Toshkent davlat sharqshunoslik instituti tarjimashunoslik



Download 1,56 Mb.
Pdf ko'rish
bet16/167
Sana11.01.2022
Hajmi1,56 Mb.
#341529
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   167
Bog'liq
tarjimashunoslik

       

10 


 

 

 

tarjimasining 

murakkabliklari. 

Yozuvchi 

va 

tarjimon  orasidagi 



yaqinlik 

va 


tafovutlar 

asoslari”, T., 2008.

 

20 


Tarjimashunoslik 

fan 


sifatida 

shakllanishi. 

Tarjimashunos 

olimlar faoliyati. 

Amaliy 

Salomov  G‘.  Tarjima  nazariyasiga 



kirish. T., 1978; Til va tarjima. – T., 

1966. 


Musayev  Q.  “Tarjima  nazariyasi 

asoslari”, T., 2008.

 

Mavzuga 


doir 

yangi 


adabiyotlar 

bilan  ishlash  va 

slayd yaratish 

Savol-


javob 



                                                                                       2- О.N.                                                                                            10                5                                                                                                                                                     

 

Oraliq nazorati 

 

 

 



 

ON 

20 

 

Joriy nazorat 

 

 

 



 

 

20 

 

Mustaqil ta’lim 



 

 

 

 

 

30 

 

Yakuniy nazorat 

 

 

 

 

YaN 

30 

 

Umumiy ball 



 

 

 

 

 

100 

 

 

 

 

 

 

 

 


 

Tarjimashunoslik 

       

11 


 

 

 

TARJIMASHUNOSLIK FANIDAN 

ma’ruzalar matni 

 

1-MAVZU. TARJIMASHUNOSLIK FANINING PREDMETI VA MAQSADI  

Tarjimashunoslik umumfilologik fan sifatida 

  1965  yil  15  dekabrda  O‘zbekistonda  «Respublikada  badiiy  tarjima  sifatini  yanada  yaxshilash 

tadbirlari  haqida»  maxsus  qapop  qabul  qilindi.  Qarorga  binoan  universitetlar  hamda  boshqa  bir  qancha 

pedagogika institutlarida tarjima nazariyasi va amaliyoti yuzasidan fakultativ darslar tashkil etish lozim deb 

topildi. 1966—1967 uquv yilida ToshDU hozirgi Mirzo Ulug‘bek nomidagi O‘zbekiston milliy universiteti 

filologiya fakultetining IV kursida ilk daf’a qiyosiy uslubiyot va tarjima buyicha maxsus kurs o‘qildi. 

1969—1970  o‘quv  yilida  ToshDUning  jurnalistika  fakultetida  tarjima  nazariyasi  va  redaksiya-

nashriyot  ishlari  kafedrasi  tashkil  etildi.  U  1973—1974  o‘quv  yilidan  boshlab  tarjima  nazariyasi,  radio  va 

televidenie  kafedrasiga  aylantirildi.  Nihoyat,  1975—1976  o‘quv  yilidan  e’tiboran  shu  universitetning 

filologiya, jurnalistika,  sharq,  roman-  german  tillari fakultetlarida taxsil  kurslari,  amaliy  mashg‘ulotlar  olib 

boradigan mustaqil tarjima nazariyasi kafedrasi qaror topdi va u filologiya fakulteti bazasida faoliyat kursata 

boshladi. 

1972  yil  18  iyulda  «Mamlakatda  oliy  ta’limni  yanada  takomillashtirish  tadbirlari  haqida»  maxsus 

qapop  qabo‘l  qildi.  1972  yil  1  sentyabrda  xukumat  shu  masala  yuzasidan  tegishli  tadbirlarni  belgiladi. 

Shundan  keyingi  yillar  ichida  mamlakat  oliy  maktablarining  o‘quv  planlari  birmuncha  yangilandi,  ularda, 

ayniqsa,  fanning  yangi  tugilayotgan  istiqbolli  sohalariga  kengroq  yul  ochishga  alohida  e’tibor  beriladigan 

bo‘ldi. 

