Seminar mashg’ulotlari 1-mavzu. Falsafa fanining predmeti, mazmuni va jamiyatdagi roli Muhokama uchun savollar



Download 15,64 Mb.
Pdf ko'rish
bet28/452
Sana26.02.2022
Hajmi15,64 Mb.
#465845
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   452
Bog'liq
0500de0e3a84008f07a8a69c740ecd021b49d24d

1-o‘quv topshiriq 
3x4 organayzerini to‘ldiring 


Seminar mashg’ulotlari 
321 
Mavzuning asosiy mazmunini ochib berishga yordam beradi va “3x4” texnologiyasi orqali
talabalarni mavzu yuzasidan tushuncha, tasavvurlari aniqlanadi.
Estetika –bu ....... 
Estetikaning mezoniy tushunchalari 
 
Go‘zallik, ko‘rganimizdek, nafosatning bosh, etakchi xususiyati hisoblanadi. SHu bois u 
estetikaning mezoniy tushunchalaridan biri sifatida tadqiq va talqin etiladi. Zero, go‘zallikning 
ishtirokisiz yuqoridagi xususiyatlarning birortasi estetik tabiatiga ega bo‘lolmaydi. Masalan, 
ulug‘vorlikni olaylik. U asosan hajmga, miqyosga, miqdorga asoslanadi: Buxorodagi Arslonxon 
minorasi yoxud Minorai Kalon ulug‘vorligi bilan kishini hayratga soladi. Unga tikilar ekansiz, 
qalbingizni nafosat zavqi qamrab oladi. Lekin xuddi shunday balandlikdagi kimyoviy korxona 
mo‘rkonidan zavqlanolmaysiz. Yoki yonbag‘irdan turib, toqqa tikilsangiz, estetik zavq tuyasiz, 
ammo xuddi shunday balandlikdagi shahar chetida o‘sib chiqqan Axlat «tog‘i»ga qarab 
zavqlanmaysiz. Chunki Arslonxon minorasi me’morlik san’ati asari sifatida go‘zallik 
qonuniyatlari asosida bunyod etilgan; tog‘ esa, tabiat yaratgan ulug‘vor go‘zallik. Zavod 
mo‘rkonida ham, Axlat «tog‘»ida ham hajm, miqdor bor-u, lekin bir narsa – go‘zallik etishmaydi. 
Minora bilan tog‘dagi hajmni mahobatga aylantiruvchi unsur, bu – go‘zallik. Fojiaviylik 
xususiyatida ham go‘zallikning ishtirokini ko‘rish mumkin. Misol sifatida Lev Tolstoyning 
«Urush va tinchlik» romanidagi Austrlitsda bo‘lib o‘tgan rus va fransuz qo‘shinlari 
to‘qnashuvidan so‘ng, jang maydonida yarador bo‘lib yotgan knyaz Andrey Bolkonskiyni eslaylik: 
bir qo‘lida bayroq dastasini mahkam siqib, ko‘m-ko‘k maysada moviy osmonga qarab yotgan, 
oppoq mundirli botir yigit – bayroqdor zobitning tepasiga kelgan Napoleon uni o‘lgan deb o‘ylab, 
bu manzaradan hayratlanib: «Mana bu – go‘zal o‘lim!», deydi. Bu o‘rinda asar qahramonining 
o‘limi – fojiaviylik, o‘limning qahramonlikka aylanishi – ulug‘vorlik; fojiaviylik bilan ulug‘vorlik 
xususiyatlarining omuxtalashuvi natijasida esa, go‘zal manzara, qayg‘uli va ulug‘vor go‘zallik 
vujudga kelgan. SHuning uchun ham Napoleonning hayrotomuz xitobi bejiz emas. Ayni paytda 
go‘zallik yuqorida keltirilgan estetik xususiyatlar va tushunchalarning «mustaqilligiga» daxl 
qilmaydi, faqat ularning hujayrasida u yoki bu darajadagi unsur sifatida ishtirok etadi. Demak, 
estetikaning asosiy tadqiqot ob’ekti – go‘zallik, biroq, birinchi galdagi vazifasi ana shu go‘zallikni 
aks ettirish hisoblanadigan san’at ham o‘z navbatida nafosatshunoslikning keng qamrovli tadqiqot 
ob’ekti hisoblanadi.

Download 15,64 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   24   25   26   27   28   29   30   31   ...   452




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish