyaviy  ishida 
vujudga  kelgan  tajribani  umumlashtirib  o‟quvchilarda  shakllantiriladigan  asosiy 
fazilatlarini ajratib ko‟rsatish mumkin. Ular jumlasiga quyidagilar kiradi. 
- g‟oyaviy-siyosiy tarbiya fazilatlari va xususiyatlari; 
-  mehnatga  hayotiy  zarurat,  jamiyatda  o‟zini  qaror  toptirishning  asosiy  usuli  sifatida 
munosabatda bo‟lish; 
-  ishlab  chiqarish  samaradorligini  oshirish,  ish  sifatini  yaxshilash  uchun  kurashda  o‟z 
muayyan o‟rnini topadi; 
-  ishni  yaxshiroq,  tezroq,  puxtaroq,  tejamliroq,  bajarishga  intilish  va  uning  yo‟llarini 
izlash davlat mulkiga munosabat tejamkorlik, egalik tuyg‟usi tashabbuskorlik; 
- yuksak burch tuyg‟usi, o‟z ishi natijalari uchun mas‟uliyat; 
- axloqiy fazilatlar, ijtimoiy burchga ongli munosabat; ongli ahloq va mehnat intizomi; 
- jamoatchilik, o‟zaro yordam, kattalarga hurmat, insonparvarlik; 
-  halollik,  haqqoniylik,  o‟ziga  talabchanlik,  vijdonlilik,  mas‟uliyat,  so‟zining  ustidan 
chiqish, intizom, kamtarlik; 
- qo‟yilgan maqsadlarga erishishda iroda, qat‟iyat va sobit qadamlik. 
     Ta‟lim  muassasalarida