Davlat  universitetlarida  tarjimashunoslik  fanlarining  o‘qitilshi  bilan  bog‘liq  ahvol  hozirgi  vaqtda 

quyidagicha: 

roman-german  filologiyasi  va  sharq  tillari  fakultetlarida  tarjima  nazariyasi  va  amaliyoti  umumiy 

majburiy predmet (70 soat) sifatida o‘quv planlaridan mustahkam o‘rin olgan; 

ularda maxsus o‘quv-tarjima va yalpi tarjima praktikalari joriy etilgan; 

universitetni  bitiruvchi  talabalar,  o‘zlarining  asosiy  ixtisoslaridan  tashqari,  qo‘shimcha  ravishda 

tarjimon degan ixtisosga ham ega bo‘lganlar; 

jurnalistika  fakultetlarida  yangi  tarjimachilik  ixtisosi  paydo  bo‘ldi,  o‘quv  planida  bir  qancha  tar-

jimashunoslik predmetlaridan tahsil kurish nazarda tutilgan; 

Hozirgi  O’zbekiston  Milliy  universitetining  filologiya  fakultetida  ham  tarjimachilik  ixtisosi 

rasmiylashtirilishi barobarida, maxsus tarjima guruhalari tuzildi. Ularda tarjima tarixi, tarjima nazariyasining 

turli davrlari, sohalari, janrlari va yirik problemalari maxsus kurslar, maxsus seminarlar tarzida o‘qitilmoqda. 

1976—77 o‘quv yilining boshidan tarjima gruhalari tashkil etilishi munosabati bilan ularda tarjimashunoslik 

buyicha yalpi majburiy kurslar joriy etilgan; 

umumuniversitet  miqyosida,  barcha  tabiiy  va  gumanitar  fanlar  fakultetlarida,  lisoniy  tahsil 

chuqurlashtirilgan  maxsus  programma  asosida  olib  borilgan  bo‘lsa,  ularning  bitiruvchilariga  ham  tarjimon 

degan qo‘shimcha guvohnoma berish huquqi rasmiylashtirildi. 

Xullas,  agar  ilgari  ayrim  tilshunos  olimlar  (prof.  A.  A.  Reformatskiy)  tarjimashunoslikni  mustaqil 

filologik fan sifatida e’tirof etmagan bo‘lsalar, endilik-da boshqa xavf tugildi: kuni kecha bu predmetni «tan 

olmagan»  tor  filolog  mutaxassislar  o‘zlarini  «tarjimashunos»  deb  e’lon  qila  boshladilar.  Ular 

tarjimashunoslikni «odatdagi» til yoki adabiyot predmetlarining biri deb tushunib, yangi o‘quv planlaridagi 

tarjima  foydasiga  bo‘lgan  o‘zgarishning  mohiyati,  maqsadi,  xususiyati  hamda  bulardan  kelib  chiqadigan 

tadbirlarning mazmuni va mundarijasini durust idrok etmaydilar. 

O‘zbekistonda  tarjimaning,  xususan,  badiiy  tarjimaning  nazariy  masalalari  ancha  keng  o‘rganildi. 

Bizda hozir ilmiy darajaga ega bo‘lgan 30 dan ortiq tarjimashunos mutaxassis bor, o‘nlab monografiyalar, 

to‘plamlar, yuzlab ilmiy maqolalar nashr qilingan.  

Rus  tarjimashunosligida,  bu  sohadagi  qamrovi  keng  amaliy  faoliyatga  muvofiq  holda,  katta  ishlar 

qilingan. Ustod tarjimashunos olim A. V. Fyodorovning «Umumiy tarjima nazariyasi asoslari» darsligi, Yu. 

M. Katser, V. A. Kunin, Ya. I. Resker, V. N. Komissarov, L. S. Barxudarov, V. N. Krupnov, R. K. Minyar-

Beloruchev,  S.  S.  Tolstoy,  M.  M.  Morozov,  A.  D.  Shveyser  va  boshqa  ko‘p  olimlarning  Garbiy  Yevropa 

tillaridan  rus  tiliga  (va  aksincha)  qilingan  tarjimalar  sohasidagi  ulkan  tajribani  o‘rganish  asosida  barpo 

etilgan turli-tuman darslik, o‘quv qullanmalari mavjud. Xatto o‘rta maktablarda tarjimaviy ta’lim masalasiga 

bag‘ishlangan  ishlar  ham  bor.  (Masalan,  N.  D.  Cheburashkinning  bir  qancha  pred-  metlar  ingliz  tilida  olib 

boriladigan maktablarning IX—X sinflari o‘quvchilari uchun mo‘ljallangan «Maktabda texnikaviy tarjima» 

kitobi,  Moskva,  «Prosveshenie»  nashriyoti,  1972).  Bulardan  tashqari,  Gruziyada  marhum  G.  R. 

Gachechiladzening  «Badiiy  tarjima  nazariyasiga  kirish»  (Tbilisi,  1970)  nomli  asari  ma’lum.  Jumaniyoz 



 

Tarjimashunoslik 


Download 1,56 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   12   13   14   15   16   17   18   19   ...   167




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish