Shovot tumani xalq ta’limi bo‘limi

MATEMATIKA DARSLARIDA ILG`OR PEDAGOGIK TEXNOLOGIYALARDAN 
FOYDALANISH 
 
Bizga ma`lumki, ustozlarni asosiy vazifasi o‘quvchilarga ta`lim va tarbiya berishdan 
iborat. Buning uchun bor bilim va imkoniyatdan samarali foydalanish lozim . Dars jarayonida 
turli xil pedagogik texnologiyalardan foydalanish nafaqat o‘qituvchiga balki o‘quvchiga ham 
qulaylik tug‘diradi. Interfaol usullar ta`lim jarayonida o‘quvchilar faolligini oshiradi, balki 
ularning bilimlarini tez va oson o‘zlashtirishga shaxsiy sifatlarini rivojlantirishga xizmat qiladi.
Interfaol usuli bir vaqtda bir necha masalani hal qilishga yordam beradi. Jumladan
o‘quvchilarning erkin muloqatga kirishish ko‘nikma malakalarini rivojlantirish orqali o‘zaro 
mustahkam aloqa o‘rnatishga yordam beradi. Jamoa bo‘lib ishlashga o‘rtoqlarini fikrni 
tinglashga o‘rgatadi. Bu usul asosida dars ishlanmasini tayyorlashda vaqtdan unumli 
foydalanisga alohida e`tibor qaratiladi. Bundan tashqari o‘qituvchi va o‘quvchilarning vazifasini 
aniq beigilab olinadi. Bu usullardan foydalanish o‘quvchini mustaqil fikrlash, yakka tarzda
jamoada ishlashga, axborotlarni tahlil qilishga, xulosa chiqarishga bahs munozaraga o‘rgatib 
boradi. Bu usullarni ta`limda ko‘zlangan maqsadga muvofiq darsni qiziqarli o‘tishi va samarali 
natijaga eishishga yordam beradi. Bu usullardan barcha fanlarda foydalanish mumkin.Men 
matematika fanini o‘qitish jarayonida qo‘llash mumkin bo‘lgan ba`zi usullarga qisqacha tavsif 
bermoqchiman.Bu usullarni turi juda ko‘p. Jumladan “Muloqat”, “Rotatsiya, “Davom ettir”, 
“Tez javob”, “Antiqa rassom”, “Sinkveyn”, “Boshqaruv” va boshqa ko‘plab keltirishimiz 
mumkin. “Tez javob “ o‘yinida o‘qituvchi biror turga oid so‘zni aytadi hoxlagan o‘quvchidan 
so‘raydi o‘quvchi o‘sha so‘zni izohlaydi. Vaqt belgilanadi shu vaqt ichida aytish kerak. 
Masalan:O‘qituvchi: kvadrat desa;o‘quvchi: - bu so‘zni uning to‘rtta tomoni borligini hamma 
tomoni tengligini to‘rtta burchagi borligini aytadi. O‘yin shu tarzda davom etadi javob 
beraolmagan o‘quvchi o‘yindan chiqariladi. “Antiqa rassom “oyinida uchta guruhdan uchta 
o‘quvchi tanlab olinadi va ularni ko‘zlari bog‘lanadi. Ular doskadan qo‘llarini uzmasdan turli 
shaklarni chizadilar. Masalan: Birinchi o‘quvchiga - “Uchburchak” ikkinchi o‘quvchiga: -
“Aylana” uchinchi o‘quvchiga: -“To‘rtburchak” chizing deb topshiriq beriladi O‘quvchilar bu 
topshiriqlarni qo‘l uzmasdan ko‘zlari bog‘liq holda bajarishlari kerak. O‘qituvchini har bir 
harakati aslida bu san`at, faqat bundan unumli foydalana olish o‘qituvchi mahoratiga bog‘liq deb 
o‘ylayman. O‘quvchi ustozdan andoza oladi. O‘qituvchini qilgan ishi ham, gapirgan gapi ham 
o‘quvchi uchun qonun hisoblanadi. Shuning uchun biz pedagoglarni adashishga hech ham 

---

haqqimiz yo‘q. Darsni sifatli va qiziqarli qilib o‘tish uchun esa turli usullardan foydalanishimiz 
maqsadga muvofiqdir. Faqatgina o‘qituvchi biroz izlanishi va o‘z ustida ishlashi kerak xolos.