“tasdiqlayman” O‘quv ishlari bo‘yicha prorektor prof. A. Soleev


Geometrik o’rtacha miqdor



Download 1,06 Mb.
bet34/102
Sana29.12.2021
Hajmi1,06 Mb.
#77018
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   102
Bog'liq
Statistika lotin 2019

6.5. Geometrik o’rtacha miqdor


Geometrik o’rtacha deb shunday ilmiy qoidaga asos-langan o’rtachaga aytiladiki,u bilan o’rtalashtirilayotgan miqdorlarni almashtirish natijasida bu miqdorlarning o’zaro ko’paytmalari natijasi o’zgarmasligi va to’plam birliklari bo’yicha geometrik progressiya bo’yicha taqsim-lanishi zarur.
Assimetrik, ayniqsa, kuchli og’ishgan (yoki cho’qqilashgan, bo’yiga cho’zilgan)taqsimot qatorlarida geometrik o’rtachani qo’llash asosliroqdir. Ijtimoiy-iqtisodiy hayotda ko’pchilik hodisalar ana shunday shakldagi taqsimotga ega.

Geometrik o’rtacha Xgeom n - qator hadlarining o’zaro ko’paytmasini n darajali ildiz ostidan chiqarish hosilasidir, ya’ni



. (7.3).

Bu yerda: hadlar ko’paytmasini bildiradi. Masalan, uyning eni 5 m, bo’yi 11,4 m va balandligi 4 m desak, uy hajmining tomonining o’rtacha uzunligi qancha?



.

Yaqqol ifodalangan asimmetrik taqsimotda (agarda u tasodif bo’lmasdan, hodisa tabiatidan kelib chiqsa) arifmetik o’rtacha doimo ma’lum darajada «soxta» o’rtachadir.

Bunday sharoitda geometrik o’rtacha taqsimotning markaziy tandensiyasini aniq bir ma’noda ifodalaydi. Belgining tasodiy o’zgaruvchanligi qonuniy, barqaror farqlar (masalan, teng malakali xodimlar ish xaqi o’rtasidagi farqlar) bilan birikib ketishi natijasida assimmetrik taqsimot tarkib topadi, u logarifmli shkalaga aylantirilganda «normal» shaklni oladi, ya’ni belgi logarifmlari uchun normal taqsimot sifatiga ega bo’ladi.

Bunday taqsimot qatorlarining tabiati va xususiyatlari geometrik o’rtachada o’zining aniq ifodasini topadi, chunki u qator hadlarining logarifmlariga asoslanadi. Xaqiqatda ham (7.3) ifodani logarifmlasak:



(7.4).

Yuqoridagi misolimizda:



potensiallasak,




Download 1,06 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   30   31   32   33   34   35   36   37   ...   102




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish