Seminar mashg’ulotlari 1-mavzu. Falsafa fanining predmeti, mazmuni va jamiyatdagi roli Muhokama uchun savollar


-MAVZU. TABIAT VA TEXNOGEN SIVILIZATSIYA ESTETIKASI



Download 15,64 Mb.
Pdf ko'rish
bet415/452
Sana23.06.2022
Hajmi15,64 Mb.
#694917
1   ...   411   412   413   414   415   416   417   418   ...   452
Bog'liq
0500de0e3a84008f07a8a69c740ecd021b49d24d

17-MAVZU. TABIAT VA TEXNOGEN SIVILIZATSIYA ESTETIKASI
254 
ma shina
z a mo na viyla s ht ir ilga n ida
( mo dernizat s iya
q iling a nida) 
mu a yya n 
det a llar ni so ‘ngg i lo yiha aso sida, a lo hida-a lo hid a a lma s ht ir is h ja ra yo ni ro ‘ y 
berad i.
D iz a ync hi- in je ner
es a,
mashina n i 
go‘zallik 
va 
ulug‘vorlik
qo nu niyat lar iga a so s la nib, bird a niga mu a yya n ya xlit lik t arz id a t asa vvur q ilad i.
Bu ya xlit lik ko nst ruks iyag a bo ‘ys u nsa-d a, o ‘z ini bad iiy ijo d s ifat ida na mo yo n 
et ad i. SHu nd a y q ilib, ko nst rukt o r-in je ner ma z mu nni, d iz a ync h i- in je ner s hak ln i 
yar at ad i, ya ’ni bir inc h i mut a xas sis – t exnik, ikk inc his i – e st et ik. Ikka la
fao liyat ning u yg ‘u nlig i t u fa yli za mo na viy xar ido r t a la big a ja vo b ber ad iga n 
ma shina vu ju dga ke lad i va u nda, ist a ymiz mi- ist a ma ymiz mi, est et ik ko ‘r in is h
ya x lit lik s ifat ida u st uvo r likk a, xar ido rg ir lik a ha miyat ig a ega bo ‘la d i. Zo t an,
esla ylik, Shiller a yt g a nid ek , shak l ins o nga but unis ic ha, maz mu n – u nin g
mu a yya n q is mig ag ina t a’s ir ko ‘rsat ad i. Xa r ido r esa, e ng a vva lo inso n.
B iro q, bu – d iz a ynd a ha mma nar sa s hak l bila n bo g‘liq eka n, d ega ni e ma s.
Unda ha m s a n’at dag ide k s ha k l va maz mu n u yg ‘u nlig i aso s iy o mil 
hiso bla nad i.
Bu nda y u yg ‘u n likka birda n er ish is h q iyin, u bir nec ha t exnik a viy bo sq ic hla r ning
ho sila si s ifat id a vu ju dga ke lad i. Ma sa la n , «Zinger » rusu mli t iku v da st go hi XX
asr da vo mid a r ivo jla n ib, dast la bk i qo ‘po l ko ‘r in is h ida n «xo hla s a ng ha m,
xo h la ma sa ng ha m is hla g ing ke la d iga n» dara jad a go ‘za lla s hib , no z ik la s hib ,
inso nni 
o‘zida ishlashga chaqirib turadigan mashinaga ayland i. Yok i 
o‘zimizdagi «Daewoo» korporatsiyasi bilan hamkorlikda ishlab chiqarilayotgan 
«Mat iz» avtomobiliga e’t ibor qiling. U dizayn nuqtai nazaridan o‘zidan avvalg i 
k ic hik ma s hina la rda n, xus us a n, «T iko »d a n ke sk in farq la nad i. U ning yo ‘lda e ng il 
bo r is hi k is h ida xudd i suz ib k et a yo t gand e k t assuro t u yg ‘o t adi, a so s iy c h iro q lar i
( fara lar i) a na s hu t aas suro t ing iz ga mo s: u lk a n ba liq n ing ko ‘z lar iga o ‘xs ha yd i,
o ld indag i pa st k i ikk i c hiro q esa, siz g a bo do mqo vo q – SHarq go ‘za llar ig a
yar as h ib t urad ig a n q iyiq ko ‘z lar ni e slat ad i. Bu nda a vt o mo biln ing t as hq i 
ko‘rinishi bilan mo hiyat i niho yatda muvaffaq iyat li mo slasht irilgan: «Mat iz» – 
ba liqdek s illiq o lg‘a int ila d iga n, «e pc hil» , go ‘za l, SH arqda is h la nga n, s harqo na
ma shina.
Q isqa s i, bugu ng i ku nda biz d iza yn t u fa yli at ro fimiz dag i t exnik a viy o la mn i 
o da miyla s ht ir ib , o ‘z imiz ga, e st et ik d id imiz ga mo s la s ht ir ib bo r is hga er is hd ik va
er ishmo q da miz ; 
ho z ir
qa la mimiz d a n 
to rt ib,
ko mp yut er imiz gac ha ,
ma shina mizd a n t o rt ib, ko ‘ylag imiz ga c ha – ha mma s i biz n i har jihat da n 
qo niqt ir is hga qarat ilga n.
D iza yn n ing t ub ild iz i, mo hiyat nuqt a i naz ar ida n, ko ‘rgaz ma li a ma li y 
san’atga (xalq ama liy san’at iga) borib taqalad i: u ham, bu ha m fo ydalilik, 
ma nfa at lilik xu su s iyat iga ega, ya ’ni u lar maq sa dga mu vo fiq lik ka e ma s,
ma qs adga xiz mat q ila d i. Lek in xa lq a ma liy s a n’at ig a aso s bo ‘lg a n hu nar , a yt ib
o‘tganimizdek, san’atga aylanishi mumkin, dizayn esa, – dizaynlig icha qo ladi. 
Saba bi s huk i, hu nar ma nd-ust a har bir as hyo ga, de ylik, uzukka, qu mg‘o nga,
xo nt a xt aga yo k i naq s hin qut ic haga o ‘z du nyo s in i, xar ido rga mo s ruhn i 
s ingd ira d i, ya ’ni hu nar ma nd -u st a ya sa ga n o ‘nt a mis la ga nd a ust a ning o ‘n xi l 
ruhiy ho lat ini, kec hin ma lar in i ilg ‘a sh mu mk in. D iz a ynda e sa, o ‘n ming la b yo k i 
yu z ming la b a s hyo larga z a mo na v iy t exnika vo s it as id a d iza ync hi- in je ner ning b ir
ga lg i ru hiy du n yo s i s ingd ir ila d i. Ke yinro q u lar mo der niz at s iya q ilin is h i
mu mk in, le k in u nda ha m ya na bir x illik a vva lg is id a n bo shq ac haro q na mo yo n 
bo‘ladi, usta esa, do imo yangi narsa yasa ydi va mana shu yangilik rang-
bara ng lik, ind iv idu a llik hu nar ma hsu lin i sa n’at dara ja siga o lib c hiq is hg a xiz mat
q ila d i. Bu nd a n t ashq ar i hu nar ma nd har bir t o var ni but unis ic ha bad iiy-a s hyo vi y 
ya x lit lik sifat ida o lib q ara yd i va ishla b chiqar ad i. Y A’ni u nd a ma z mu n ha m 
shak l ha m b ir ruhiy du nyo va «b ir qo ‘ln ing » me hnat i. D iz a ynd a e sa, as h yo lar



Download 15,64 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   411   412   413   414   415   416   417   418   ...   452




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish