Щзбекистон республикаси олий

1-rasm. Bir konturli AES.
Hozir dunyoda 300 ga yaqin AES ishlayapti. Bunga Voronej, Beloyarsk, San - Peterbug’g, SHevgenko, Kolpsk, Ko’rs AES Larini, atom muzyorarlari va kanallari “Savanna”, Bobkok - Vilkoks” va shk) misol bo’la oladi. Tabiatda uran 235 izotopining miqdori 0, 72%, uran 238 niki 99,274%, uran 234 niki esa, 0,006%, tashkil qiladi.

YAdro reaksiyasida ajralgan Issiqlik miqdori Issiqlik tashuvchi (geliy, og’ir suv, suyuq natriy) ga uzatiladi, u birinchi berk konturda, ya’ni reaktor va tashqi Issiqlik almashtirigich oralig’ida nasos yordamida majburiy harakatlantiriladi. AESning ikkinchi konturidagi jarayonlar AESning suv-suv energetik reaktori (SSER), suyuq metalli energetik reaktori (SMEr) mavjud bo’lib, ular suv, suyuq metall va suyultirilgan gazlar bilan sovitiladi.

Energetikada, transportda Issiqlik energiyasining manbai sifatida har xil quvvatdagi atom reaktorlari qo’llaniladi.

Atom reaktorlari neytronlarning spektoriga ko’ra tezkor, Issiqlik va oraliq, ya’ni tez neytronlar (0,025 EV) ga teng bo’lgan neytronlar ta’sirida zanjirli yadroreaksiyasi boradigan turlariga bo’linadi.