Toshkent axborot texnologiyalari universiteti samarqand filiali

Foydalanilgan adabiyotlar ro’yhati ..................................................................... 65

 

Ilova ........................................................................................................................ 68

 

 

 

 

 

---

3 

 

 

Kirish 

Dissertatsiya  mavzusining  asoslanishi  va  uning  dolzarbligi.  O’zbekiston 

Respublikasi  Prezidentining  2012  yil  21  martdagi  «Zamonaviy  axborot-

kommunikasiya  texnologiyalarini  yanada  joriy  etish  va  rivojlantirish  chora-

tadbirlari  to’g’risida»  PQ-1730  sonli  qarori  Respublikamizda  axborot-

kommunikasiya  texnologiyalari  taraqqiyotida  yana  bir  muhim  bosqich  bo’lib 

qoladi.  Prezidentimiz  I.Karimov  XXI  asrni  ma’naviy-ma’rifat  asri,  ilm-fan 

madaniyat va axborotlar asri deb ta’riflar ekan, bu bilan hozirgi davrning muhim 

belgisi va xususiyatini ham belgilab berganini payqab olish qiyin emas.[1-4] 

Kompyuter 

tarmoqlarini 

takomillashtirish 

ular 

 

topologiyasining 

qiyinlashuviga 

olib 

keladi. 

Bu 

holat 

kompyuter 

tarmoqlaridagi  

marshrutizatsiyalashni  tashkillashtirishning    ya’ni  yo’nalishlarini  ishlab  chiqish 

zaruriyatini keltirib chiqaradi. 

Marshrutlashtirish  muammosining  murakkabligi  uning  ko’pfaktorlarga 

bog’liqligidir.  Hamma  faktorlarni  hisobga  olish  marshrutizatsiyalash  masalasini 

tarmoq  resurslarini  optimal  taqsimlash  masalasining  yechimini  topishga  olib 

keladi.  Hozirgi vaqtda mavjud analitik usullar yordamida mashg’ulotlarni tanlash 

usullari  hamma  vaqt  ham  samarali  yechimlarni  bermaydi.  Shuning  uchun  ham 

marshrutizatsiyalash  masalasini  yechishda  muvafaqqiyatli  yo’nalishlardan  biri 

neyron tarmoqlar va tiniqmas to’plamlardan foydalanishdir.  

Marshrutizatsiyalash  masalasini  yechishda  neyron  tarmoq  va  tiniqmas 

to’plamni birgalikda ishlatish quyidagi imkoniyatlarni beradi:  

- baholash kriteriyasi taqqoslashni tiniqmas formallashtirish mumkinligi; 

- kiritilayotgan  ma’lumotlar  va  chiqariladigan  natijalarni  sifatli  baholashni 

amalaga  oshirish  ma’lumotlar  ishonchlilik  darajasi  ustida  amallar  bajarish  va  bu 

amallarni ma’lumotlar oqimini taqsimlashda ishlatishga imkoniyat berish; 

- berilgan aniqlikda taqqoslash tahlillarini o’tkazishga imkoniyat yaratish.  

Berilgan  tizimlarni  tez  modellashtirish  marshrutni  aniqlash  jarayonini 

avtomatlashtirishga  ruxsat  berish.Ushbu  ishning  dolzarbligi  murakkab  kompyuter 

---

4 

 

tarmoqlarida marshrutlarni izlashning samarali usullari mavjud emasligi va tarmoq 

kanallari  holatini  tezkor  modellashtirish  vositalarini  yaratish  zaruriyati  bilan 

bog’liq.