Strukturaviy tilshunoslik



Download 198,17 Kb.
bet29/62
Sana31.12.2021
Hajmi198,17 Kb.
#267871
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   62
Bog'liq
Strukturaviy tilshunoslik

Bo`g`in tipi


O`zbek tilida


Rus tilida


Ingliz tilida

cv

vc



vcv

kema


osh

-

ру-ка

он

-



-

ve –ry (juda)

al –so (ham )

one (bir )

are (fe’l)

cvc

ccv

vcc

ccccv

cccv


cvcc

non


qon

son

ost

ust


-

-

tort



surt

нас


шаг

суд

три

все



иск

встре-ча


стра-на

банк


бинт

big (katta )

bag (sumka )

boy (bola )

- -- -

cry (yig`lamoq)



sky(osmon)

arm (qo`l)

inn (mehmonxona)

--

--



tint –(ton)

help – (yordam bermoq)



Shunday qilib, o`zbek tilida cv, vc, cvc, c, cvcc, cccv kabi bo`g`in chizmalari ko`proq uchrasa , rus tilida ccv, cvc cvcc, cccv kabi bo`g`in chizmalari , ingliz tilida esa o`zbek va rus tillari uchun xos bo`lmagan vcv , vcc kabi bo`g`in shakllari ko`proq uchraydi.

Bo`g`inlar ulardagi boshlang`ich va oxirgi tovushlarga qarab tiplarga bo`linadi: ochiq (unli bilan tugagan – to`la, yopiq undosh bilan tugagan o`t , osh) va berkitilgan – yopiq (bog`, tosh). Bo`g`inni morfemadan farqlamoq kerak. Morfema-so`zning ma’noli qismi. Bo`g`inga ajratilgan qism ma’no ifodalashi ham, ifodalamasligi ham mimkin . Demak, so`zni morfema va bo`g`inga ajratish har doim ham mos kelavermaydi. Masalan, mehnatkashlarimizni so`zining bo`g`in va morfemaga ajratilishi quyidagicha: meh-nat-kash-la-ri-miz-ni – mehnat-kash-lar-imiz-ni. Bir bo`g`inli hisoblangan xitoy, tibet tillarida ko`p hollarda bo`g`in va morfemaga ajratish mos tushadi.

Nutqning eng kichik birligi bu tovushdir. Bo`g`inlar tovushlarga bo`linadi. Masalan, inson so`zi ikki bo`g`indan iborat bo`lib, birinchi bo`g`ini ikki tovushdan (in), ikkinchi bo`g`ini uch tovushdan (son) tashkil topgan.




Download 198,17 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   25   26   27   28   29   30   31   32   ...   62




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish