Sonlar nazariyasidan misol va masalalar



Download 4,4 Mb.
Pdf ko'rish
bet8/162
Sana24.08.2021
Hajmi4,4 Mb.
#155151
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   162
Bog'liq
sonlar nazariyasidan misol va masalalar yechimlari bilan

 
50.  
        ⋮                bo‘lganda  va faqat shu holdagina             
natural son  
            ga bo‘linishini isbotlang. 
51. 
             ⋮   bo‘lganda, va faqat shu holdagina                        
natural son  
            ga bo‘linishini isbotlang. 
52. 
     
 
   
 
 
 
̅̅̅̅̅̅̅̅̅̅̅̅̅ soni 19 ga bo‘linishi uchun,  
 
   
 
   
 
 
 
̅̅̅̅̅̅̅̅̅̅̅̅̅     
 
 sonning 19 
ga bo‘linishi zarur va yеtarli ekanligini isbotlang va misollarda ko‘rib chiqing. 
53. 52-misoldagi qoida bo‘yicha 
            sonining 19 ga bo‘linish bo‘lin-
masligini aniqlang.  
 
3-§. Tub va murakkab sonlar 
 
Agar natural son faqat ikkita bo‘linuvchi (bir va o‘zi) ga ega bo‘lsa, bunday natural 
sonlar  tub  sonlar  dеb  ataladi.  Agar  natural  son  ikkitadan  ortiq  bo‘luvchilarga  ega 
bo‘lsa, bunday sonlar murakkab sonlar dеyiladi. 
 
Tub  sonlar  (va  ularning  natural  darajalari)  juft-juft  o‘zaro  tub.  Birdan  farqli 
bеrilgan  a  sonining  eng  kichik  bo‘luvchisi  p  tub  son  bo‘ladi  va 
    √   bajariladi.  
Har bir murakkab sonni tub sonlar ko‘paytmasi ko‘rinishida yagona usulda tasvirlash 
mumkin  (  bu  tasdiqga  arifmetikaning  asosiy  teoremasi  deyiladi),  ya‘ni 
   ni     
 
 
 
 
   
 
  ko‘rinishda yozish mumkin.  


 
 
12 
 
Agar bu yoyilmada 
 
 
 soni 
 
 
 marta, 
 
 
 soni 
 
 
 marta va hokazo 
 
 
 soni 
 
 
 marta 
qatnashsa, 
       , uni       
 
 
 
 
 
 
 
   
 
 
 
  ko‘rinishda yozish mumkin.  Bu yerdan 
  ning ixtiyoriy bo‘luvchisi   ni 
     
 
 
 
 
 
 
 
   
 
 
 
        
 
   
 
          
̅̅̅̅̅           
 
ko‘rinishda ifodalash mumkin ekanligi kelib chiqadi. 
Berilgan   
 
 
   
 
       
 
   
 
   oraliqdagi  tub  sonlarni  ajratish  uchun  Eratosfen 
g‘alviri  deb  ataluvchi  usuldan  foydalaniladi.  Unga  ko‘ra    berilgan  oraliqdagi  2  ga 
bo‘linadigan  sonlarni  o‘chirib  chiqamiz.  Qolgan  sonlar  orasidan  3  ga  karralilarini 
o‘chirib  chiqamiz,  keyin  esa  5  ga  karrali  sonlarni    o‘chirib  chiqamiz  va  hokazo 
davom etib 
  ga (  bu √ 
 
 dan katta bo‘lmagan va unga eng yaqin turgan tub son) 
bo‘linadigan  barcha  sonlarni  o‘chirib  chiqamiz.  Bunda 
   ga  karrali  sonlarni 
o‘chirishni 
 
 
  dan  boshlash  kifoya.  O‘chmay  qolgan  sonlar  izlanayotgan  tub  sonlar 
bo‘ladi. 
Berilgan  sonning  tub  yoki  murakkab  ekanligini  aniqlashda  ham  shunga  o‘xshash 
usuldan  foydalanish  mumkin.  Berilgan 
   sonining  tub  yoki  murakkab  ekanligini 
aniqlash  uchun  uni   
    √   shartni  qanoatlantiruvchi    barcha  tub  sonlarga  bo‘lib 
ko‘ramiz. Agar ularning birortasiga ham bo‘linmasa a tub son, aks holda murakkab 
son bo‘ladi. 
 
                         ko‘rinishidagi toq sonni, tub sonlar ayirmasi ko‘rinishida 
ifodalab bo‘lmasligini isbotlang. 
55.Tub sonlar ayirmasi ko‘rinishida tasvirlanadigan barcha toq sonlarni toping. 
                             sonning kvadratini  natural son kvadrati va tub 
sonning yiq‘indisi ko‘rinishida ifodalash mumkin emasligini isbotlang. 
     а  murakkab  sonning  eng  kichik  tub  bo‘luvchisi  √   dan  katta  emasligini 
isbotlang. Bu tеorеma 
      tub son o‘rinli bo‘ladimi? 

Download 4,4 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   4   5   6   7   8   9   10   11   ...   162




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish