«Tasdiqlayman» O‘quv ishlari bo‘yicha prorektor

Ulash sxemalari:

9.4-rasm. Elektron ossillografining blok sxemasi.

Sxemadagi belgilar:

ENT-elektron nur trubka, ET-elektron to‘pi, EN-elektron nur, E-ekran, K-katod qizdirgichning tolasi, M-modulyator, A1, A2- birinchi va ikkinchi anodlar, GOP-gorizontal oђdirish plastinkasi, TB-ta’minlash bloki, KB-kuchlanish bo‘lgich, YOR-yorqinlik regulyatori, FR-fokuslash regulyatori, AT-attenyuator (kuchsizlantiruvchi), SB-snixronlashtirish bloki.

9.5-rasm. Lissaju figuralari bo‘yicha chastota va faza farqini aniqlash.

9.6-rasm. Aylanma usuli bilan chastotani aniqlash.
1.Ishni bajarish uchun, yorqinlik, fokuslash regulyatorlari yordamida ossillograf ekrani markazida yorqin nuqta hosil qilish kerak.

2.Ishni bajarish uchun esa stendda ko‘rsatilgan (tasvirlangan) sxemani yig‘ish kerak. Kuchaytirgichlarning sezgirligi o‘zgarishi bilan, hamda vaqt yoymasining regulyatori yordamida ossillograf ekranida to‘g‘rilangan kuchlanish egri chizig‘ini ikki hol uchun (filtrli va filtrsiz, bitta yarim davrli va ikki yarim davrli to‘g‘rilash) hosil qilish va uni chizib olish kerak.

3.Lissaju figuralari usulibilan chastota topilayotganda ossillograf ekranida qo‘zg‘almas figura hosil qilish kerak. Noma’lum kuchlanish chastotasi quyidagi formuladan topiladi.

,

bu erda f₀- aniq chastota.

n_xn_y- hosil qilingan egri chiziqning x va u o‘qlari bo‘yicha kesishgan nuqtalar soni (9.7-rasm)

4. Ikki sinusoidal kuchlanish orasidagi fazalar farqini ellips usuli bilan topilayotganda quyidagi formuladan foydalaniladi. (8-rasm)

X₀, A, U₀, V lar ellips bo‘yicha topiladi (9-rasm).

5. Aylana yoyma usuli bilan chastota topilayotganda noma’lum chastotali kuchlanish (signallar generatoridan) ossillografning to‘riga (boshqaruvchi elektrodiga) beriladi. (10-rasm).

Noma’lum chastota quyidagi formula yordamida hisoblanadi:

f=nf₀

bu erda f₀- aylanma yoyma kuchlanishning chastotasi (50 Gs)

n - hosil bo‘lgan egri chiziqdagi yoy soni

7-rasm. 8-rasm

9-rasm. 10-rasm