Toshkent davlat sharqshunoslik instituti mikro makro iqtisodiyot

MP

L 

keltirilgan.  U 

qo‗shimcha  bir  birlik  mehnat  sarfi  hisobidan  ishlab  chiqarilgan  qo‗shimcha 

mahsulot miqdori bo‗lib, mahsulot ishlab chiqarish hajmini ko‗rsatuvchi uchinchi 

ustundagi  har  bir  mahsulot  miqdoridan  oldingi  ishlab  chiqarilgan  mahsulot 

miqdorini ayirish orqali aniqlanadi. Masalan, kapital sarfi o‗zgarmas bo‗lganda (15 

birlik)  mehnat  sarfining  ikki  birlikdan  uch  birlikka  o‗zgarishi  mahsulot  ishlab 

chiqarishni 32 birlikdan 60 birlikka oshiradi, demak qo‗shimcha bir birlik mehnat 

sarfi 60-32=28 birlik qo‗shimcha mahsulot yaratadi. O‗rtacha mahsulotdek, chekli 

mahsulot ham boshida ortib, keyinchalik kamayib boradi (ya‘ni, u 3 birlik mehnat 

sarfigacha o‗sib, mehnat sarfi 3 birlikdan oshganda kamayib boradi). Shuni esdan 

chiqmaslik  kerakki,  chekli  mahsulot  miqdori  mehnatdan  tashqari,  kapital  sarfiga 

ham bog‗liq. Agar mehnat sarfi o‗zgarsa kapital sarfi ham o‗zgarishi mumkin.