Seminar mashg’ulotlari 1-mavzu. Falsafa fanining predmeti, mazmuni va jamiyatdagi roli Muhokama uchun savollar


Falsafiy dunyoqarashning vazifalari (funksiyalari)



Download 15,64 Mb.
Pdf ko'rish
bet115/452
Sana23.06.2022
Hajmi15,64 Mb.
#694917
1   ...   111   112   113   114   115   116   117   118   ...   452
Bog'liq
0500de0e3a84008f07a8a69c740ecd021b49d24d

Falsafiy dunyoqarashning vazifalari (funksiyalari).
Falsafiy dunyoqarashning zikr etilgan 
tamoyillari, uning vazifalarini belgilab beradi. YA’ni, bu vazifalar jamiyatning umumbashariy 
ruhdagi maqsad-muddaolaridan, manfaatlaridan kelib chiqadi hamda boshqa dunyoqarash 
shakllari uchun uslubiy ahamiyat kasb etadi. 
Dunyoqarash, avvalo insoniy munosabatlar ifodasidir. Shu nuqtai nazardan, u insonning 
borliqqa munosabatida, dastlab uning bahosi tarzida ko‘zga tashlanadi. 
Bu — falsafiy dunyoqarashning 
baholash
vazifasini anglatadi. Ya’ni, inson, o‘z ehtiyoj va 
manfaatlaridan kelib chiqib, narsa-hodisalarni: yaxshi-yomon, foydali-zararli, savob-gunoh, 
oriyat-benomuslik kabi qarama-qarshi mezonlarga ajratadi. 
Inson narsa-hodisalarga baho berar ekan, buning zamirida uning ijtimoiy hayoti, ya’ni ongli 
munosabatlari yotadi. Bunda inson yoki jamiyat munosabatlari dunyoqarashning o‘zi 
tayanadigan omillarga (ideallariga) moslashtiriladi. Orzu-havaslarga erishishning usullari, 
vositalari, amaliy yo‘nalishlari belgilanadi. 
Dunyoqarash inson faoliyatini axloqiy me’yor, diniy qadriyat, xuquqiy hujjat va siyosiy 
mexanizmlar kabi usul-vositalar orqali 
boshqarish
vazifasini ham ado etadi. Bunda falsafiy 
dunyoqarashning o‘zicha nisbatan mustaqil bo‘lgan har bir yo‘nalishi o‘ziga xos boshqarish 


1-MAVZU: FALSAFA FANINING PREDMETI, MAZMUNI VA JAMIYATDAGI ROLI 
12 
usuliga ega bo‘ladi. Masalan, insonni ezgulikka yo‘naltirish uchun axloq uning aql-zakovatiga; 
din — iymon-e’tiqodiga; huquq — qonunlarga, jazo idoralariga; siyosat-davlat funksiyalariga 
tayanadi va o‘ziga xos ta’sir yo‘nalishlariga ega bo‘ladi. 
Falsafiy dunyoqarashning inson faoliyatini 
nazorat qilish 
vazifasi ham bor. Bunda 
dunyoqarashning jamoatchilik fikri tarzidagi ko‘rinishi nazarda tutiladi. Masalan, o‘zbek 
xalqining tarixiy rivojlanishi va ma’naviy hayot tarzida mahalla ijtimoiy nazoratning muhim 
instituti tarzida faoliyat ko‘rsatgan. 
Falsafiy dunyoqarashning 
birlashtirish 
(kommunikativ) vazifasi turli dunyoqarash yo‘nalishlarini 
milliy va umuminsoniy G‘oyalar atrofida uyg’unlashtirishi bilan xarakterlanadi. Turli manfaatlar 
bilan bog’liq bo‘lgani bois dunyoqarashlar o‘rtasida muayyan ziddiyatlar ro‘y berishi tabiiy. Bunday 
sharoitda falsafiy dunyoqarash ularni murosaga keltirishga xizmat qiladi. 
Falsafiy dunyoqarash, o‘z mohiyatiga ko‘ra, ijtimoiy-tarixiy tajribani umumlashtirish, 
jamiyat istiqbolini ko‘rsatish imkoniyatiga ega bo‘lganligi uchun ham xalqni muayyan g‘oya 
atrofida birlashtiradi.Falsafiy dunyoqarashning 
tarbiyaviy 
vazifasi— kishilarda keng va teran 
fikrlash qobiliyatini vujudga keltirish asosida bag‘rikenglik, murosa, har qanday ziddiyatlarni 
madaniy yo‘l bilan hal qilish, kelajakka umid va ishonch ruhini shakllantirishdan iborat. 

Download 15,64 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   111   112   113   114   115   116   117   118   ...   452




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish