Seminar mashg’ulotlari 1-mavzu. Falsafa fanining predmeti, mazmuni va jamiyatdagi roli Muhokama uchun savollar



Download 15,64 Mb.
Pdf ko'rish
bet313/452
Sana23.06.2022
Hajmi15,64 Mb.
#694917
1   ...   309   310   311   312   313   314   315   316   ...   452
Bog'liq
0500de0e3a84008f07a8a69c740ecd021b49d24d

Asos yoki asoslar deganda xulosani keltirib chiqarishga xizmat qiladigan, ilgaridan 
ma’lum bo’lgan bilimlar nazarda tutiladi. 
Asoslar munosabatidan kelib chiqadigan bilim (natija) xulosa deb yuritiladi. 
Xulosa ob’ektiv olam in’ikosi hisoblangan fikrlar orasida sababiy aloqadorlikni ifodalaydi. 
Shunisi xarakterliki, xulosa chiqarishda inson fikri sabablar (asos)dan natijaga emas, aksincha, 
natija (xulosa)dan unga asos bo’lgan sabablarga qarab borishi mumkin, Masalan: Jinoyat jazosiz 
qolmaydi (asos)
Terrorchilik — jinoyat (asos)
Demak, Terrorchilik jazosiz qolmaydi (xulosa) yoki
Qaldirg’ochlar pastlab uchmoqda.
Demak, ertaga ob-havo o’zgaradi (xulosa)
Tabiiy tilda xulosada «demak», «natijada», «ko’rinib turibdiki», «shuning uchun» kabi so’z va 
so’z birikmalari uchraydi.
Xulosaning chin yoki xato (yolg’on)ligi, birinchidan, asos (asoslar) ning chinligi, ikkinchidan, 
asos (asoslar) bilan xulosaning mantiqiy munosabatiga (fikrning izchilligi, asoslar bilan 
natijaning uzviy aloqadorligi va hokazo) bog’liq bo’ladi. Agar V xulosa A dan kelib chiqsa, va 
uning natijasini ifodalasa, to’g’ri (chin) bo’ladi. Aksincha, V xulosa A asosdan kelib chiqmasa, 
xato (yolg’on) hisoblanadi. Shunday qilib, xulosaning to’g’riligi mantiqiy ketma-ketlik, asoslar 
bilan natijaning aloqadorligidan kelib chiqadi.
Asoslardan xulosaning kelib chiqishi ikki yo’lda amalga oshadi: ayrimlarida xulosa asoslardan 
zaruriy ravishda kelib chiqadi. Bunday xulosa demonstrativ (zaruriy) xulosa, deb yuritiladi. 
Boshqalarida asoslardan chiqarilgan xulosa haqiqatga yaqin, ehtimollik xarakteriga ega bo’ladi. 
Bunday xulosalar nodemonstrativ, yoki haqiqatga yaqin xulosalar, deb yuritiladi.
2) Xulosa chiqarishning 3 asosiy turi mavjud:
1. Deduktiv xulosa chiqarish; 
2. Induktiv xulosa chiqarish; 
3. Analogiya bo’yicha xulosa chiqarish. 
Inson fikrining umumiylikdan yakkalikka qarab borishi natijasida hosil bo’lgan yangi bilim 

Download 15,64 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   309   310   311   312   313   314   315   316   ...   452




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish