Strategik marketing

 
4.4-rasm. Iste’mol tovarlari turkumini tashkil etuvchi tovarlar tarkibi 
 
Alohida  talabdagi  tovarlar  -  xaridor  uchun  o‘ta  qadrli  sanalayotgan,  o‘ta 
nufuzli, mashhur firmalar tovari bo‘lib, ular uchun xaridor tayinli vaqt va harakatlarni 
ayamaydi. 
Masalan,  xususiy  uylar  uchun  maxsus  mebellar,  jihozlar  yoki  bo‘lmasa,  
Mersedes-bens,  BMV,  Volvo  avtomobillarining  ayrim  turlari  bo‘yicha  ishtiyoqli 

---

 
85 
 
 
xaridorlar talabi bunga yorqin misol bo‘la oladi. 
Passiv  talabdagi  tovarlar  -  xaridorlarga  notanish  yoki  ular  xususida  juda  kam 
o‘ylaydigan  tovarlardan  tarkib  topadi.  Masalan,  yaqin  o‘n  yil  ichida  mamlakatimiz 
aholisi  uchun  mikroto‘lqinli  pechlar,  idish  yuvish  mashinalari  notanish  edi.  Ushbu 
tovarlarning reklamasi, sotuvda ko‘p tarqalishi natijasida u keng xaridorlar ommasiga 
etib  bordi.  Bundan  tashqari,  dafn  marosimi  uchun  anjomlar,  hayot  sug‘urtasi  kabi 
passiv talabdagi tovarlar ham aynan shu guruhga kiradi. 
F.  Kotler  iste’mol  tovarlari  turkumiga  ushbu  yuqorida  qayd  etilgan  4  katta 
guruhga  bo‘lib  o‘rganishni  va  ular  bilan  savdo  qilishda  sezilarli  natijalar  berishini 
asoslaydi.